Nga Kevin Hamilton, Live Science
Në vitin 2021, një ekspeditë jashtë Grenlandës veriore zbuloi atë që dukej të ishte një ishull i paeksploruar më parë. Ishte një vend i vogël, por që u shpall pretendent për titullin e masës tokësore më të njohur nga veriu në botë.
Zbuluesit e quajtën Qeqertaq Avannarleq. Por kishte një mister në rajon. Vetëm në veri të Kepit Morris Jesup, disa ishuj të tjerë të vegjël ishin zbuluar gjatë dekadave, dhe më pas ishin zhdukur.
Disa shkencëtarë thanë se këto ishin brigje shkëmbore që ishin tërhequr për shkak të akullit. Por kur një ekip topografësh zviceranë dhe danezë udhëtuan në veri për të hetuar fenomenin e “ishullt fantazmë”, ata zbuluan krejtësisht diçka tjetër.
Ata publikuan gjetjet e tyre në shtator 2022: Këta ishuj janë në fakt ajsbergë të mëdhenj të vendosur në fund të detit. Ky nuk ishte ishulli i parë që zhduket në Arktik.
Gati një shekull më parë, një ekspeditë inovative ajrore rikrijoi hartat e zonave të mëdha të detit Barents. Ekspedita e vitit 1931, ishte plan i një gazete amerikane të William Randolph Hearst.
Ekspedita ajrore që ata krijuan do të përdorte teknologji pioniere dhe do të bënte zbulime të rëndësishme gjeografike, meteorologjike dhe magnetike në Arktik. Ekspedita njihej si Polarfahrt – “udhëtim polar” në gjermanisht. Pavarësisht tensioneve ndërkombëtare në atë kohë, zeppelin kishte një ekip shkencëtarësh dhe eksplorues gjermanë, sovjetikë dhe amerikanë, raporton abcnews.al.
Midis tyre ishin Lincoln Ellsworth, një amerikan i pasur dhe eksplorues me përvojë të Arktikut, i cili do të shkruante rrëfimin e parë shkencor të Polarfahrtit dhe zbulimeve të tij gjeografike.
Morën pjesë gjithashtu dy shkencëtarë të rëndësishëm sovjetikë: meteorologu Pavel Molchanov dhe shkencëtari kryesor i ekspeditës, Rudolf Samoylovich, i cili kreu matje magnetike.
Në krye të operacioneve meteorologjike ishte Ludwig Weickmann, drejtor i Institutit Gjeofizik të Universitetit të Lajpcigut. Për ekspeditën, Graf Zeppelin ishte pajisur me kamera që lejonin fotografimin e detajuar të sipërfaqes. Zeppelin që lëvizte ngadalë ishte i përshtatshëm në mënyrë ideale për këtë qëllim dhe mund të bënte sondazhe që nuk ishin të realizueshme nga fluturimet e avionëve.
“Objektivi ynë i parë ishte një ishull i quajtur Albert Edward Land. Por kjo ishte më e lehtë të thuhej sesa të bëhej. Mund të gjendej në çdo hartë të Arktikut, por jo në vetë Arktikun
Ekspedita do të zbulonte gjithashtu gjashtë ishuj. Teknologjia e tij do të revolucionarizonte vëzhgimet meteorologjike dhe do të çonte në instrumente që shkencëtarët mbështeten sot, raporton abcnews.al.
Deri në vitin 1930, matja e temperaturës së lartë në atmosferë ishte jashtëzakonisht sfiduese për meteorologët. Ata përdorën të ashtuquajturat sonde regjistrimi, që regjistroi temperaturën dhe presionin.
Por kjo nuk ishte shumë praktike në zonat e largëta si Arktiku.
/abcnews.al
