Sir David Attenborough është përpjekur shumë herë përmes dokumentarëve të tij të mbrojë planetin, duke i kërkuar specieve njerëzore që “ta kthejnë këtë tragjedi në një triumf”. Hulumtimet e reja tregojnë situatën e dëshpëruar që mbizotëron në natyrë nga ndërhyrja njerëzore pasi rezulton se pothuajse 70% e popullatave të kafshëve të egra janë zhdukur brenda rreth 50 viteve.
Kjo zbulohet nga Fondi Botëror për Natyrën (WWF), i cili thekson lidhjen e ngushtë midis humbjes së biodiversitetit dhe ndryshimit të klimës. Midis 1970 dhe 2018, mesatarisht 69% e specieve të egra (zogjtë, amfibët, peshqit, gjitarët dhe zvarranikët) u humbën, sipas raportit mbi Indeksin e Planetit të Gjallë, një mjet standard i përditësuar çdo dy vjet nga WWF.
Në veçanti, popullsia e kafshëve të egra të Tokës është zvogëluar që nga viti 1970 pasi njerëzit vazhdojnë të shpyllëzojnë, të konsumojnë burime përtej kufijve të planetit dhe të ndotin në një shkallë industriale. Siç u përmend, përqindja përkatëse dy vjet më parë ishte 68% dhe katër vjet më parë ishte 60%.
Ndryshimet klimatike, ndotja e ajrit, ujit dhe tokës, si dhe ndërhyrja njerëzore janë faktorët e radhës shkatërrues. Siç shpjegon shefja ekzekutive e WWF në Mbretërinë e Bashkuar, Tanya Steele: “Parashikimet e fundit të botës, fjalimet dhe premtimet e pasionuara, pyjet e djegura, vendet e zhytura në ujë, temperaturat rekord dhe miliona të zhvendosur, liderët botërorë vazhdojnë të shohin botën të digjet para syve të tyre duke mos bërë asgjë”.
Populations of wild animals have declined by two-thirds since 1970, while the human population has doubled. We can and must ease the pressure on our world. #smallerfamilies #plantbaseddiets #consumeless https://t.co/TM85sjTrGK pic.twitter.com/Xmbh4N47VB
— Population Matters (@PopnMatters) December 27, 2021
Shkencëtarët konkludojnë përmes raportit se ekosistemet e qëndrueshme, biodiversiteti i pasur dhe stabiliteti klimatik janë elementë të nevojshëm për të pasur një të ardhme me prosperitet, barazi dhe siguri më të madhe, veçanërisht për fëmijët tanë dhe fëmijët e tyre nga ana e tyre. Ndërsa Konferenca Ndërkombëtare COP15 për Biodiversitetin po afrohet, “WWF po u bën thirrje qeverive të shfrytëzojnë këtë mundësi të fundit për të miratuar një qëllim ambicioz global për të shpëtuar jetën e egër”, ngjashëm me Marrëveshjen e Parisit të vitit 2015 për ndryshimet klimatike.
Për të “ndryshuar kurbën e humbjes së biodiversitetit” dhe “zbutur” ndryshimet klimatike, raporti bën thirrje për rritjen e përpjekjeve për ruajtjen dhe restaurimin, prodhimin dhe konsumimin e ushqimit më të qëndrueshëm dhe reduktimin e emetimeve të karbonit për të gjithë sektorët e ekonomisë. Nga ana e saj, WWF u bën thirrje “kombeve të pasura të ofrojnë mbështetje financiare për mbrojtjen e mjedisit”.
Raporti tregon gjithashtu se jo të gjitha vendet kanë të njëjtën pikënisje nga ku fillon shkatërrimi i natyrës. Mbretëria e Bashkuar ka vetëm 50% të pasurisë së saj të biodiversitetit në krahasim me nivelet historike, duke e bërë atë një nga vendet më të varfëruara nga natyra në botë. Evropa ka parë rënie të popullsisë së saj të kafshëve të egra me 18% mesatarisht, por “kjo maskon humbjet shumë të mëdha të biodiversitetit historikisht”.
Në Afrikë, vlerësohet se humbja arriti në 66%. Sipas raportit, delfinët, koralet dhe bretkosat janë ndër “simbolet e biodiversitetit” më të kërcënuar. Në fakt, studiuesit nxjerrin në pah vështirësinë e shtuar me të cilën përballen kafshët për të lëvizur mbi tokë, pasi ato pengohen nga infrastruktura dhe tokat bujqësore. Vetëm 37% e lumenjve më të gjatë se 1000 kilometra (600 milje) mbeten të lirë gjatë gjithë gjatësisë së tyre, ndërsa vetëm 10% e zonave të mbrojtura me bazë tokësore në botë janë të lidhura./abcnews.al
