Pothuajse të gjithë figurat kryesore për sa i përket luftës në Gaza, përfshirë ministrat e jashtëm të Arabisë Saudite, Egjiptit, Katarit dhe Jordanisë do të jenë të pranishëm në Konferencën e Sigurisë që fillon këtë të premte në Mynih.
Presidenti izraelit Isaac Herzog dhe ministri i jashtëm Israel Katz do të marrin pjesë gjithashtu së bashku me tre pengjet e liruar, Raz Ben Ami, Adi Shoham dhe Aviva Siegel.
I pranishëm do të jetë edhe Anthony Blinken, Sekretari Amerikan i Shtetit.
Presioni mbi Izraelin për të shmangur një sulm tokësor vjen nga pothuajse të gjitha anët, duke përfshirë aleatët si SHBA, Britania, Franca, Kanadaja, Australia dhe Zelanda e Re.
Që nga e marta, Egjipti ka pritur përfaqësues të SHBA-së, mbështetësit kryesor të Izraelit, dhe Katarit, shtëpia e udhëheqjes politike të Hamasit, për bisedime mbi një armëpushim dhe lirimin e më shumë pengjeve.
Megjithatë, nuk është bërë asnjë përparim domethënës.
Bisedime të veçanta, më sekrete janë duke u zhvilluar për të parë nëse Hamasi mund të formojë një ” qeveri të konsensusit kombëtar ” me Fatahun nën udhëheqjen e presidentit të Autoritetit Palestinez Mahmud Abbas nën ombrellën e Organizatës për Çlirimin e Palestinës.
Vendet perëndimore janë të shqetësuara se nëse Hamasi dhe Izraeli nuk mund të bien dakord për një armëpushim brenda disa ditësh, shkëmbimet ndërkufitare të zjarrit midis Izraelit dhe Hezbollahut të Libanit po përshkallëzohen, duke e bërë të vështirë kthimin e Hamasit dhe Izraelit në tryezën e bisedimeve.
Hamasi nuk po kërkon më një armëpushim të përhershëm, por po bën thirrje për një pauzë humanitare gjashtëjavore që çon në një armëpushim.
Udhëheqësit arabë hezitojnë të krijojnë një grup që do të zyrtarizonte kontaktet shumëpalëshe me vendet perëndimore për krizën e Gazës dhe diskutimet mbi qeverisjen e ardhshme të enklavës palestineze.
Ata preferojnë bisedimet me SHBA-në në baza dypalëshe dhe për këtë arsye është e paqartë se çfarë forme do të marrin bisedimet në Mynih.
Abbas të mërkurën i bëri thirrje Hamasit që të “përfundojë shpejt një marrëveshje me Izraelin” për të mbrojtur popullin palestinez nga “efektet e një katastrofe tjetër, jo më pak të rrezikshme se Nakba e 1948″ .
Hamasi po kërkon garanci që armëpushimi do të respektohet nga kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu.
Ideja e vendosjes së një lloj force ndërkombëtare të sigurisë me një kontigjent arab për të hyrë në Gaza pas armëpushimit është hedhur gjithashtu në tryezën e bisedimeve.
Megjithatë, Izraeli është kundër vendosjes së sigurisë në Gaza, si dhe zgjidhjes me dy shtete.
Netanyahu përsëriti të mërkurën se ” kontrolli suprem i sigurisë ” në zonën në perëndim të lumit Jordan duhet të mbetet në duart e Izraelit.
Përveç kësaj, ministrat e qeverisë izraelite përsëritën kundërshtimin e tyre total ndaj krijimit të një shteti palestinez.
Blinken, gjatë vizitës së tij më të fundit në rajon, bëri thirrje për një “rrugë praktike, të kufizuar në kohë dhe të pakthyeshme drejt një shteti palestinez që jeton në paqe përkrah Izraelit”.
SHBA i ka bërë thirrje Autoritetit Palestinez që të bëjë më shumë për të rigjallëruar funksionimin e tij demokratik, duke përfshirë dhënien e më shumë pushteteve kryeministrit Mohammed Staiya sesa presidentit të tij Mahmoud Abbas.
Roli i Hamasit dhe Fatah
Elementi më sekret dhe potencialisht kritik është mundësia e afrimit të dy organizatave palestineze, Hamasit dhe Fatah, nën ombrellën e Organizatës për Çlirimin e Palestinës.
Bisedimet janë ndërprerë në mënyrë të përsëritur në të kaluarën sepse Hamasi nuk e njeh Izraelin.
