Vdekja e Mbretëreshës Elizabeth II, pas 70 vitesh në fron, u pasua nga një sërë reagimesh, nga liderët botërorë dhe qytetarët e thjeshtë.
Kundër tyre, mbështetësit e shfuqizimit të monarkisë e kanë të vështirë të dëgjojnë zërin e tyre. Të hënën një protestuese kundër monarkisë u shfaq jashtë Westminsterit gjatë vizitës së parë të Charles atje që kur u bë mbret i Britanisë. Ajo u largua shpejt nga policia.
“Parlamenti e pranon Charles Windsor si liderin e ri të këtij vendi, pa pasur fjalën e popullit të tij”, tha protestuesja.
Tashmë të dielën, para mbërritjes së arkivolit të Elizabeth II në Edinburg, policia skoceze arrestoi, nën duartrokitjet e turmës, një grua që mbante në dorë një pankartë ku shkruhej “Hiqni monarkinë”, me akuzën e prishjes së rendit publik.
Zërat e atyre që kundërshtojnë monarkinë janë jashtëzakonisht të rrallë në vend, e cila është në zi pas vdekjes së 96-vjeçares Elizabeth të enjten më 8 shtator.
Sipas një sondazhi të YouGov të publikuar të hënën, 44% e britanikëve thanë se qanë për vdekjen e Mbretëreshës. Përveç kësaj, qindra mijëra njerëz kanë krijuar një radhë prej kilometrash në pritje për të adhuruar arkivolin e saj, para funeralit të saj të hënën.
Edhe lëvizja “Republika”, e cila lufton për heqjen e monarkisë, shprehu “trishtimin” e saj për vdekjen e Elizabeth në një mesazh të shkurtër ngushëllimi.
Por gjithçka ndryshoi dy ditë më vonë, kur Charles u shpall zyrtarisht Mbret i Britanisë. Ngjitja e tij në fron është një “fyerje për demokracinë”, tha lëvizja.
“Britania e Madhe ka ndryshuar thellësisht që nga viti 1952”, kur Elizabeta II hipi në fron. “Në këtë shoqëri moderne dhe demokratike, kreu i shtetit tonë nuk mund ta marrë thjesht rolin pa debat apo pa vënë në dyshim legjitimitetin e tij”, theksoi Republika. Në faqen e parë të faqes së tij të internetit është një portret i Charles III me hasgtag #notmyking (jo mbreti im).
Mesazhet përkatëse janë postuar në rrjetet sociale. “Shpejtësia e ngjitjes të Charles kishte për qëllim shmangien e debateve dhe polemikave rreth monarkisë trashëgimore,” kritikoi në Twitter kolumnisti i Daily Mirror Kevin Maguire.
“Është më e lehtë të kritikosh Charles” sesa Elizabeth, komentoi Graham Smith, drejtor i Republikës. Ai nuk gëzon të njëjtën mbështetje si mbretëresha, nuk mbrohet nga e njëjta atmosferë”, vlerësoi ai. “Njerëzit, veçanërisht në rrjetet sociale, tashmë kanë filluar të diskutojnë për çështjen e monarkisë”.
Histori shekullore
Charles, i cili pasoi nënën e tij në moshën 73-vjeçare, duke e bërë atë monarkun më të vjetër që hipi në fron në historinë britanike, është më pak i popullarizuar se Elizabeta II, e cila ishte shumë e dashur. Abolicionistët kanë shpresuar prej vitesh që një ndryshim i mbretit do t’u hapte derën.
Popullariteti i Charles III është rritur që nga hyrja e tij në fron, sipas një sondazhi të YouGov të publikuar të martën. Tre në pesë mendojnë se ai do të bëhet një mbret i mirë, ndërsa 94% e vlerësuan pozitivisht fjalimin e tij të parë si monark.
Në qershor, 62% e britanikëve besonin se vendi duhet të mbetet një monarki, me vetëm 22% që besojnë se kreu i shtetit duhet të zgjidhet. Megjithatë, të rinjtë janë më shumë në favor të shfuqizimit të monarkisë sesa të moshuarit.
“Si mbreti Charles nuk ka bërë asnjë gabim, gjë që ka ndodhur deri më tani, dhe unë mendoj se monarkia do të gëzojë të njëjtin nivel mbështetjeje si nën Elizabeth, nëse jo më shumë,” tha Hazell./abcnews.al