UASHINGTON – Kërkesa e Ukrainës për të lehtësuar përdorimin e armëve të dhëna nga Shtetet e Bashkuara dhe Britania do të diskutohet të premten gjatë bisedimeve mes udhëheqësve amerikanë dhe britanikë në Uashington.
Ukraina kërkon miratimin e përdorimit të disa armëve për të goditur më thellë brenda territorit të Rusisë dhe ekzistojnë shenja se Presidenti Joe Biden mund ta ndryshojë politikën amerikane për këtë aspekt. Presidenti rus Vladimir Putin paralajmëroi se përdorimi i armëve me rreze të gjatë veprimi ta fuste NATO-n në luftë me Moskën.
Ndërsa kjo çështje pritet të jetë në krye të axhendës së udhëheqësve, nuk duket se ka shumë gjasa që Presidenti Biden dhe Kryeministri britanik Keir Starmer do të njoftojnë ndonjë ndryshim politikash gjatë kësaj vizite, thanë dy zyrtarë amerikanë në dijeni të planifikimit të bisedimeve.
Gjatë vizitës së kësaj jave në Kiev nga Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken dhe Sekretari i Jashtëm britanik, David Lammy, zyrtarët ukrainas përsëritën kërkesën e tyre për të përdorur raketa me rreze të gjatë veprimi të dhëna nga Perëndimi, ndaj objektivave të gjendura më thellë brenda Rusisë.
Sekretari Blinken tha se ai “nuk kishte dyshim” se Presidenti Biden dhe Kryeministri Starmer do ta diskutonin këtë çështje gjatë vizitës së tyre, duke vënë në dukje se Shtetet e Bashkuara janë përshtatur dhe “do të përshtaten sipas nevojës”, në përputhje me ndryshimin e strategjisë së Rusisë në fushën e betejës.
Sekretari Blinken bëri deklarata të ngjashme në maj, pak përpara se Shtetet e Bashkuara ta lejonin Ukrainën të përdorte armë të dërguara nga Amerika brenda territorit rus. Distanca për të cilën është lejuar përdorimi i armëve është kufizuar kryesisht me objektivat ndërkufitare që konsiderohen si një kërcënim i drejtpërdrejtë, për shkak të shqetësimeve për përshkallëzimin e mëtejshëm të konfliktit.
Krahas Sekretarit Blinken, edhe Presidenti Biden gjithashtu ka lënë të kuptohet se mund të ndodhë një ndryshim. I pyetur nga gazetarët këtë javë nëse ishte i gatshëm të lehtësonte kufizimet për armët në Ukrainë, ai u përgjigj: “Jemi duke e qartësuar këtë”.
Presidenti rus Putin paralajmëroi të enjten se lejimi i sulmeve me rreze të gjatë veprimi “do të thotë se vendet e NATO-s, Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane janë në luftë me Rusinë. … Nëse është kështu, atëherë, duke pasur parasysh ndryshimin për vetë thelbin e këtij konflikti, ne do të marrim vendimet e duhura bazuar në kërcënimet që do të na krijohen”.
Komentet e tij ishin në përputhje me deklaratat që Kremlini ka bërë që në fillimet e luftës në Ukrainë, duke i akuzuar vendet e NATO-s për pjesëmarrje de-fakto në konflikt dhe duke kërcënuar me një kundërpërgjigje.
Më herët gjatë vitit, Presidenti Putin paralajmëroi se Rusia mund t’u japë armë me rreze të gjatë veprimi palëve të tjera, për të goditur objektivat perëndimore si një përgjigje ndaj vendeve të NATO-s që i lejojnë Ukrainës të përdorë armët e tyre për të sulmuar territorin rus, duke thënë se kjo “do të shënonte përfshirjen e tyre të drejtpërdrejtë në luftën kundër Federatës Ruse dhe ne rezervojmë të drejtën të veprojmë në të njëjtën mënyrë”.
Kryeministri Starmer, në përgjigje të komenteve të udhëheqësit rus të enjten, tha gjatë udhëtimit për në Shtetet e Bashkuara se Britania nuk kërkon konflikt me Rusinë.
“Rusia e filloi këtë konflikt”, u tha Kryeministri Starmer gazetarëve. “Rusia sulmoi ilegalisht Ukrainën. Rusia mund t’i japë fund këtij konflikti menjëherë”.
Ai shtoi se: “Ukraina ka të drejtën për vetëmbrojtje dhe ne padyshim që kemi qenë absolutisht dhe plotësisht mbështetës të së drejtës së Ukrainës për vetëmbrojtje – ne po ofrojmë kapacitete trajnimi, siç e dini”.
