Përktheu: Sonila Backa-abcnews.al
Fundi i nëntorit ishte i ngjashëm me fillimin e pandemisë. Tregjet globale të aksioneve ranë me 5% pas përhapjes së Omicron, duke rritur frikën te investitorët se një raund tjetër kufizimesh do të shkatërronte edhe më shumë ekonominë.
Monedhat si dollari dhe jen, shënuan rritje. Çmimi i naftës ra me rreth 10 dollarë për fuçi, duke nënkuptuar një recesion të afërt. Dy muaj më vonë, ndikimi i Omicron është tashmë në fokus. Më 18 janar, çmimi i një fuçi nafte të papërpunuar Brent ishte përafërisht 88 dollarë, niveli më i lartë në 8 vite, raporton abcnews.al
Megjithëse tregjet globale të aksioneve janë në të njëjtin nivel si në fund të nëntorit, kjo duket se reflekton shqetësimet për normat më të larta të interesit dhe jo për Covid-19. Goldman Sachs, një bankë, ka zbuluar një indeks të çmimeve të aksioneve të kompanive europiane, të tilla si linjat ajrore dhe hotelet.
Të dhënat ekonomike me frekuencë të lartë mbështesin optimizmin e kujdesshëm. Nicolas Woloszko i OECD, një indeks i vendeve të pasura, prodhon një indeks javor të PBB-së për 46 ekonomi me të ardhura të mesme dhe të larta, duke përdorur të dhëna nga aktiviteti i Google për gjithçka, nga banesat dhe punët deri te pasiguria ekonomike. Duke përshtatur indeksin e tij, i cili ka rezultuar të jetë një parashikues i mirë i numrave zyrtarë, vlerësojmë se PBB-ja në këto vende është aktualisht rreth 2.5% nën tendencën e saj para pandemisë.
Situata ishte më e rëndë në nëntor, kur PBB-ja ishte 1.6%, por është ende shumë më mirë se situata e një viti më parë, kur prodhimi ishte gati 5%. Disa faktorë shpjegojnë pse nuk ka ndodhur ende më e keqja për ekonominë globale.
Pasiguria e madhe me Omicron lidhet me faktin nëse e keqja (transmetueshmëria më e madhe) tejkalon të mirën (virulencë më e ulët), dhe kështu do të kemi një rritje të shtrimeve në spital dhe vdekjeve nga Covid-19. Megjithatë, deri më tani, pak qeveri, përveç asaj të Kinës, e cila është e lidhur me strategjinë zero-covid, besojnë se mund të nevojiten kufizime më drastike, raporton abcnews.al
Sipas UBS, një bankë, ka rënditur kufizimet globale nga zero në dhjetë dhe ka nxjerrë në pah se rezultati mesatar global është rritur nga 3 në 3.5 javët e fundit. Në fillimin e valës Omicron, ekonomistët kishin frikë se rikthimi i bllokimeve në pikat kryesore të prodhimit si Vietnami dhe Malajzia do të përkeqësonte problemet e furnizimit. UBS( Kompania e investimeve bankare) zbuloi gjithashtu se vendosja e kufizimeve të transportit për shkak të Covid ka është nën 31%, dhe nuk ka shënuar asnjë rritje që nga tetori.
Shumica e njerëzve gjithashtu janë të gatshëm të marrin rreziqe. Deri më tani indeksi global është shtrënguar në të njëjtin nivel si gjatë valës globale të Delta gjatë verës së kaluar. Edhe në vendet ku përhapja e shpejtë e Covid-19 është një risi, njerëzit po vazhdojnë jetën e tyre normalisht.
Rastet në San Francisko janë dyfishuar gjatë sezonit të vjeshtës. Edhe pse qyteti tani shënon mesatarisht rreth 2000 raste në ditë, palestarat dhe restorantet vazhdojnë të jenë të mbyllura. Sipas të dhënave të deri tanishme, rreth 5-10% e amerikanëve aktualisht janë të infektuar me Covid-19. Një prevalencë kaq e lartë ka krijuar vështirësi që nuk ekzistonte me variantet e mëparshme: mungesën e punonjësve.
Sipas një sondazhi, 8.8 milionë amerikanë ishin të papunë sepse po kujdeseshin për dikë të infektuar me Covid-19 ose sepse ishin vetë të infektuar. Në San Francisko, një numër i vogël, por në rritje i dyqaneve, po përballen me mungesë të fuqisë punëtore që ka zgjatur prej muajsh, madje disa prej tyre po mbyllen për shkak të mungesave të stafit, raporton abcnews.al
Matja e efektit të mungesave të tilla në prodhim është e vështirë, por duket se ka të ngjarë të jetë e kufizuar dhe jetëshkurtër. Si fillim, disa faktorë mund të kompensojnë ndikimin e tyre. Disa nga të izoluarit do të vazhdojnë të punojnë nga shtëpia. Nëse një restorant mbyllet, klinetët do të shkojnë në vende të tjera. Hulumtimi i botuar më 10 janar nga JPMorgan Chase, një bankë tjetër, për shembull, spekuloi se mungesat mund të reduktojnë PBB-në britanike në janar me 0.4%.
Për më tepër, me rënien e numrit të rasteve si në Britani ashtu edhe në disa qytete në Amerikë, efektet ekonomike të Omicron duket se do të zbehen me shpejtësi. Sondazhet gjithashtu se firmat nuk janë shumë të shqetësuara, pasi ka shenja që tregojnë rënie të besimit të qytetarëve.
Pavarësisht performancës së përgjithshme, rimëkëmbja ekonomike globale nga bllokimet e vitit 2020 është ende e pabarabartë. Ndërsa vala Omicron e Afrikës së Jugut duket se ka marrë fund, PBB-ja është rritur dhe tani është në përputhje me tendencën e saj para krizës. Ekonomia e Britanisë duket se po rimëkëmbet fuqishëm gjithashtu. Vende të tjera janë ende në vështirësi, qoftë kjo për shkak të një hapjeje të ngadaltë, imunitetit të ulët të popullsisë apo thjesht fatit të keq.
Ekonomitë spanjolle dhe greke kanë shënuar rënie prej 10% në krahasim me tendencat para Covid-it. Omicron nuk ka ndikuar edhe aq shumë në rimëkëmbjen ekonomike. Por disa vende janë shumë larg normalitetit.
/abcnews.al
