Para se t’i nënshtroheni një operacioni by pass gastrik, së pari duhet të “kualifikoheni”për operacionin dhe të kuptoni rreziqet dhe përfitimet e kësaj ndërhyrje kirurgjikale. Adultët e pranueshëm për këtë operacion janë zakonisht më shumë se 45 kg mbi peshë ose kanë një indeks të masës trupore (BMI) mbi 35.
Por gjithashtu mund të kualifikoheni nëse BMI juaj është midis 30 dhe 35, shëndeti juaj është në rrezik për shkak të peshës tuaj dhe ndryshimi i stilit te jetesës nuk ka çuar në uljen e peshës trupore, sipas Shoqatës Amerikane për Kirurgjinë Metabolike.(ASMBS).
Për të qenë një kandidat i mundshëm, duhet të jeni gjithashtu gati të ri-mësoni zakonet tuaja ushqimore. Një regjim i ri ushqimor mund të ndihmojë në sigurimin që operacioni ka efekte positive dhe që zgjasin për një kohë të gjatë.
Prandaj duhet ndjekur një regjim ushqimor korrekt para dhe pas operacionit. Regjimi ushqimor para operacionit ka për qëllim zvogëlimin e sasisë së dhjamit brenda dhe rreth mëlçisë tuaj (steatozen hepatike). Kjo zvogëlon rrezikun e komplikimeve gjatë operacionit.
Pas operacionit, mjeku juaj nutricionist do të përshtat udhëzimet e përgjithshme dhe nje regjim ushqimor te personalizuar. Regjimi ushqimor pas operacionit zakonisht përbëhet nga disa faza .
Regjimi ushqimor para operacionit
Humbja e peshës para operacionit ndihmon në zvogëlimin e sasisë së dhjamit brenda dhe rreth mëlçisë dhe në zonën e barkut. Kjo mund t’ju lejojë të bëni një laparoskopi(opracion te mbyllur) sesa një operacion të hapur. Kirurgjia laparoskopike është më pak invazive, kërkon shumë më pak kohë shërimi dhe është më e lehtë për trupin tuaj.
Humbja e peshës para operacionit jo vetëm që ju mban më të sigurt gjatë procedurës, por gjithashtu ndihmon në trajnimin tuaj për një mënyrë të re të ngrënies.
Hartimi I regjimit ushqimor duhet të bëhet nga nje nutricionist dhe te fillojë sa me shpejt sepse nëse humbja e mjaftueshme e peshës nuk ndodh, procedura mund të shtyhet ose anulohet.
Udhezimet kryesore:
Eliminoni ose zvogëloni marrjen e yndyrave të ngopura, duke përfshirë produktet e qumështit të plotë, mishin me yndyrë dhe ushqimet e skuqura.
Eliminoni ose zvogëloni marrjen tuaj të ushqimeve që përmbajnë shumë karbohidrate, të tilla si ëmbëlsira me sheqer, makarona, patate, bukë dhe nënprodukte të bukës.
Eliminoni pijet me sheqer të lartë, të tilla si lëng dhe soda.
Kontrolloni pjesën e ushtrimeve.
Shmangni ngrënien e tepërt.
Mos pini cigare dhe pije alkoolike
Shmangni substancat që nuk rekomandohen nga mjeku juaj.
Mos pini pije me vaktet tuaja.
Merrni një multivitaminë ditore.
Çfarë duhet të konsumoni?
Dieta pre-op kryesisht përbëhet nga ushqime me shumë proteina dhe me kalori të ulëta që treten lehtë.
Proteina ndihmon në forcimin dhe mbrojtjen e indeve muskulore. Kjo mund të ndihmojë trupin tuaj të djegë dhjamin në vend të muskujve për“karburant”. Proteina gjithashtu ndihmon në mbajtjen e trupit tuaj të fortë, gjë që mund të përshpejtojë shërimin.
Ndërsa afrohet data e operacionit tuaj, mund t’ju duhet të ndiqni një dietë kryesisht të lëngshme ose vetëm të lëngshme duke integruar vetëm lëndë të ngurta si, peshk, drithëra ose vezë jo të ziera plotësisht.
Regjimi pas operacionit
Regjimi pas operacionit përbëhet nga disa faza. Sa zgjat secila faze dhe çfarë mund të hani dhe pini duhet te përcaktohet nga mjeku juaj nutricionist.
