Arkeologët duke përdorur Google Earth kanë bërë një zbulim spektakolar, duke gjetur 3 kampe ushtarake romake në shkretëtirën arabe që mund të ndryshojnë historinë, sipas mediave të huaja.
Zbulimi, nga studiuesit e Universitetit të Oksfordit, identifikoi tre kampe të fortifikuara romake të përhapura në të gjithë Arabinë veriore. Kampet mund të jenë dëshmi e një fushate ushtarake të panjohur më parë, e lidhur me pushtimin romak të Mbretërisë Nabataean në vitin 106 p.e.s., një qytetërim me qendër në qytetin e Petrës, që ndodhet në Jordani.
Historia romake, argumenton se transferimi i pushtetit, ishte një ngjarje paqësore në fund të mbretërimit të mbretit të fundit Nabataean.
“Ne jemi pothuajse të sigurt se ato janë ndërtuar nga ushtria romake, duke pasur parasysh formën tipike të kartave të lojës të rrethimeve, me hyrje të kundërta përgjatë secilës anë,” tha Dr Michael Fradley, i cili drejtoi kërkimin.
“I vetmi ndryshim i dukshëm midis tyre është se kampi më perëndimor është dukshëm më i madh se dy kampet në lindje.”
“Këto kampe janë një zbulim i ri spektakolar dhe një pasqyrë e re e rëndësishme në fushatën romake në Arabi. Kështjellat dhe fortesat romake tregojnë se si Roma mbante një provincë, por kampet e përkohshme zbulojnë se si e fituan atë në radhë të pare,” tha Mike Bishop i Oksfordit, një ekspert për ushtrinë romake.
Studiuesit sugjerojnë se kampet janë ndërtuar nga ushtria si stacione të përkohshme të mbrojtura, kur ata po marshonin në fushatë.
Distanca midis çdo kampi është 23 milje deri në 27 milje, duke i bërë studiuesit të spekulojnë se ishte shumë larg për t’u kaluar nga këmbësoria brenda një dite. Ata sugjerojnë se kampet u ndërtuan nga një njësi kalorësie, e cila mund të udhëtonte nëpër terrene të tilla djerrë në një ditë të vetme, ndoshta me deve.
Në bazë të distancës midis kampeve, ekziston gjithashtu një sugjerim se një kamp tjetër mund të ketë qenë i ndërtuar më në perëndim në kalanë e mëvonshme Umajad dhe stacionin e puseve në Bayir.
Studimi përcakton se kampet e sapo zbuluara shkojnë në një vijë të drejtë drejt Dumat al-Jandal, në atë që tani është Arabia Saudite, por që atëherë ishte një vendbanim në lindje të mbretërisë Nabataean.
Arkeologët duhet të konfirmojnë datën e kampeve përmes hetimeve në terren, por ka pyetje të tjera që duhet të marrin përgjigje. Punimi është publikuar në revistën “Antiquity”.
/abcnews.al
