Shinzo Abe theu rekordet si kryeministri më jetëgjatë i Japonisë, duke përkrahur reformën ambicioze ekonomike dhe duke krijuar marrëdhënie diplomatike kyçe, ndërkohë që u përball me skandalet.
Gati dy vjet pasi shëndeti i dobët e detyroi të largohej nga detyra, 67-vjeçari përballet me një betejë për jetën, pasi u qëllua me armë gjatë një aktiviteti elektoral këtë të premte.
Abe ishte 52 vjeç kur u bë për herë të parë kryeministër në vitin 2006, personi më i ri që ka zënë këtë detyrë në epokën e pasluftës.
Ai shihej si një simbol i ndryshimit dhe rinisë, por gjithashtu solli prejardhjen e një politikani të gjeneratës së tretë, të ardhur nga një familje elitare, konservatore.
Mandati i parë i Abe ishte i trazuar, i rrethuar nga skandale dhe mosmarrëveshje, dhe i mbyllur nga një dorëheqje e papritur.
Pasi sugjeroi fillimisht se po largohej për arsye politike, ai pranoi se vuante nga një sëmundje e diagnostikuar më vonë si kolit ulceroz.
Atij i refereoheshin edhe si “Abenomics”
Gjendja e tij shëndetësore kërkonte muaj trajtim, por Abe tha se u tejkalua përfundimisht me ndihmën e ilaçeve të reja.
Ai kandidoi përsëri dhe u rikthye në detyrë në vitin 2012. Kjo i dha fund një periudhe të trazuar në të cilën kryeministrat ndryshonin ndonjëherë me një normë prej një në vit.
Me Japoninë ende të tronditur nga efektet e cunamit të vitit 2011 dhe katastrofës bërthamore të mëvonshme në Fukushima – dhe një qeveri të shkurtër të opozitës e kritikuar dhe paaftësi – Abe ofroi një palë duar në dukje të sigurta.
Dhe ai kishte një plan: Abenomics.
Skema për të ringjallur ekonominë e Japonisë – e treta më e madhe në botë, por më shumë se dy dekada në stagnim – përfshinte shpenzime të mëdha qeveritare, lehtësim masiv monetar dhe ulje të burokracisë.
Abe gjithashtu u përpoq të rriste shkallën e ulët të lindjeve në vend duke i bërë vendet e punës më miqësore për prindërit, veçanërisht për nënat.
Ai nxiti rritjen e diskutueshme të taksave të konsumit për të ndihmuar në financimin e çerdheve dhe për të plotësuar boshllëqet në sistemin e tejzgjatur të sigurimeve shoqërore të Japonisë.
Ndërsa pati njëfarë progresi me reformën, problemet më të mëdha strukturore të ekonomisë mbetën.
Deflacioni u tregua kokëfortë dhe ekonomia ishte në recesion edhe para se të godiste koronavirusi në vitin 2020.
Ylli i Abe u zbeh më tej gjatë pandemisë, me qasjen e tij të kritikuar si konfuze dhe të ngadaltë, duke e çuar mbështetjen ndaj tij në nivelet më të ulëta të mandatit.
Stuhi politike
Në skenën ndërkombëtare, Abe mbajti një qëndrim të ashpër ndaj Koresë së Veriut, por kërkoi një rol paqebërësi midis Shteteve të Bashkuara dhe Iranit.
Ai i dha përparësi një marrëdhënieje të ngushtë personale me Donald Trump në një përpjekje për të mbrojtur aleancën kyçe të Japonisë nga mantra e presidentit të atëhershëm amerikan “America First” dhe u përpoq të ndreqte lidhjet me Rusinë dhe Kinën.
Por rezultatet ishin të përziera: Trump nuk hoqi dorë nga dëshira për të detyruar Japoninë të paguante më shumë për trupat amerikane të stacionuara në vend, një marrëveshje me Rusinë për ishujt veriorë të diskutueshëm mbeti e pakapshme dhe një plan për të ftuar Xi Jinping për një vizitë shtetërore doli jashtë skene.
Abe gjithashtu ndoqi një linjë të ashpër me Korenë e Jugut lidhur me mosmarrëveshjet e pazgjidhura të kohës së luftës dhe vazhdoi të nxirrte planet për të rishikuar kushtetutën pacifiste të Japonisë.
Gjatë gjithë mandatit të tij, ai u përball me stuhitë politike, duke përfshirë akuzat e miqësisë që ulën vlerësimet e miratimit, por që bënë pak për të ndikuar në fuqinë e tij, pjesërisht falë dobësisë së opozitës.
Abe duhej të qëndronte ndë detyrë deri në fund të vitit 2021, duke i dhënë atij një mundësi për të parë një ngjarje përfundimtare në mandatin e tij historik – Lojërat Olimpike të shtyra “Tokio 2020”.
Por në një njoftim tronditës, ai dha dorëheqjen në gusht 2020, me një përsëritje të kolitit ulceroz që i dha fund edhe mandatit të tij të dytë. /abcnews.al
