Kuizet, testet psikologjike dhe iluzionet optike janë ndër gjërat e preferuara të përdoruesve të internetit. Asgjë nuk është më e kënaqshme sesa të jesh në gjendje të kuptosh se si funksionon një iluzion optik.
Testi i portofolit u krijua për të zbuluar se si veproni me ndershmëri. Vetëm imagjinoni se jeni duke punuar në hollin e një hoteli kur dikush arrin në tavolinën e pritjes. Ai gjeti një portofol të humbur në qoshe, por nxiton dhe nuk ka kohë ndaj e dorëzon. Duke parë portofolin, shihni se ai përmban një çelës, një listë blerjesh, rreth 13 dollarë dhe tre karta biznesi që supozoni se i përkasin pronarit të portofolit.
Çfarë do të bëni më pas? A do të ndryshonte përgjigja juaj nëse portofoli do të ishte bosh ose plot me para? Në vitin 2019, shkencëtarët shpikën një test të zgjuar ndershmërie. Le të shohim se si do të reagonit në një situatë të tillë.
Testi i portofolit
Studiuesit mblodhën më shumë se 17,000 kuleta identike plastike të pastër që përmbanin një kartë biznesi dhe sasi të ndryshme parash. Më pas ata u kërkuan anëtarëve të ekipit të tyre hulumtues në 40 vende që t’i kthenin në recepsionet e hoteleve, zyrat postare dhe vende të tjera publike, duke shpjeguar çdo herë se “dikush duhet ta ketë humbur atë, por unë jam me nxitim dhe duhet të shkoj. Ju lutem mund të kujdeseni për të?’
Nëse njerëzit janë të sinqertë, arsyetuan shkencëtarët, ata do të shqetësoheshin të kontaktonin adresën e emailit në kartën e biznesit. Ata supozuan se vendosja e parave në portofol do t’i bënte pjesëmarrësit më pak gjasa t’i kthenin ato. Megjithatë, studiuesit vërejtën të kundërtën.
Njerëzit kishin më shumë gjasa të kthenin një portofol kur ai përmbante një sasi më të madhe parash
Në 38 nga 40 vendet, njerëzit kishin më shumë gjasa të raportonin se merrnin kuleta me para sesa pa para. Studiuesit ia atribuojnë rezultatet kryesisht altruizmit pasi personi që raporton se ka marrë një portofol të humbur mund të kujdeset për ndjenjat e të huajit që e ka humbur atë. Kjo shihet edhe nga kuletat që u kthyen me vetëm një çelës brenda. Një objekt që është i rëndësishëm vetëm për atë që e ka humbur. Studiuesit besojnë se gjetjet e tyre lidhen me mënyrën se si njerëzit e shohin veten dhe shumica e njerëzve nuk duan ta shohin veten si “hajdut”.
Normat me të cilat njerëzit u përpoqën të kthenin kuletat ndryshonin shumë sipas vendit, megjithëse prania e parave në portofol pothuajse gjithmonë i rritte shanset. Në Danimarkë, për shembull, studiuesit panë më shumë se 80% të kuletave me para të raportuara. Në Peru ata panë pak më shumë se 10%./abcnews.al
