Plakja ndodh ngadalë e në mënyrë të qëndrueshme por jo vetëm kështu, thotë një studim i ri. Në të paktën dy faza në jetë ajo merr hov të përshpejtuar. Studiuesit nga “Stanford University School of Medicine dhe Singapoir” ekzaminuan 108 njerëz midis moshës 25 dhe 75 vjeç nga Kalifornia gjatë shtatë viteve.
Ata përcaktuan profili molekular dhe mikrobial të gjakut, pështymës dhe mostra të tjera. Po ashtu u morën edhe vlera të tjera laboratorike klinike.
Nga këto të dhëna, ekipi hulumtues ishte në gjendje të vërente shumë qartë ndryshimet në molekula. Në shumicën e personave të testuar, studiuesit gjetën dy hove vërtet të habitshme të ndryshimeve molekulare: në moshën rreth 44 dhe rreth 60 vjeç.
Këto dy hove të proceseve të rimodelimit molekular janë me sa duket shprehje e fillimit apo vazhdimit të ndryshimeve të sëmura brenda trupit. Kjo është arsyeja pse studiuesit përdorën termin “pikat e kthesës së moshës”. Studimi i bazuar në të dhëna nga SHBA u publikua në revistën e specializuar Nature Aging.
Këto funksione trupore preken veçanërisht
Ndryshimi i parë i madh molekular, aty nga mesi i viteve 40 ka si pasojë përkeqësimin e proceseve të shpërbërjes së alkoolit apo yndyrës në trup. Sëmundjet kardiovaskulare bëhen më të zakonshme dhe dobësimi i muskujve përparon më shpejt.
Gjatë hovit të dytë rreth moshës 60 vjeç, shfaq problemet më të mëdha metabolizmi ynë i sheqerit dhe rregullimi imunitar në veçanti, funksioni i veshkave bëhet më i paqëndrueshëm dhe dobësimi i muskujve merr një shtysë të re.
Biologu molekular dhe studiuesi i plakjes, Hartmut Geiger nga Universiteti i Ulm-it, Gjermani e konsideron studimin si inovator, të vlefshëm dhe të adaptueshëm edhe për Gjermaninë. Geiger i tha SWR se në përgjithësi nuk mund të supozohet se këto shpërthime të plakjes ndodhin gjithmonë tek të gjithë nga mosha 44 apo 60 vjeç. Në fund të fundit, këto të dhëna janë të marra si mesatare statistikash – kështu që ato pasqyrojnë mesataren.
Hulumtimet tani mund të përqendrohen në këto grupmosha. Duhet theksuar, se numri i pjesëmarrësve në studim ishte relativisht i vogël, 108 persona. Sipas mendimit të biologut molekular Geiger, ka kuptim të vazhdohet kërkimi me grupe më të mëdha.
Gjëja më e rëndësishme, megjithatë, është “që ju nuk vjen vërdallë pa ditur ku të përqëndrohesh, por mund t’i qaseni më konkretisht problemit, që të keni një objektiv të ri që mund të vazhdoni ta ndiqni në kërkime të mëtejshme.” Studiuesit mund të përqëndrohetn tek këto dy nxitëse të plakjes, mesin e viteve 40-të dhe moshën 60 vjeç dhe duke parë se si mund të ngadalësohet kjo.
Njerëzit në mes të 40-ave dhe rreth të 60-ave duhet t’i kushtojnë vëmendje të veçantë shëndetit
Megjithatë duke pasur parasysh procesin dramatik të plakjes në studiimin e bërë, shkencëtarët nga SHBA rekomandojnë që njerëzit e këtyre grupmoshave t’i kushtojnë vëmendje të veçantë shëndetit të tyre. Kjo përfshin gjithashtu rregullimin e stilit tuaj të jetesës, për shembull më shumë lëvizje, në kohën e humbjes më të shpejtë të muskujve. Eksperti i plakjes Geiger rekomandon gjithashtu një dietë të shëndetshme, kontakte të mirë shoqërore dhe pak stres. Zbatimi i këtyre këshillave dihet që tani që ka një efekt të mirë kundër plakjes dhe ndoshta mund të ndikojë edhe në dy hovet e përmendura të plakjes.
Ndërsa studiuesit nga SHBA-të i referohen dy hoveve të plakes në moshën 44 dhe 60 vjeç si “pika kthese të moshës”, studiuesi i plakjes në Ulm Geiger e konsideron këtë si një term shumë fatalist. Kjo do të thotë se nuk mund të bëhet asgjë më shumë. Por Geiger i tha SWR se ai është i bindur se kërkimet do të gjejnë diçka që mund të vonojë këta mekanizma bazë të plakjes.
Plakja së shpejti të paktën mund të ngadalësohet
Në Universitetin e Ulm-it, ekipi i Geiger-it po hulumton një proteinë që rritet me kalimin e moshës, veçanërisht në qelizat e gjakut, mëlçisë dhe trurit, ku nxit plakjen e qelizave burimore. Çaktivizimi i këtij procesij mund të ishte një mënyrë për të ngadalësuar plakjen. Ashtu si në Ulm, ekipe studimore në mbarë botën po kërkojnë mënyra për të vonuar plakjen. Biologu molekular Geiger pret që: “Në 10 deri në 15 vitet e ardhshme, mund të dalin në treg gjëra që mund të ngadalësojnë ndryshime të tilla.”
