Nga Philip Pilkington, Unherd
Duke folur në Forumin Strategjik të Bled në Slloveni, Presidenti i Këshillit Europian Charles Michel njoftoi se BE synon të anëtarësojë deri në vitin 2030 shtete të reja.
Negociatat kanë filluar tashmë me Ukrainën dhe Moldavinë dhe Michel tregoi se anëtarësimi i Bosnjë dhe Hercegovinës si dhe Gjeorgjisë gjithashtu mund të rishqyrtohet, pasi është refuzuar më parë.
Por lind pyetja: a janë dy kandidatët e rinj të gatshëm ekonomikisht për anëtarësim?
Krahasimi më i përshtatshëm është të merret në konsideratë pranimi i tetë vendeve të Europës Qendrore dhe Lindore (Çekia, Estonia, Hungaria, Lituania, Letonia, Polonia, Sllovakia dhe Sllovenia) në vitin 2004.
Kur këto vende u bënë pjesë, ato kishin një GDP mesatare për frymë prej pak më shumë se 16,000 dollarë në një bazë të përshtatur me fuqinë blerëse.
Me një GDP mesatare për frymë prej afro 14,000 dollarë, Ukraina dhe Moldavia duken të gatshme për të qënë pjesë e unionit.
Edhe nëse, siç beson FMN-ja, Ukraina do të humbasë rreth një të tretën e PBB-së së saj për shkak të luftës, ky numër bie vetëm në rreth 12,400 dollarë. Dhe nëse të dy vendet shohin një rritje nga tani deri në vitin 2030, ato do të ishin ekonomikisht të krahasueshme me tetë vendet nga rajoni që u bashkuan në 2004.
Problemet lindin, megjithatë, kur marrim parasysh rindërtimin e Ukrainës. Banka Botërore aktualisht vlerëson se rindërtimi i vendit pas luftës do të kushtojë rreth 411 miliardë dollarë.
Megjithatë, buxheti i përgjithshëm i zhvillimit rajonal të BE-së në vitin 2022 ishte vetëm 30.2 miliardë euro, që do të thotë se kostot e rindërtimit të Ukrainës janë më shumë se 12 herë më shumë se shuma e parave të gatshme që BE shpenzon çdo vit për të gjithë zhvillimin rajonal.
Ndoshta BE-ja nuk do të duhet të paguajë të gjithë faturën dhe vendet e tjera mund të kontribuojnë, por rindërtimi duket se është pengesa më e madhe ekonomike për t’u kapërcyer.
Pastaj shtrohet pyetja nëse vendet e reja do t’i bashkohen eurozonës dhe do të adoptojnë euron si monedhën e tyre. Kur tetë vendet e tjera u bashkuan në 2004, të gjitha, përveç Polonisë dhe Hungarisë, miratuan monedhën e përbashkët. Por monedha e përbashkët vjen me rregulla.
Ukraina aktualisht ka një deficit qeveritar prej 16.3%, dhe ndërsa kjo ka të ngjarë të ulet kur të përfundojë lufta, duket po aq e mundshme që ajo të hasë probleme me gjenerimin e të ardhurave për vitet në vijim.
Megjithatë, përfitimi më i madh për rritjen ekonomike të BE-së do të vijë nga migrimi. Normat e fertilitetit në BE po arrijnë nivele të dëshpëruara. Në vitin 2021, niveli mesatar i lindjeve në BE ishte 1.53 fëmijë për grua.
Dhe megjithëse Ukraina dhe Moldavia kanë nivele të ngjashme të lindshmërisë (1,22 dhe 1,77 respektivisht), popullsia e Ukrainës prej 44 milionë banorësh mund të çojë në rritje të migracionit në të gjithë kontinentin.
Siç e pamë me lëvizjet e migracionit nga Europa Lindore në Europën Perëndimore në vitet 1990 dhe 2000, rritje të tilla mund të jenë politikisht të diskutueshme. Por liderët europianë kanë një histori të gjatë për t’i dhënë përparësi rritjes ekonomike mbi thirrjet për çdo gjë tjetër.
/abcnews.al
