Ashtu si koronavirusi që ndikon në mënyrë disproporcionale në bashkësitë etnike me ngjyrë, aziatikë dhe pakicat, kriza e klimës paraqet probleme më urgjente për disa njerëz sesa për disa të tjerë.
Ndërsa po i afrohemi më shumë Marrëveshjes së Parisit të 2050 për një botë neutrale ndaj klimës, ne tashme po shohim që gratë, veçanërisht ato me ngjyrë, po përjetojnë efekte më të këqija të emergjencës së klimës.
Shifrat nga Kombet e Bashkuara tregojnë se 80% e njerëzve të zhvendosur nga ndryshimi i klimës në të gjithë botën janë gra. Sipas një përmbledhje të 130 studimeve nga Aleanca Globale e Gjinisë dhe Klimës në 2016, gratë kanë më shumë të ngjarë të vuajnë pasiguri ushqimore si rezultat i krizës së klimës. Pas ngjarjeve ekstreme të motit, gratë gjithashtu kanë më shumë të ngjarë të përjetojnë sëmundje mendore dhe dhunë nga partneri
Nitya Rao, profesorë në Universitetin e Anglisë Lindore hulumton për barazinë gjinore në pjesë të Afrikës dhe Azisë të cilat tashmë janë prekur rëndë nga ndryshimi i klimës. Ajo thotë se, në shumë prej zonave rurale ku ajo kryen kërkime, në vende si Nepali dhe India, thatësira dhe përmbytjet mund të shkatërrojnë të korrat dhe i bëjnë rezultatet e punës bujqësore të paparashikueshme.
Emergjenca e klimës do të thotë lloje të ngjarjeve të pazakonta të motit po bëhen të zakonshme, duke rritur gjasat e ndryshimit të klimës. Në mënyrë që të zvogëlojnë rrezikun e përgjithshëm të të ardhurave të familjes, burrat, të cilët kanë më shumë qasje në vende pune, do të emigrojnë në zona urbane. Ndërsa gratë do të qëndrojnë aty ku janë duke rritur fëmijët dhe do të vazhdojnë të bëjnë punë në bujqësi. Kur puna është e frytshme, ato shpesh përfundojnë duke marrë shumë punë mbi supe.
Rao shpjegon se, megjithëse burrat shpesh dërgojnë para në shtëpi, përsëri gratë janë nën presion, sepse u duhet të menaxhojnë gjithçka vetë, duke i bërë të punojnë më shumë.
Megjithëse këto efekte të krizës së klimës janë tashmë realitet i përditshëm për gratë në disa pjesë të botës, gratë në Mbretërinë e Bashkuar nuk kanë ndjerë ende pabarazi të dukshme për shkak të klimës.
Por, Julie Doyle, proferore në Universitetin e Bringhtin, puna e së cilës përshin ekzaminimin e rolit të mediave dhe komunikimit në luftimin e ndryshimit të klimës, thotë se kjo ka të ngjarë të shfaqet me kalimin e kohës. Duke u bazuar në pandeminë për të ilustruar sesi krizat ndikojnë ndryshe te njerëzit përmes linjave ekzistuese të energjisë, gjinisë, racës dhe klasës, Doyle thekson se pabarazia është e përhapur në Mbretërinë e Bashkuar.
“Gratë kanë mbajtur barrën e përgjegjësive për kujdesin, punët e shtëpisë dhe shkollimin në shtëpi gjatë pandemisë, dhe ka më shumë të ngjarë të kenë humbur punën e tyre sesa burrat”, thotë ajo për The Independent.
Kërkimet nga Grupi i Buxhetit të Grave, botuar në nëntor 2020, zbuluan se rreth 133,000 më shumë gra ishin me leje pune se burrat, në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar, gjatë valës së parë të Covid. Në mënyrë të ngjashme, një studim nga Universiteti i Exeter, botuar në korrik, zbuloi se gratë kishin dy herë më shumë gjasa të kishin humbur punën gjatë bllokimit të parë.
Një studim i vitit 2010, botuar në revistën Environment Health, zbuloi se gratë në disa qytete europiane, përfshirë Londrën, kishin më shumë të ngjarë se burrat të vdisnin gjatë valëve të nxehtësisë. Autorët e saj treguan që arsyet e mundshme për këtë mund t’i “atribuohen kushteve sociale të grave të moshuara që jetojnë vetëm dhe ndryshimeve fiziologjike, të tilla si një aftësi e zvogëluar e djersitjes që ndikon në aftësinë për t’iu përgjigjur stresit të nxehtësisë”.
Çfarë mund të bëhet për të zbutur ndikimin e ndryshimit të klimës te gratë?
Sipas Doyle, është e rëndësishme që ne ta fusim krizën e klimës si “një çështje të drejtësisë” dhe ta mësojmë atë në shkolla që nga mosha fillore e tutje duke pasur parasysh këtë. Duke ndërmarrë veprime kundër ngrohjes globale dhe duke inkurajuar njerëzit t’i shohin këto si probleme ndërprerëse.
Rao thekson se gratë janë “elastike” dhe po përshtaten për të përballuar ndryshimet klimatike, por që ata kanë nevojë për mbështetje në një nivel strukturor për të ndihmuar në zbutjen e problemeve me të cilat po përballen. Ajo tregon se nevojiten gjëra të tilla si përmirësimi i shëndetit publik dhe kanalizimeve, si dhe aksesi i ushqimit.
Doyle shton se, për të luftuar ndikimet gjinore të klimës, ne kemi nevojë për më shumë gra në pushtet. Në fakt, hulumtimet në fillim të këtij viti nga Qendra për Kërkime të Politikave Ekonomike dhe Forumi Ekonomik Botëror zbuluan se vendet e udhëhequra nga gratë përjetuan dukshëm më pak vdekje nga Covid-19.
Lidhjet midis pabarazisë gjinore dhe ndikimeve të krizës klimatike nuk janë gjithmonë të dukshme. Por për të parandaluar thellimin e mëtejshëm të pabarazive gjinore, kuptimi i ndryshimit të klimës dhe marrëdhënies së tij komplekse me strukturat e fuqisë njerëzore është thelbësor./Përshtati nga The Indepedent, e.b-abcnews.al
