Kordoni relativisht i ngushtë i lindjes së njeriut me sa duket ka evoluar si një “kompromis” midis aftësive të tij për lindje, mbështetjes së organeve të brendshme dhe ecjes drejt. Por jo vetëm madhësia e kordonit të lindjes, por edhe forma e tij komplekse, e “përdredhur” është një enigmë evolucionare. Katya Stansfield nga Universiteti i Vjenës dhe bashkëautorët e saj kanë publikuar një studim në BMC Biology duke paraqitur njohuri të reja se pse kordoni i lindjes njerëzore evoluoi për të pasur këtë formë komplekse. Ata sugjerojnë se forma ovale gjatësore e kordonit të poshtëm të lindjes është e dobishme për stabilitetin e muskujve të dyshemesë së legenit.
Në shumicën e grave, pjesa e sipërme ose hyrja e kordonit të lindjes ka një formë ovale të rrumbullakët ose tërthor (nga e majta në të djathtë), e cila konsiderohet ideale për lindje, por nuk dihet pse pjesa e poshtme e kordonit të lindjes ka një formë ovale e theksuar gjatësore (para-mbrapa). Kjo formë e përdredhur zakonisht kërkon që foshnja të rrotullohet kur kalon nëpër kordonin e ngushtë të lindjes, gjë që rrit më tej rrezikun e komplikimeve të lindjes, shkruan abcnews.al
Në krahasim me njerëzit, majmunët kanë një model lindjeje relativisht të lehtë që nuk kërkon rrotullim të foshnjës falë formës ovale gjatësore të kordonit të lindjes si në hyrje ashtu edhe në dalje të tij. “Për lindjen, do të ishte shumë më e lehtë të kishim një kordon lindjeje në formë uniforme edhe në speciet tona,” thotë Katya Stansfield, një specialiste në biomekanikë. Në vend të kësaj, forma e përdredhur e njeriut kërkon një mekanizëm kompleks, rrotullues të lindjes: foshnja duhet të rrotullohet për të lidhur dimensionin më të gjatë të kokës së tij me dimensionin më të gjerë të çdo rrafshi të kordonit të lindjes. Mospërputhja mund të çojë në lindje të penguar dhe të rezultojë në rreziqe shëndetësore për nënën dhe foshnjën.
Një ekip kërkimor i biologëve dhe inxhinierëve evolucionarë nga Universiteti i Vjenës, Instituti Konrad Lorenz për Kërkimet e Evolucionit dhe Njohjes në Klosterneuburg dhe Universiteti i Portos supozuan se funksioni mbështetës i muskujve të dyshemesë së legenit, të cilët janë të pezulluar në pjesën e poshtme të legenit dhe gjithashtu luajnë një rol të rëndësishëm në funksionin seksual dhe kontinencën, mund të kenë ndikuar në evoluimin e formës së kordonit të lindjes. “Rezultatet tona tregojnë se kordoni i poshtëm oval gjatësor i lindjes është e dobishme në aspektin e stabilitetit,” thotë Katya Stansfield. “Megjithatë, ky rezultat na shtyu të pyesim pse hyrja e legenit tek njerëzit nuk është gjithashtu e zgjatur gjatësore,” shtjellon Barbara Fischer, një biologe evolucionare.
Tradicionalisht, është supozuar se dimensioni tërthor i legenit të njeriut është i kufizuar nga efikasiteti i lëvizjes së drejtë. “Ne argumentojmë se zgjatja tërthore e hyrjes së legenit ka evoluar për shkak të kufijve në diametrin e përparmë-mbrapa te njerëzit e imponuar nga balancimi i qëndrimit të drejtë, sesa nga efikasiteti i lëvizjes dykëmbëshe,” thotë Philipp Mitteroecker, i cili ishte i përfshirë edhe në këtë studim. Një hyrje më e thellë gjatësore do të kërkonte pjerrësi më të madhe të legenit dhe lordozë lumbare, e cila do të rrezikonte shëndetin e shtyllës kurrizore dhe stabilitetin e qëndrimit të drejtë. Këto kërkesa të ndryshme të hyrjes dhe daljes së legenit ka të ngjarë të kenë çuar në evoluimin e një kordoni lindjeje të përdredhur, që kërkon që foshnjat njerëzore të rrotullohen gjatë lindjes.l.k/abcnews.al
