Depresioni është një çrregullim mendor i zakonshëm që ndonjëherë do të kalojë pa u vënë re, personi që e përjeton do ta ketë të vështirë ta përshkruajë atë dhe miqtë dhe familja e tij nuk do të jenë në gjendje t’i ndihmojnë. Ekspertët nga Universiteti i Kolorados në Boulder përshkruajnë një model sjelljesh që e tregojnë atë. Sipas kësaj, njerëzit me depresion:
- Nuk ngrihen nga shtrati
Të gjithëve u ndodh që ndonjëherë të mos duan të largohen nga shtrati për shkak të mërzisë apo për disa orë më shumë gjumë. Por kur pas këtij refuzimi qëndron mungesa e ndonjë motivimi, nga përgatitja në mëngjes deri te larja e dhëmbëve, atëherë mund të jetë një simptomë depresive. Depresioni nxit ndjenjën e lodhjes dhe rraskapitjes mendore deri në pikën ku aktiviteti më i thjeshtë i përditshëm duket si një punë e përditshme.
- Ata kanë probleme me gjumin
Lodhja fizike dhe mendore e shkaktuar nga depresioni do të ndikojë në zakonet e gjumit në një sërë mënyrash. Në disa raste, gjumi do të bëhet një “ngushëllim” dhe një mënyrë për të kaluar ditën pa dhimbje, kështu që kohëzgjatja dhe shpeshtësia e tij gjatë ditës do të rritet. Në raste të tjera, mund të shfaqen periudha të pagjumësisë dhe vështirësi në fillimin dhe mbajtjen e gjumit. Mungesa e gjumit adekuat dhe cilësor lidhet me rritjen e niveleve të stresit dhe rrjedhimisht më shumë mendime negative dhe shqetësime.
- Ata përjetojnë ndryshime në oreksin e tyre
Depresioni mund të ndikojë në zakonet e të ngrënit dhe oreksin, duke rritur, ulur ose eliminuar ndjenjën e urisë. Çrregullimet e gjumit përfshihen ndjeshëm në këto ndryshime, pasi kjo e fundit kontribuon në rregullimin e hormoneve të urisë.
- Janë me humor dhe nervoz
Ndryshimet e humorit me shpërthime zemërimi dhe të qara në raste të vogla ose të parëndësishme dhe më pas një periudhë qetësie është një tipar kryesor i depresionit. Ekspertët theksojnë se nëse nervozizmi apo luhatjet e humorit zgjasin më shumë se disa ditë, atëherë me shumë mundësi bëhet fjalë për depresion.
- Ata e kanë të vështirë të ndiejnë gëzim dhe të krijojnë marrëdhënie
Depresioni është pothuajse i ndërthurur me anhedoninë, paaftësinë për të nxjerrë gëzim dhe kënaqësi nga çdo gjë, e cila gradualisht çon në humbjen e interesit për aktivitetet e dashura më parë si hobi, shëtitjet, jeta sociale dhe seksuale. Në të njëjtën kohë shfaqen vështirësi në lidhjen me persona të tjerë si miqtë, partnerët dhe të afërmit, ngrihet një mur që pengon marrëdhëniet ndërpersonale, saqë rrethi i ngushtë shoqëror nuk mund të ndihmojë.