“Por ne nuk kërkojmë një konflikt me Rusinë – ky nuk është aspak qëllimi ynë”, tha zoti Starmer.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy u ka bërë trysni udhëheqësve ushtarakë amerikanë dhe aleatëve që të shkojnë shumë më tej. Ai argumenton se Shtetet e Bashkuara duhet t’ia lejojnë Ukrainës të godasë bazat ajrore ruse nga ku fillohen sulmet pranë kufirit, pasi Rusia ka shtuar sulmet ndaj rrjetit energjitik të Ukrainës dhe shërbimeve, ndërsa po afron stina e dimrit.
Presidenti Zelenskyy gjithashtu dëshiron më shumë armatim me rreze të gjatë nga Shtetet e Bashkuara, përfshirë Sistemin e Raketave Taktike të Ushtrisë, i njohur si ATACMS, për të bërë sulme në Rusi.
Sistemi ATACMS nuk do të ishte përgjigja e duhur ndaj kërcënimit kryesor me të cilin përballet Ukraina nga raketat ruse me vetëdrejtim me rreze të gjatë, të cilat po nisen nga më shumë se 300 kilometra larg, përtej rrezes së sistemit ATACMS, tha nënkoloneli Charlie Dietz, zëdhënës i Pentagonit.
Zyrtarët amerikanë gjithashtu nuk besojnë se kanë mjaftueshëm sisteme armësh në dispozicion për t’i siguruar Ukrainës numrin e nevojshëm për të bërë një ndryshim thelbësor në kushtet në terren, tha një nga zyrtarët amerikanë.
Gjatë një takimi të ministrave të mbrojtjes të vendeve aleate javën e kaluar, Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin tha se nuk besonte se furnizimi i Ukrainës me sisteme të armëve me rreze të gjatë veprimi do të arrinte një ndryshim domethënës në këtë luftë të zgjatur. Ai vuri në dukje se Ukraina tashmë ka qenë në gjendje të godasë brenda Rusisë me sistemet e prodhuara vetë brenda vendit, përfshirë dronët.
“Nuk besoj se një aftësi e caktuar do të jetë vendimtare, dhe unë i qëndroj këtij komenti”, tha Sekretari Austin.
“Për momentin, politika nuk ka ndryshuar”, tha të enjten gjeneral major Pat Ryder, sekretari i shtypit i Pentagonit.
Kryeministri Starmer tha se po e vizitonte Uashingtonin për “takime strategjike për të diskutuar për Ukrainën dhe Lindjen e Mesme”. Ky është takimi i dytë i kryeministrit britanik me Presidentin Biden, që kur qeveria e tij e qendrës së majtë u zgjodh në muajin korrik.
Vizita vjen pasi Britania javën e kaluar mori një qëndrim ndryshe nga SHBA-ja, duke pezulluar disa eksporte të armëve drejt Izraelit, për shkak të rrezikut se ato mund të përdoren në shkelje të ligjit ndërkombëtar.
Takimi i Presidentit Biden dhe Kryeministrit Starmer vjen gjithashtu përpara takimit vjetor të udhëheqësve botërorë që mbahet këtë muaj në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara. Takimi në Zyrën Ovale ishte planifikuar pjesërisht për t’i ndihmuar dy udhëheqësit të bashkërendojnë pikëpamjet mbi luftën në Ukrainë, përpjekjet për të arritur një marrëveshje armëpushimi në Gazë dhe çështje të tjera, përpara takimit të OKB-së.
Shtëpia e Bardhë gjithashtu ka kërkuar ditët e fundit të vendosë një theks më të madh në lidhjen mes luftës në Ukrainë dhe konfliktit në Lindjen e Mesme, që u ndez pasi militantët e Hamasit të mbështetur nga Irani në Gazë nisën sulmet ndaj Izraelit më 7 tetor.
Administrata e Presidentit Biden tha këtë javë se Irani e furnizoi rishtazi Rusinë me armë balistike me rreze të shkurtër për t’i përdorur kundër Ukrainës, një furnizim për të cilin zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë shqetësohen se do t’i lejojë Rusisë të përdorë më shumë nga arsenali i saj për objektiva e ndodhura shumë më larg vijës së frontit ukrainas, ndërkohë që do t’i përdorë raketat iraniane për objektivat me rreze më të shkurtër veprimi.
Nga ana tjetër, administrata amerikane thotë se Rusia ka forcuar marrëdhëniet e saj me Iranin, fale edhe faktit që Teherani ka ofruar teknologji bërthamore dhe hapësinore.
“Kjo është padyshim thellësisht shqetësuese”, tha zëdhënësi për sigurinë kombëtare në Shtëpinë e Bardhë, John Kirby, duke folur për furnizimin me raketa. “Dhe sigurisht që kjo dëshmon për mënyrën se si ky partneritet kërcënon sigurinë evropiane dhe se si ilustron ndikimin destabilizues të Iranit, tashmë edhe përtej Lindjes së Mesme”. /voa
