Kur trupi, në vend që të luftojë mikrobet, fillon të luftojë aleatët e tij, pra proteinat specifike që gjenden në ushqime të ndryshme, atëherë diçka nuk shkon: gjendja quhet alergji ushqimore dhe format e saj të ndryshme janë duke ndodhur më shpesh se më parë.
Ja çfarë duhet të dimë rreth tyre:
Ato nuk janë sëmundje: Alergjia ushqimore është reagimi i tepërt i sistemit imunitar ndaj ushqimeve të caktuara. Shkaktohet kur trupi njeh lëndë ushqyese specifike, zakonisht proteina, si armiqësore.
Çdo ushqim proteinik mund të shkaktojë potencialisht një reaksion alergjik
Megjithatë, 90% e reaksioneve ushqimore kanë të bëjnë me grupe specifike. Qumështi i lopës, çokollata , vezët, peshku, ushqimet e detit, soja, frutat e thata dhe gruri janë të dyshuarit e zakonshëm.
Shfaqen në çdo moshë
Zakonisht shfaqen në foshnjëri dhe fëmijëri dhe pakësohen gjatë rritjes, por kjo nuk do të thotë se nuk shfaqen te të rriturit. Format më të zakonshme të alergjisë te fëmijët shfaqen nga vezët dhe qumështi, ndërsa te të rriturit te disa fruta dhe perime. Alergjitë ndaj frutave të thata, veçanërisht kikirikëve, forma më e vazhdueshme, janë po aq të zakonshme te të rriturit dhe fëmijët.
Simptomat e një reaksioni alergjik ndryshojnë
Më të zakonshmet janë kruajtje në gojë, fyt ose veshë, skuqje të kuqe në trup (të përgjithësuar ose në një vend) dhe ënjtje të fytyrës (rreth syve, gjuhës dhe gojës). Gjithashtu, mund të bashkëjetojnë forma të ndryshme shqetësimi (ndjenja shtrëngimi i rrugëve të frymëmarrjes, d.m.th. ndjenja se nuk mund të marrim frymë mirë, gulçim ose ndjesi marramendjeje), por edhe simptoma që ngjasojnë me një ftohje ose një virus, si p.sh. dhimbje barku, diarre, teshtitje, rrufë dhe hundë të mbytur.
Sasia e alergjenit nuk ka rëndësi
Edhe një sasi e vogël e një ushqimi ndaj të cilit jemi alergjik mund të shkaktojnë një reaksion alergjik.
Kujdes në anafilaksinë:
Reaksionet alergjike ndaj ushqimit janë zakonisht të lehta, por ndonjëherë çojnë në anafilaksi, e njohur edhe si shoku anafilaktik. Anafilaksia është versioni ekstrem i reaksionit alergjik, është shumë intensiv dhe mund të jetë fatal. Kjo është arsyeja pse ajo duhet të njihet dhe të trajtohet menjëherë. Simptomat e tij fillestare mund të ngjajnë me ato të një reaksioni alergjik, kështu që njerëzit me një alergji të njohur ushqimore duhet të jenë në vëzhgim për anafilaksinë. Simptomat e kësaj gjendje të rrezikshme janë takikardia, një rënie e papritur e presionit të gjakut.
Alergjitë ushqimore janë të trashëguara
Nëse njëri ose të dy prindërit kanë një formë alergjie ushqimore, ka shumë të ngjarë që gjenetikisht t’ua “trashëgojnë” atë fëmijëve. Megjithatë, ka edhe shkaqe mjedisore për paraqitjen e tyre, të cilat shkencëtarët po i hetojnë, pa arritur në përfundime të qarta. Megjithatë, sigurisht që nuk është rastësi që alergjitë ushqimore janë shumëfishuar vitet e fundit.
Ushqyerja me gji mbron
Edhe gjashtë muaj ushqyerja me gji konsiderohet një mbrojtje e rëndësishme kundër zhvillimit të alergjive ushqimore tek fëmijët. Gjithashtu, sipas studimeve përkatëse, marrja adekuate e acideve yndyrore ω3 gjatë shtatzënisë duket se ka një efekt mbrojtës për fetusin. Kjo është arsyeja pse grave shtatzëna rekomandohet të hanë dy porcione peshk të yndyrshëm (sardele, açuge, krapi deti, salmon) në javë, veçanërisht në tremujorin e fundit. Në të kundërt, shmangia e disa ushqimeve alergjike (p.sh. qumështi i lopës, kikirikët ose arra të tjera) gjatë shtatzënisë ose ushqyerjes me gji nuk duket se lidhet me gjasat e një alergjie tek fëmija.
