Ndotja e ajrit mund të jetë e lidhur me një rrezik më të lartë të rezistencës ndaj antibiotikëve, sipas një analize globale të botuar në revistën The Lancet Planetary Health.
Rezistenca ndaj antibiotikëve që rezulton nga ndotja e ajrit besohet të ketë shkaktuar vdekjen e parakohshme të 480,000 personave në vitin 2018.
Keqpërdorimi dhe përdorimi i tepërt i antibiotikëve janë nxitësit kryesorë të rezistencës ndaj antibiotikëve, por dëshmitë tregojnë se ndotja e ajrit gjithashtu kontribuon në përhapjen e baktereve rezistente ndaj antibiotikëve.
Megjithëse ajri njihet si një factor kyç ka të dhëna sasiore të kufizuara mbi rrugët e ndryshme me të cilat gjenet e rezistencës ndaj antibiotikëve transferohen përmes ndotjes së ajrit.
Disa vende të mundshme janë spitalet, fermat dhe impiantet e trajtimit të ujërave të zeza që lëshojnë dhe përhapin grimca rezistente ndaj antibiotikëve në ajër dhe në distanca të gjata.
Studiuesit krijuan një bazë të dhënash të gjerë që përfshin 116 vende gjatë periudhës 2000-2018 për të hetuar nëse grimcat e imëta (PM 2.5) janë një nxitës kryesor i rezistencës globale ndaj antibiotikëve.
Ata përdorën gjithashtu të dhëna për përdorimin e antibiotikëve, shërbimet higjienike, ekonominë, shpenzimet shëndetësore, popullsinë, arsimin, klimën dhe ndotjen e ajrit për të hetuar efektin e këtyre faktorëve në nivelet e kësaj rezistence.
Këto grimca vijnë nga proceset industriale, transporti rrugor dhe djegia e qymyrit dhe drurit vendas, dhe gjetjet e fundit tregojnë se 7.3 miliardë njerëz në mbarë botën janë të ekspozuar drejtpërdrejt ndaj këtyre grimcave, me 80% që jetojnë në vende me të ardhura të ulëta dhe të mesme.
Gjetjet tregojnë se rezistenca ndaj antibiotikëve rritet me rritjen e grimcave PM 2.5.
Çdo rritje prej 1% e ndotjes së ajrit shoqërohet me një rritje prej 0,5 deri në 1,9% të rezistencës ndaj antibiotikëve në varësi të patogjenit.
Lidhja është forcuar me kalimin e kohës me ndryshimet në nivelet e grimcave që çojnë në rritje më të mëdha të rezistencës ndaj antibiotikëve gjatë viteve të fundit.
Në fakt, u zbulua se këto grimca përbëjnë 11% të ndryshimeve në nivelet mesatare të rezistencës ndaj antibiotikëve në mbarë botën, ndërsa shpenzimet shëndetësore përbëjnë 10% të ndryshimeve dhe shërbimet e ujit të pijshëm 3%.
Nivelet më të larta të rezistencës ndaj antibiotikëve gjenden në Afrikën e Veriut, Lindjen e Mesme dhe Azinë Jugore, ndërsa nivelet në Europë dhe Amerikën e Veriut janë të ulëta.
Për shkak të popullatës së tyre të madhe, Kina dhe India mendohet se janë vendet ku ndryshimet e grimcave kanë ndikimin më të madh në numrin e vdekjeve të parakohshme nga rezistenca ndaj antibiotikëve.
Nëse nuk ka ndryshime në politikat aktuale të ndotjes së ajrit, studiuesit vlerësojnë se deri në vitin 2050 rezistenca ndaj antibiotikëve mund të rritet globalisht me 17%.
Më pas, numri vjetor i vdekjeve të parakohshme do të rritet në rreth 840,000, me numrin më të madh në Afrikën Sub-Sahariane.
Studiuesit vënë në dukje se kufizimi i niveleve të ndotjes së dëmshme të ajrit mund të ndihmojë në uljen e rezistencës ndaj antibiotikëve dhe në këtë mënyrë të reduktojë ndjeshëm vdekjet dhe kostot ekonomike.
/abcnews.al