Për shekuj me radhë, shoqëritë njerëzore kanë kërkuar të identifikojnë shkakun e sëmundjeve të shumta.
“Epidemitë dhe paniku social janë barometra të kohës dhe pasqyrojnë frikën tonë kolektive”, tha Bartolomeu. Shkaqet pas këtyre simptomave reale zbulojnë ankthet e çdo epoke.
Këtu janë shtatë raste të tilla gjatë historisë.
- Murtaja e vallëzimit e vitit 1518
Gjithçka filloi në një ditë vere në Strasburg, kur Frau Troffea filloi të kërcente në rrugë dhe nuk ndaloi për gati një javë. Brenda një muaji, 400 qytetarë të qytetit lindor francez filluan të kërcënin derisa u rrëzuan. Ata vdiqën nga goditja në tru, sulmet në zemër dhe rraskapitja.
Autoritetet fajësuan “demonët” për gjendjen e tyre dhe urdhëruan që të prekurit të kërcenin ditë e natë për të dëbuar demonët e tyre, madje duke ndërtuar një skenë dhe duke punësuar kërcimtarë dhe muzikantë.
Kjo çoi në një furi edhe më të madhe. Sëmundja misterioze u përhap në Gjermani, Holandë dhe Zvicër.
- Gjyqet e shtrigave të Salem, 1692-1693
Gjyqet e shtrigave në Salem, ngjarjet e vitit 1692 në fshatin Salem, të cilat rezultuan në 185 të akuzuar për magji, 156 të akuzuar zyrtarisht, 47 rrëfime dhe 19 të ekzekutuar me varje, mbeten një nga fenomenet më të studiuara në historinë koloniale amerikane.
Në mesin e të akuzuarve, të dënuarve dhe të ekzekutuarve kishte shumë më tepër gra sesa burra. Përpara vitit 1692, kolonistët britanikë kishin ekzekutuar vetëm 12 persona në të gjithë Anglinë e Re për magji, raporton abcnews.al.
Ky afat kohor i detajuar tregon ngjarjet kryesore që çuan në, gjatë dhe pas akuzave dhe gjyqeve të shtrigave në Salem. Gjyqi i parë filloi në mars 1692, dhe ekzekutimi i parë ishte në qershor 1692.
- Epidemia e dridhjes së duarve, 1892
Në vitin 1892, duart e nxënëseve në Groß Tinz të Gjermanisë filluan të dridheshin në mënyrë të pakontrolluar kur përpiqeshin të shkruanin. Një vit më pas, studentët në Bazel të Zvicrës filluan të dridheshin.
“Kjo ishte një rezultat i drejtpërdrejtë i një metode të re mësimore, e cila e cilësonte mendjen si një muskul që kishte nevojë për stërvitje”, tha Dr. Bartholomew.
Ushtrimet e lodhshme dhe të përsëritura shkaktuan një dëmtim fizik tek studentët.
- Gasser i çmendur i Mattoon, 1944
Gjatë mesit të viteve 1940, kishte panik kudo në Mattoon, Illinois. Shumë banorë qëndruan brenda shtëpive të tyre. Ata u bënë të pafuqishëm, të paralizuar dhe të paaftë për të kërkuar ndihmë.
Personi ose njerëzit që besohet se janë përgjegjës për sulmet njihen në mënyrë të famshme si “Gasser i çmendur i Mattoon”, ose “Anestezist fantazmë”.
Ndërhyrësi misterioz i njohur si “Gasser i çmendur” nuk u kap kurrë në Mattoon, viktimat e tij nuk u diagnostikuan kurrë qartë dhe askush nuk vdiq ose pati pasoja të rënda mjekësore. Për më tepër, qëllimet e Gasser -it të Madh nuk u zbuluan kurrë, raporton abcnews.al.
- Epidemia e insekteve të qershorit në 1962
Në qershor të vitit 1962, 60 punëtorë në një fabrikë tekstili në SHBA filluan të raportonin simptoma të çuditshme: skuqje, vjellje dhe mpirje. Shumë shpejt u quajt” Murtaja e Qershorit ” për shkak se besohej se ishin insektet që po sëmurnin punëtorët.
Megjithatë, entomologët e thirrur në vendngjarje nuk gjetën asnjë gjurmë të insekteve. Psikologët që intervistuan punëtorët e sëmurë zbuluan se më shumë se 90 përqind e viktimave punonin në të njëjtën turn, shumica punonin jashtë orarit dhe se 50 prej tyre filluan të raportonin simptomat vetëm pasi kishin parë mbulimin mediatik të shpërthimit.
Stresi, besohet se ishte një nga faktorët kryesorë.
- Epidemia e të qeshjes në Tanganyika, 1962
Pas ndryshimeve gjithëpërfshirëse pas një lufte të fituar me vështirësi për pavarësi nga Britania në vitin 1961, territori i Afrikës Lindore i njohur tashmë si Tanzania mbylli shkollat e tij për javë të tëra pasi dhjetëra nxënëse nuk pushonin së qeshuri.
Deri në fund të epidemisë, mbi 1000 njerëz u prekën dhe katër shkolla u detyruan të mbyllen përkohësisht. Studentët kishin gjithashtu simptoma si skuqje dhe probleme të frymëmarrjes.
- “Burrat majmun” në Indi, 2001
Ndërprerjet e energjisë tronditën Delhi gjatë një valë të nxehti në maj 2001. Banorët që kërkonin të gjenin pak lehtësim nga i nxehti duke fjetur në çatitë e tyre filluan të raportonin sulme nga një krijesë misterioze që dukej se ishte pjesërisht majmun, pjesërisht njeri.
Viktimat, kryesisht burra me status të ulët socio-ekonomik, kishin shenja kafshimi. Dy persona vdiqën nga frika – njëri ra nga çatia, tjetri nga shkallët. Një raport mjekësor i porositur nga policia zbuloi se ata kishin dëmtuar veten.
Këto mund të duken të lehta për t’u gjykuar, por frika dhe dhimbja që shkaktuan këto panik ishin reale.
/abcnews.al
