Presidenti i zgjedhur Joe Biden e kupton se mënyra e vetme për të kundërshtuar fuqinë në rritje ekonomike dhe ushtarake të Kinës është përmes një strategjie shumëpalëshe të aleatëve dhe partnerëve të Amerikës. Fatkeqësisht, Presidenti kinez Xi Jinping është në dijeni gjithashtu.
Presidenca e Biden është një garë midis përpjekjeve të Uashingtonit për të krijuar një koalicion më të gjerë, më të fortë kundër-Kinës dhe përpjekjeve të Pekinit për ta kundërshtuar.
Ngjarja e fundit ishte marrëveshja e investimeve që Kina mbylli, në parim, me Bashkimin Europian në fund të dhjetorit. Kjo marrëveshje nën ndikimin ekonomik; mund të ofrojë mundësi investimesh modeste më të mëdha europiane në Kinë, megjithëse disa ekspertë janë skeptikë .
Ka pasur kritika se ky nuk ishte një veprim i duhur nga BE-ja që u përqendrua në të drejtat e njeriut dhe vlerat demokratike, megjithatë supozoi një qasje ndaj praktikave të neveritshme të punës së detyruar të Kinës. (Marrëveshja përfshin dispozita që i kërkojnë Kinës të forcojë mbrojtjen e saj të të drejtave të punës, por është e vështirë të imagjinohet që Pekini t’i respektojë ato dispozita.)
Është sigurisht një zhgënjim për një administratë të ardhshme të Biden që kishte kërkuar konsultime për një qasje të përbashkët ekonomike të Pekinit .
Më e rëndësishmja, marrëveshja duhet të shihet si një hap i përpjekjes më të madhe të Kinës për të shmangur koalicionin global që Biden dëshiron dhe ka nevojë.
Biden nuk e ka fshehur faktin se ky është objektivi i tij. “Për çdo çështje që ka rëndësi për marrëdhëniet SHBA-Kinë,” deklaroi ai në dhjetor, “Ne jemi më të fortë dhe më efektivë kur rrethohemi nga kombet që ndajnë vizionin tonë për të ardhmen e botës.”
Ai dhe këshilltarët e tij kanë diskutuar për çështjet teknologjike, duke punuar së bashku me kombet europiane të shqetësuara nga praktikat tregtare neo-merkantiliste((interpretimi ekonomik i realizmit) të Kinës dhe kalimi nga strategjia e presidentit Donald Trump për konfrontim të njëanshëm në një nga levat multilaterale .
Logjika e kësaj qasjeje është që një konkurrencë e ngushtë SHBA-Kinë ka më shumë ndikim në Pekin sesa në Amerikë. Megjithatë Pekini nuk mund të fitojë atë konkurs nëse SHBA-ja shfrytëzon plotësisht marrëdhëniet e saj me vendet që përbëjnë një shumicë të qartë të prodhimit ekonomik global dhe shpenzimeve ushtarake – ashtu si Bashkimi Sovjetik nuk mund të kapërcente kurrë forcën kolektive të botës së lirë gjatë Luftës së Ftohtë.
Sa më shumë të krijojë lidhje SHBA-ja me aleatët dhe partnerët kryesorë, aq më shumë Pekini do të jetë kundër duke i mbledhur rivalët e tij së bashku në vend.
Strategjia e Biden është e arsyeshme, por gjithashtu përballet me sfida të mëdha.
Sfida më e madhe, megjithatë është se Kina ka të gjitha arsyet për të prishur këtë përpjekje për ndërtimin e koalicionit dhe po përpiqet përmes nxitjes dhe detyrimit.
Premtimi i papritur i Xi për të arritur emetime zero-zero deri në vitin 2060 ka hasur skepticizëm dhe sigurisht të justifikuara, por qëllimi i tij i qartë gjeopolitik ishte të poziciononte Pekinin si një disfatë për një SHBA që ishte tërhequr në mënyrë efektive nga marrëveshja e klimës nën sundimin e Trump.
Në mënyrë të ngjashme, Partneriteti i Ri prej 15-anëtarësh Ekonomik dhe Rajonal vështirë se do të revolucionarizojë tregtinë Indo-Paqësore, por nënvizon rritjen e centralitetit ekonomik të Pekinit në rajon.
Në fund të vitit, disa lehtësira nga ana e Kinës fituan marrëveshjen e investimeve me BE-në, e cila do të pengojë çdo shtytje për të kufizuar angazhimin ekonomik Europian me Kinën dhe përpjekjen për të rritur tensionet transatlantike në prag të presidencës së Biden.
Kjo marrëveshje u pasua edhe nga një vendim i Gjermanisë për të lejuar me kusht gjigantin kinez të teknologjisë Huawei të jetë pjesë e ndërtimit të rrjetit të tij 5G, pavarësisht presionit të madh nga SHBA-ja.
Lufta tregtare që Pekini nisi kundër Australisë për mosbindjen e saj diplomatike vjeshtën e kaluar mund të ketë për qëllim të dekurajojë demokracitë e tjera që të bashkohen në koalicionin kundër-Kinës.
Sipas marrëveshjes së BE-së, Kina ka aftësi më të mëdha për të prishur koalicionin sesa Bashkimi Sovjetik.
Për fat të mirë për SHBA-në, Xi po përballet me probleme në këtë përpjekje. Sjellja e Kinës gjatë vitit të kaluar -në Hong Kong, shkeljet e të drejtave të njeriut në shkallë industriale, diplomacia dhe fushatat e shumta të punës së detyruar kanë pasur një efekt negativ në vlerësimet e favorshme globale.
Edhe atje ku qeveritë europiane, të tilla si Angela Merkel në Gjermani, mbeten të hapura për një angazhim të thellë me Kinën, ekziston skepticizmi në rritje i popullarizuar dhe parlamentar i këtyre lidhjeve. Dhe loja e koalicionit të Xi mund të bëhet më e vështirë gjatë epokës së Biden, veçanërisht nëse administrata kombinon një qasje të qartë ndaj konkurrencës nga Kina me një agjendë ambicioze të ndryshimit të klimës dhe mosmarrëveshjeve me aleatët.
Biden, deri më tani, ka treguar në çdo mënyrë se ky është plani. Dhe Xi ka treguar se është i vendosur që ky plan të mos zbatohet. Përktheu Sonila Backa/abcnews.al
