Presidenti rus Vladimir Putin njohu si të pavarura dy rajone separatiste në Ukrainën lindore, Donetsk dhe Luhansk. Në një fjalim të gjatë Putin e përshkroi Ukrainën si një pjesë integrale të historisë së Rusisë dhe tha se Ukraina lindore ishte tokë e lashtë ruse dhe se ai kishte besim se populli rus do ta mbështeste vendimin e tij.
Ky vendim i papritur si duket do të përshkallëzojë krizën që Perëndimi druhet se do të shkaktojë një luftë madhore. Lëvizja e Moskës vë në rrezik përpjekjen e minutës së fundit për një takim të mundshëm me presidentin amerikan Joe Biden për të parandaluar një sulm rus ndaj Ukrainës.
Putin mbajti një fjalim të gjatë që përfundoi me njoftimin për njohjen e dy rajoneve, ku iu referua historisë që nga Perandoria Osmane dhe deri tek tensionet mbi zgjerimin e NATO-s drejt lindjes, një nga arsyet kryesore Moska ka përmendur për pakënaqësinë e saj gjatë krizës aktuale.
“Unë e konsideroj të nevojshme të marr një vendim që duhet të ishte marrë shumë kohë më parë – të njihet menjëherë pavarësia dhe sovraniteti i Republikës Popullore të Donetskut dhe Republikës Popullore të Luhanskut,” tha Putin.
Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, ka premtuar më parë “një përgjigje të shpejtë dhe të fortë” nga SHBA-ja dhe aleatët dhe partnerët nëse Rusia lëviz për të njohur rajonet e shkëputura të Ukrainës si pjesë të territorit rus, duke e quajtur një veprim të tillë një “shkelje të rëndë të ligjit ndërkombëtar”.
BCC tregon pse është e rëndësishme njohja e rajoneve të kontrolluara nga separatistët:
Lufta shpërtheu në vitin 2014 pasi rebelët e mbështetur nga Rusia pushtuan ndërtesat qeveritare në të gjithë Ukrainën lindore. Luftimet intensive lanë pjesë të rajonit të Donbasit, Luhansk dhe Donetsk në duart e separatistëve të mbështetur nga Rusia.
Rusia gjithashtu aneksoi Krimenë nga Ukraina në vitin 2014, në një veprim që ngjalli dënime globale.
Zonat e kontrolluara nga separatistët në Donbas u bënë të njohura si Republika Popullore e Luhanskut (LPR) dhe Republika Popullore e Donetskut (DPR). Qeveria ukrainase në Kiev pohon se të dy rajonet janë në fakt të pushtuara nga Rusia. Republikat e vetëshpallura nuk njihen nga asnjë qeveri, përfshirë Rusinë. Qeveria ukrainase refuzon të bisedojë drejtpërdrejt me asnjërën nga republikat separatiste.
Marrëveshja Minsk II e vitit 2015 çoi në një marrëveshje të lëkundur armëpushimi dhe konflikti u vendos në një luftë statike përgjatë vijës së kontaktit që ndan qeverinë ukrainase dhe zonat e kontrolluara nga separatistët.
Marrëveshjet e Minskut (të emërtuara sipas kryeqytetit të Bjellorusisë ku u lidhën) ndalojnë armët e rënda pranë vijës së kontaktit.
Gjuha rreth konfliktit është shumë e politizuar. Qeveria ukrainase i quan forcat separatiste “pushtues”. Media ruse i quan forcat separatiste “milici” dhe pohon se ata janë vendas që mbrojnë veten kundër qeverisë së Kievit.
Më shumë se 14,000 njerëz kanë vdekur në konfliktin në Donbas që nga viti 2014. Ukraina thotë se 1.5 milionë njerëz janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre, ku shumica kanë qëndruar në zonat e Donbasit që mbeten nën kontrollin e Ukrainës dhe rreth 200,000 janë zhvendosur në rajonin e gjerë të Kievit.
Veprimet e fundit të Putin kanë krijuar ndjenjë frike në Ukrainë. Presidenti rus njoftoi në biseda telefonike për vendimin e tij udhëheqësit e Gjermanisë dhe Francës, të cilët shprehën zhgënjimin e tyre, sipas Kremlinit. Më pas Presidenti rus u shfaq në televizionin shtetëror duke nënshkruar dekretin për njohjen e pavarësisë së rajoneve.
/abcnews.al
