Esequibo, një territor i diskutueshëm prej 159,500 km² në perëndim të lumit Essequibo që administrohet dhe kontrollohet nga Guajana, por pretendohet nga Venezuela mund të përfundojë duke ndezur një luftë në Amerikën Latine.
Frika është rritur edhe më shumë pas referendumit të mbajtur ditën e djeshme në Venezuelë, ku 70% e popullit ka mbështetur presidentin Nicolas Maduro për aneksimin e kësaj zone të diskutueshme.
Pasi Komisioni Zgjedhor njoftoi se 10,554,320 venezuelianë votuan po, Maduro në mbrëmje festoi rezultatin e referendumit me një tubim në Karakas.
Ai tha se konsensusi ishte më i madh se 95% për të pesë pyetjet e bëra, përfshirë atë më të diskutueshme, të pestën, e cila kërkoi mbështetje për propozimin për krijimin e një shteti të quajtur Guajana Esequiba për t’u integruar në Federatën Venezueliane.
Ndërkohë, opozita i kundërshton këto rezultate, me ish-kandidatin për president, Henrique Capriles, i cili shkroi në platformën X: “Vetëm 2,110,864 qytetarë dolën në votime, këto janë vota të rreme nga pushteti”.
Maduro pretendon se zona e Esequibo i është vjedhur Venezuelës nga kolonialistët.
“Ne po zgjidhim me mjete paqësore dhe demokratike një shpronësim perandorak që zgjati 150 vjet”, tha ai pasi mobilizoi ushtrinë në të gjithë vendin.
Në shekullin e 19-të, forcat koloniale britanike privuan Venezuelën nga një pjesë e madhe e tokës, një proces që kulmoi me Vendimin e Arbitrazhit të vitit 1899. Që atëherë, ata kanë denoncuar ashpër “shpronësimin”, dhe në shekullin e kaluar paraqitën një ankesë në OKB.
Në vitin 1966, Marrëveshja e Gjenevës u nënshkrua midis Venezuelës, Britanisë së Madhe dhe Guianës Britanike, tani Guajana, e cila njeh një mosmarrëveshje territoriale që duhet të zgjidhet përmes negociatave.
Tensionet u ndezën sërish fuqishëm kur në vitin 2015 u zbulua një fushë e pasur nafte në brigjet e Esequibo, në Oqeanin Atlantik dhe Guajana nënshkroi marrëveshje eksplorimi me Exxon.
Ndërkohë, të premten e kaluar, Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë urdhëroi Venezuelën të mos ndërmarrë asnjë veprim “që mund të ndryshojë kontrollin e Guajanës mbi Esequibo”.
Por teksa lëvizjet e Maduros mbeten të dyshimta, duke pasur parasysh edhe eskalimin e situatës, Brazili, me të cilin kufizohet Esequibo, ka forcuar praninë e tij ushtarake në zonë.
/abcnews.al