Të gjitha fazat theksojnë rëndësinë e kontrollit e sasisë së ushqimit. Ky zakon do t’ju ndihmojë të vazhdoni të humbni peshë dhe t’ju përgatisë për mënyrën se si do të ushqeheni për pjesën tjetër të jetës tuaj.
Faza 1: ushqime te lengshme
Gjatë fazës së parë,ushqyerja juaj duhet të bëhet në mënyrë të tille që të ndihmojë trupin të shërohet nga operacioni dhe të shmangen ndërlikimet post operacioni.
Ditët e para, lejohet te pihen disa litra ujë në mënyrë që stomaku mos të sforcohet nga marrja e ushqimit.
Me pas mund te merren lëngje te tilla si:
kafe dhe çaj pa kafeinë
qumësht i skremuar
supë e hollë dhe lëng perimesh
lëngje pa ëmbëlsues
xhelatinë pa sheqer
Faza 2: regjim me ushqime me pak të lëngshme
Kjo faze përbëhet nga ushqime që kanë një qëndrueshmëri të trashë, si pudding(kremoze).
Erëzat pikante mund të irritojnë stomakun, prandaj shmangni këto plotësisht ose provojini një nga një. Shmangni frutat dhe perimet që kanë shumë fara, të tilla si luleshtrydhe ose kivi.Gjithashtu duhet të qëndroni larg ushqimeve me shumë fibra, të tilla si brokoli dhe lulelakra.
Në vend të ketyre, zgjidhni ushqime si:
Fruta; molleë, banane, pjeshke, kajsi,dardhe ananas,pjepër,
Perime; Spinaq, karrota, kungull ,bishtajore ,
Proteina; Kos,djathë dhie, rikota, mish i kuq,mish pule,mish gjel deti,mish peshku i bardhe,veze
Sidoqoftë, në këtë fazë, është e rëndësishme të mos konsumohen lëngje gjatë vakteve.
Faza 3: Dieta me ushqime të buta
Faza e tretë fillon kur nutricionisti juaj vendos që duhet te kaloni ne konsumin e ushqimeve te buta si:
vezë jo shume te ziera
mish i bluar
peshk i bardhë i pjekur ose i zier me avull
fruta të konservuara, të tilla si pjeshkë ose dardhë
Eshte e rëndësishme te konsumoni nga pak dhe ne porcione te vogla.
Faza 4: Stabilizimi
Faza e katërt e dietës së by pass-it gastrik përfshin rifutjen e ushqimit të ngurtë. Zakonisht fillon rreth 2 muaj pas operacionit.
Për shkak se stomaku juaj është shumë më i vogël, do t’ju duhet ende ta copëtoni ose ta bluani ushqimin tuaj ngadalë në kafshime të vogla. Pjesë të mëdha të ushqimit mund të shkaktojnë një bllokim, i cili mund të çojë në dhimbje, të përziera dhe të vjella.
Futni ngadalë ushqime të reja. Në atë mënyrë, ju mund të përcaktoni më së miri se cilat mund të tolerojë stomaku juaj dhe cilat duhet të shmangni. Eliminoni çdo ushqim që shkakton shqetësim në stomak, të vjella ose të përziera.
Ushqimet dhe pijet për të shmangur në fazën e katërt
Disa ushqime dhe pije nuk duhet te konsumohen ende , të tilla si ato që janë të vështira për tu tretur. Kjo përfshin:
perime me fije ose me fije, të tilla si bishtajat e bizeleve;
kokoshka
misër në kalli
pije të gazuara, të tilla si sode
mish i fortë
ushqime te skuqura
ushqime krokante, të tilla si , granola, fara dhe fruta te thata
bukë dhe produkte të bukës
Rreth 4 muaj pas operacionit, mund të jeni në gjendje të rifilloni të hani normalisht.
Sidoqoftë, kontrolli i racioneve është ende i rëndësishëm. Sigurohuni që dieta juaj të përbëhet kryesisht nga fruta, perime, proteina dhe karbohidrate të shëndetshme. Shmangni ushqimet e pashëndetshme që përmbajnë shumë yndyrna, karbohidrate dhe kalori.
Të ushqehesh mirë do të thotë që mund të shijosh shëndet të vazhdueshëm pa rënë në peshë./abcnews.al
*PhD.MD.Albana Daka, mjeke laboratori-nutricioniste
