Të qenit adoleshent është e vështirë pa marrë parasysh se çfarë, dhe sëmundja koronavirus (COVID-19) po e vështirëson edhe më shumë. Me mbylljen e shkollave dhe ngjarjet e anuluara, shumë adoleshentë u mungojnë disa nga momentet më të mëdha të jetës së tyre të re – si dhe momentet e përditshme si biseda me miqtë dhe pjesëmarrja në klasë.
Për adoleshentët që përballen me ndryshimet e jetës për shkak të shpërthimit të cilët po ndihen të shqetësuar, të izoluar dhe të zhgënjyer, dijeni këtë: nuk jeni vetëm. Ne biseduam me psikologen e adoleshentëve, autoren më të shitur të Neë York Times , Dr. Lisa Damour, për atë që mund të bëni për t’u kujdesur për shëndetin tuaj mendor.
1.Duhet të pranoni që ankthi që po kaloni është plotësisht normal
Nëse mbylljet e shkollave dhe titujt alarmante ju bëjnë të ndiheni në ankth, nuk jeni i vetmi. Në fakt, “Psikologët kanë pranuar prej kohësh se ankthi është një funksion normal dhe i shëndetshëm që na alarmon për kërcënime dhe na ndihmon të marrim masa për t’u mbrojtur,” thotë Dr. Damour. “Ankthi juaj do t’ju ndihmojë të merrni vendimet që ju duhet të merrni tani – duke mos kaluar kohë me njerëz të tjerë ose në grupe të mëdha, duke larë duart tuaja dhe duke mos prekur fytyrën tuaj.” Këto ndjenja po ndihmojnë për t’ju mbajtur jo vetëm ju të sigurt, por edhe të tjerët. Kjo është “gjithashtu se si ne kujdesemi për anëtarët e komunitetit tonë. Ne mendojmë edhe për njerëzit përreth nesh. ”
Ndërsa ankthi rreth COVID-19 është plotësisht i kuptueshëm, sigurohuni që po përdorni “burime të besueshme [siç janë faqet e UNICEF dhe Organizata Botërore e Shëndetit ] për të marrë informacion, ose për të kontrolluar çdo informacion që mund të merrni përmes kanaleve më pak të besueshme,” rekomandon Dr. Damour.
Nëse shqetësoheni se po përjetoni simptoma, është e rëndësishme të flisni me prindërit tuaj për të. “Mbani në mend se sëmundja për shkak të infeksionit COVID-19 është përgjithësisht e butë, veçanërisht për fëmijët dhe të rriturit e rinj,” thotë Dr. Damour. Është gjithashtu e rëndësishme të mbani mend, që shumë nga simptomat e COVID-19 mund të trajtohen. Ajo rekomandon që prindërit tuaj ose një i rritur i besuar të tregoni nëse nuk ndiheni mirë, ose nëse ndiheni të shqetësuar për virusin, në mënyrë që ata të mund të ndihmojnë.
Dhe mbani mend: “Ka shumë gjëra efektive që mund të bëjmë për të ruajtur veten dhe të tjerët dhe të ndihemi më mire me kontrollin e rrethanave tona: shpesh lani duart, mos prekni fytyrën dhe praktikoni distancimin shoqëror.”
2.Largoni mendjen
“Ajo që psikologët e dinë është se kur jemi nën kushte të vështira kronike, është shumë e dobishme ta ndajmë problemin në dy kategori: gjëra për të cilat unë mund të bëj diçka, dhe pastaj gjërat për të cilat nuk mund të bëj asgjë,” thotë Dr. Damour.
Shumica janë në këtë kategori të dytë tani, dhe kjo është në rregull, por një gjë që na ndihmon të merremi me atë është krijimi I situave për të larguar vëmëndjen nga problemi. Dr Damour sugjeron të bëni detyra shtëpie, të shikoni një film të preferuar.
3.Gjeni mënyra të reja për të qënë me miqtë tuaj
Nëse doni të kaloni kohë me miqtë ndërsa jeni duke praktikuar distancimin shoqëror, media sociale është një mënyrë e shkëlqyeshme për të qënë më afër.
Bashkohuni në një sfidë Tik-Tok si #safehands . “Unë kurrë nuk do ta nënvlerësoja kreativitetin e adoleshentëve,” thotë Dr. Damour, “Ideja ime është që ata të gjejnë mënyra për t’u [lidhur] me njëri-tjetrin në internet që janë të ndryshme nga mënyra sesi e kanë bërë më parë.”
“[Por] nuk është një ide e mirë të kesh një akses të pandërprerë në mediat sociale. Kjo nuk është e shëndetshme, nuk është e zgjuar, mund të rrisë ankthin tuaj, “thotë Dr. Damour, duke ju rekomanduar të krijoni një orar me prindërit tuaj.
4.Përqendrohuni tek vetja
A keni dashur të mësoni se si të bëni diçka të re, të filloni një libër të ri ose të kaloni kohë duke praktikuar një instrument muzikor? Tani është koha për ta bërë atë. Përqendrimi në veten tuaj dhe gjetja e mënyrave për të përdorur kohën tuaj të re është gjetur një mënyrë produktive për t’u kujdesur për shëndetin tuaj mendor. “Unë kam bërë një listë të të gjithë librave që dua të lexoj dhe ato gjëra që kam menduar të bëj,” thotë Dr. Damour.
5.Kushtojini vëmendje ndjenjave tuaja
Mos të jesh prezent në ngjarje me miqtë, hobi ose ndeshjet sportive është jashtëzakonisht zhgënjyese. “Këto janë humbje në shkallë të gjerë. Mënyra më e mirë për të përballuar këtë zhgënjim? Lëreni veten t’i përjetoni këto ndjesi“. E duhura është të shprehni çfarë ndjeni kështu do të ndiheni më mirë.
Mënyra si i shprehni ndjenjat tuaja duket ndryshe për të gjithë. “Disa fëmijë dëshirojnë të bëjnë art, disa fëmijë dëshirojnë duan të flasin me miqtë e tyre si një mënyrë për t’u ndjerë më të lidhur në një kohë kur ata nuk mund të jenë së bashku personalisht, “thotë Dr. Damour. Çfarë është e rëndësishme është që ju të bëni atë që ju duket e drejtë.
6.Jini të sjellshëm me veten dhe të tjerët
Disa adoleshentë po përballen me ngacmimin dhe abuzimin në shkollë për shkak të koronavirusit. “Aktivizimi është mënyra më e mirë për të adresuar çdo lloj ngacmimi,” thotë Dr. Damour. “Fëmijët dhe adoleshentët që janë në shënjestër nuk duhet të përballen me bullistët; përkundrazi duhet t’i inkurajojmë ata t’i drejtohen miqve ose të rriturve për ndihmë dhe mbështetje. ”
Nëse nuk dëshiron që një mik të ngacmohet nga të tjerët shko tek ata dhe përpiquni t’i ofroni mbështetje. Fjalët tuaja mund të bëjnë ndryshime.
Dhe mbani mend: tani më shumë se kurrë duhet të kemi parasysh çfarë themi se mund të lendojëm të tjerë./abcnews.al