Niveli mesatar global i detit u rrit me rreth 0,76 centimetra nga 2022 në 2023, një rritje relativisht e madhe për shkak të ngrohjes globale dhe fenomenit një El Niño.
Kjo analizë e udhëhequr nga NASA bazohet në një grup të dhënash të nivelit të detit që përfshin më shumë se 30 vjet vëzhgime satelitore, duke filluar me misionin TOPEX/Poseidon SHBA-Francez, i cili nisi në vitin 1992.
Të dhënat tregojnë se niveli mesatar global i detit është rritur gjithsej me rreth 9.4 centimetra që nga viti 1993. Shkalla e kësaj rritjeje është përshpejtuar gjithashtu, duke u dyfishuar nga 0.18 centimetra në vit në 1993 në normën aktuale prej 0,42 centimetra në vit.
“Gjendja aktuale do të thotë se jemi në rrugën e duhur për rritjen edhe me 20 centimetra të tjerë të nivelit mesatar të detit deri në vitin 2050, duke dyfishuar sasinë e ndryshimit në tre dekadat e ardhshme krahasuar me 100 vitet e mëparshme dhe duke rritur frekuencën dhe ndikimet e përmbytjeve në të gjithë botën”, tha Nadya Vinogradova Shiffer, drejtoreshë e ekipit të NASA-s për ndryshimin e nivelit të detit në Uashington.
Niveli global i detit shënoi një rritje të konsiderueshme nga viti 2022 në 2023 kryesisht për shkak të El Niño dhe La Nina.
La Niña, një fenomen i motit i butë nga viti 2021 në 2022 rezultoi në një rritje më të ulët se sa pritej në nivelin e detit atë vit, ndërsa El Niño, një fenomen më i ashpër u raportua në vitin 2023, duke ndihmuar në rritjen e nivelit të detit.
La Niña karakterizohet nga temperatura më të ftohta se normalja e oqeanit në Oqeanin Paqësor. El Niño përfshin temperatura më të ngrohta se mesatarja e oqeanit.
Të dy fenomenet periodike klimatike ndikojnë në modelet e reshjeve dhe reshjeve të borës, si dhe në nivelet e deteve në mbarë botën.
“Gjatë La Niña-s, shiu që normalisht bie në oqean, bie në tokë duke ulur nivelet e detit”, tha Josh Willis, një studiues i nivelit të detit në Laboratorin Jet Propulsion të NASA-s në Kaliforninë Jugore.
“Me El Niño, një pjesë e madhe e shiut që normalisht bie në tokë përfundon në oqean, gjë që rrit përkohësisht nivelin e detit.”
Dukuritë klimatike sezonale ose periodike mund të ndikojnë në nivelin mesatar global të detit nga viti në vit. Por tendenca themelore për më shumë se tre dekada ka qenë rritja e nivelit të oqeanit si një përgjigje e drejtpërdrejtë ndaj ngrohjes globale për shkak të nxehtësisë së tepërt të bllokuar nga gazrat serë në atmosferën e Tokës.
/abcnews.al
