A keni menduar ndonjëherë për rrënjët tuaja? Në jetën tuaj të përditshme ndoshta nuk e ndjeni se jeni diçka e veçantë, por fakti është se jeni rezultat i çiftëzimit për qindra breza gjatë miliona viteve. Disa prej nesh i kanë njohur stërgjyshërit dhe ndoshta stërgjyshërit tanë, por çfarë ndodh përtej kësaj?
Këto janë llojet e pyetjeve që antropologët dhe shkencëtarët e tjerë përpiqen t’u përgjigjen çdo ditë. Si dukeshin stër-stër-stër-stërgjyshërit tanë? Çfarë kanë ngrënë? Si jetonin? Megjithëse njerëzimi ekziston në këtë planet vetëm për një pjesë të vogël të ekzistencës së tij, kjo pjesë përfaqëson ende mijëra vjet evolucion dhe qytetërim.
Një nga këto pyetje ka të bëjë me ngjyrën e syve të paraardhësve tanë. Sytë blu janë në një farë mënyre një “anomali” shkencore dhe ata donin të shihnin nëse mund të zhbllokonin misterin e origjinës së kësaj veçorie unike.
Për të mësuar rreth origjinës së syve blu, shkencëtarëve iu desh të “udhëtonin” deri në 128 breza prapa!
Ky “udhëtim” mund të jetë mjaft i ndërlikuar, por shkencëtarët besojnë se kanë zbuluar se nga dhe kur ka ardhur kjo veçori.
Besohet se çdo palë sy blu në botë sot vjen nga një person i vetëm që ka jetuar në Evropë, rreth 6,000-10,000 vjet më pare. Deri atëherë, besohej se të gjithë njerëzit kishin sy kafe, por shfaqja e një gjeni të njohur si OCA2 filloi të shkaktonte ndryshime në sasinë e pigmentit të prodhuar nga trupi.
Ky mutacion çoi në nuanca të ndryshme të kafesë dhe përfundimisht në ngjyra krejtësisht të ndryshme. Duke përdorur këtë informacion, shkencëtarët ishin në gjendje të gjurmonin origjinën e syve blu në veçanti.
Besohet se çdo palë sy blu në botë sot vjen nga një person i vetëm që ka jetuar në Evropë, rreth 6,000-10,000 vjet më parë. Deri atëherë, besohej se të gjithë njerëzit kishin sy kafe, por shfaqja e një gjeni të njohur si OCA2 filloi të shkaktonte ndryshime në sasinë e pigmentit të prodhuar nga trupi.
Ky mutacion çoi në nuanca të ndryshme të kafesë dhe përfundimisht në ngjyra krejtësisht të ndryshme. Duke përdorur këtë informacion, shkencëtarët ishin në gjendje të gjurmonin origjinën e syve blu në veçanti.
Testet zbuluan praninë e gjeneve të gjetura në popullatat afrikane, si dhe gjenet që gjenden tek skandinavët modernë. Besohet se kjo përzierje unike gjenetike është ajo që çoi në mutacionin e parë të syrit.
Sipas Dr. Carles Lalueza-Fox në Institutin për Biologjinë Evolucionare në Barcelonë, ky është mostra më i vjetër e njohur e këtij gjeni. Kjo do të thotë se ky njeri ishte i pari i llojit të tij dhe paraardhësi i të gjithë njerëzve me sy blu sot./abcnews.al