Katari u përpoq të bindë udhëheqjen e Hamasit se duhet të lejojë një udhëheqje të re dhe të unifikuar teknokrate të sundojë Gazën dhe Bregun Perëndimor të nesërmen, me zgjedhjet që do të mbahen më vonë.
Burimet iraniane thonë se Teherani nuk është kundër kësaj, një mesazh i përcjellë Ministrisë së Jashtme Britanike. Disa vende perëndimore, si Britania, këmbëngulin se Hamasi nuk mund të mbetet në pushtet dhe se lidershipi i tij duhet të largohet.
Por shefi humanitar i OKB-së, Martin Griffiths tha se do të ishte e vështirë të imagjinohej një marrëveshje paqeje që do të përjashtonte Hamasin.
Abbas, në një intervistë me gazetën ndërkombëtare arabe Asharq Al-Aësat, tha se Autoriteti Palestinez do të jetë gati të sundojë Gazën “sapo të ndalojë sulmi ndaj popullit tonë”.
Ai shtoi se paqja varet nga njohja e shtetësisë palestineze, e siguruar përmes pjesëmarrjes së plotë në OKB dhe se do të nevojitet një konferencë ndërkombëtare e paqes për të ofruar garanci dhe një afat kohor që detajon fundin e pushtimit izraelit.
Konferenca e 60-të e Sigurisë
Udhëheqësit politikë nga rreth 50 vende janë mbledhur në Mynih të premten për konferencën vjetore të sigurisë për të diskutuar konfliktet ndërkombëtare, sfidat gjeopolitike dhe marrëdhëniet transatlantike.
Konferenca e 60-të e Sigurisë në Mynih do të fillojë me një fjalim hapës nga Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres, ku ai pritet të rinovojë thirrjen e tij për një armëpushim të menjëhershëm humanitar për të lejuar më shumë ndihmë për Gazën.
Ceremonia e hapjes do të nisë më muzikantë izraelitë dhe arabë nga Orkestra e Divanit Perëndimor-Lindor për të “përcjellur një mesazh të fortë paqeje dhe pajtimi”, sipas organizatorëve.
Gjatë punimeve të konferencës treditore do të flasin zëvendëspresidentja e SHBA-së Kamala Harris, kancelari gjerman Olaf Scholz, sekretari i përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg, sekretari amerikan i shtetit Anthony Blinken shefi i politikës së jashtme të BE-së ,Joseph Borel dhe ministri i Jashtëm kinez Ëang Yi .
Do të flasin edhe presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, kryeministri i Belgjikës, Alexander De Crook , Sekretari i Jashtëm britanik, David Cameron dhe i dërguari special i SHBA-së për klimën, John Kerry.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky është planifikuar të shkojë në Mynih pas vizitave të tij në Paris dhe Berlin. Udhëheqësi ukrainas pritet t’i drejtohet konferencës të shtunën dhe të mbajë disa takime në margjinat e konferencës.
Ministri i Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba gjithashtu do të marrë pjesë në konferencë dhe do të takohet me homologët e tij të G-7 dhe zyrtarë të tjerë të lartë për të diskutuar zhvillimet e fundit në luftën me Rusinë.
Konferenca vjen pasi Ukraina përballet me mungesa kritike të municioneve, veçanërisht predhave artilerie, ndërsa Rusia ka shtuar sulmet e saj.
Nën hijen e deklaratave të Trump
Konferenca e 60-të e Sigurisë në Mynih po mbahet nën hijen e deklaratave të fundit të ish-presidentit të SHBA-së, Donald Trump, i cili kërcënoi se nuk do të mbrojë aleatët europianë që nuk përmbushin detyrimet e tyre ndaj NATO-s në rast të një sulmi nga Rusia.
“Një sulm ndaj një aleati do të konsiderohet si një sulm ndaj të gjithëve,” përsëriti Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg pas mbërritjes së tij në Samitin e Ministrave të Mbrojtjes të NATO-s në Bruksel të mërkurën, kur u pyet për deklaratat e Donald Trump dhe inkurajimin e tij Moskën për të sulmuar ndonjë aleat.
“Ata janë budallenj, të turpshëm dhe të rrezikshëm. Ata janë joamerikanë,” tha presidenti amerikan Joe Biden për komentet e Trump në fjalët e tij në Shtëpinë e Bardhë.
“Asnjë president në historinë tonë nuk është përkulur para një diktatori rus”, vazhdoi ai.
/abcnews.al
