Parashikohet se moti në ditët në vijim do të përfshihet nga vapa afrikane me temperatura më të larta se normalja. Temperatura mund të kalojë 40°, duke vendosur rekorde të reja. Një situatë anormale që kërkon vëmendje të tepërt.
Përveç bezdisjeve që sjell rritja e temperaturës, valët e të nxehtit mund të jenë të dëmshme për shëndetin tonë. “Efektet më serioze janë 3, – shpjegon Dr. Federico Furlan, mjek internist i Departamentit të Urgjencës “San Raffaele” për “Gazzetta dello Sport”. – Goditja e nxehtësisë, goditja e diellit dhe dehidratimi”.
Nga të tria, goditja e nxehtësisë është më e fshehta. Një formë e rëndë e mbinxehjes në të cilën trupi nuk mund të ftohet më dhe truri gjithashtu përfundon duke u prekur. Mund të shoqërohet me simptoma të tilla si konfuzion, të fikët, madje edhe kriza. Ata që punojnë ose ushtrojnë aktivitet fizik jashtë në orët e nxehta duhet të jenë më të kujdesshëm.
Shtatzënia dhe mosha janë gjithashtu faktorë rreziku, siç janë disa ilaçe që i bëjnë njerëzit të ndjeshëm ndaj temperaturave të larta. Kjo është arsyeja pse me avancimin e nxehtësisë duhet të njihni shenjat e para të mbinxehjes, që i paraprijnë goditjes së nxehtësisë, në mënyrë që të mund të korrigjoni menjëherë atë që nuk shkon me ju.
Goditja nga nxehtësia, SIMPTOMAT E PARA – Ka të paktën 5 simptoma që mund të parashikojnë një goditje nga nxehtësia. Por ato nuk ndodhin domosdoshmërisht të gjitha së bashku ose në një rend të caktuar.
Dobësi dhe lodhje? Po, ka edhe lodhje nga nxehtësia. Një lloj shqetësimi i përgjithshëm që ndodh para fillimit të goditjes nga nxehtësia. Lodhja dhe dobësia ndihen, megjithëse temperatura e trupit nuk është ende jashtë kontrollit. Një zile alarmi që megjithatë nuk duhet nënvlerësuar. Lodhja e tepërt na tregon se ndoshta jemi të dehidratuar dhe në rrugën e mbinxehjes.
Çfarë duhet bërë? Pirja e ujit të freskët ose përdorimi i një lecke të lagur në lëkurë ndihmon në përshpejtimin e procesit natyral të ftohjes së trupit.
Ndjenja e etjes pasi kaloni kohë në vapë është një shenjë e pagabueshme që trupi ka nevojë për më shumë ujë. Kur jemi të mbinxehur humbim lëngje me djersë, edhe pa e kuptuar. Pra, është e rëndësishme të pimë ujë, veçanërisht nëse punojmë ose ushtrohemi jashtë. Sipas “Johns Hopkins Medicine”, goja e thatë e vazhdueshme dhe ndryshimet në urinim (frekuencë më e ulët dhe ngjyrë e errët) mund të tregojnë gjithashtu dehidrim të vazhdueshëm.
Nxehtësia ekstreme shoqërohet shpesh me faqet e skuqura dhe lëkurën e djegur nga dielli, por fazat e hershme të rraskapitjes nga nxehtësia mund të shkaktojnë humbje të ngjyrës. Kështu, njerëzit që janë mbinxehur mund të duken të zbehtë dhe ngjitës në prekje, një shenjë se trupi po përpiqet të ftohet duke djersitur. Nëse, nga ana tjetër, lëkura është e thatë dhe e kuqe, ka të ngjarë që temperatura e trupit të rritet dhe djersitja nuk ka mundur të na ftohë. Çfarë duhet bërë? Ekspertët rekomandojnë që të spërkateni me ujë të ftohtë ose të përdorni një leckë të ftohtë në kombinim me ventilatorin për t’u ftohur.
Dhimbjet e kokës dhe marramendja na paralajmërojnë se truri ka filluar të ndjejë efektet e nxehtësisë ekstreme. Të dyja janë shenja dehidrimi, ndaj edhe në këtë rast është mirë të pini ujë. Vlen edhe për ata që nuk kanë probleme shëndetësore. Në kushtet e nxehtësisë ekstreme çdokush mund të dehidrohet dhe të mbinxehet, edhe pse të moshuarit janë ata që rrezikojnë më shumë.
Nxehtësia na heq kripën dhe elektrolitet përmes djersës. Kjo, përveç lodhjes, mund të shkaktojë disa simptoma të bezdisshme, si marramendje dhe të përziera. Jo vetëm kaq. Elektrolitet ushqejnë disa nga funksionet thelbësore të trupit tonë dhe një çekuilibër mund të shkaktojë gjithashtu ngërçe në krahë, këmbë ose bark. Fatmirësisht, ngërçet e nxehtësisë janë mjaft të rralla tek njerëzit e shëndetshëm. Por është diçka për t’u kujdesur veçanërisht kur ushtroheni në nxehtësi ekstreme.
Goditja e nxehtësisë, SI PARANDALOHET – Rekomandimet për parandalimin e goditjes nga nxehtësia mbështeten në sensin e përbashkët. Dr. Furlan sugjeron: “Kërkoni diçka për freskim, bëni një dush të freskët, shmangni aktivitetin fizik në orët më të nxehta, ajroseni shtëpinë. Me pak fjalë, kundër goditjes nga nxehtësia duhet të zbatojmë një sërë strategjish që na lejojnë të parandalojmë që nxehtësia të bëhet e dëmshme”.
Ai që merret me sport, si duhet të sillet? “Nëse ushtroheni jashtë, duhet ta bëni atë në orët më të freskëta: herët në mëngjes ose në mbrëmje. Më pas pini ujë mjaftueshëm. Dhe nëse djersitni shumë, drejtohuni edhe tek kripërat minerale, të cilat trupi i humbet me djersën”.
