Gratë që frymëzuan Napoleon Bonapartin

schedule11:13 - 27 Qershor, 2022

schedule 11:13 - 27 Qershor, 2022

War History 

Përktheu: Sonila Backa-abcnews.al

Pavarësisht se ishte paragjykues ndaj gjinisë tjetër, Napoleon Bonaparti kishte admirim edhe për gratë. Edhe pse dikur ai tha se “Gruaja më e madhe në botë është ajo që ka lindur numrin më të madh të fëmijëve”, gratë që i tërhoqën atij vëmendjen dhe ato që ai me të vërtetë i admironte, ishin të fuqishme në fusha të tjera të jetës.

Jo vetëm gratë dhe nënat, këto ishin gra që lanë gjurmë në politikë dhe shoqëri.

“Për një grua që na frymëzon të bëjmë diçka të mirë, ka njëqind që na çojnë  të bëjmë marrëzi”, tha ai.

Ethelfled, Zonja e Mercianëve (vdiq më 918)

Admirimi i Napoleonit për Ethelfled është befasues, duke pasur parasysh pikëpamjet e tij për botën. Jo vetëm që ishte një grua, por ajo ishte angleze, një udhëheqëse politike e armikut shekullor të Francës dhe armiqve më të paepur të Napoleonit.

Vajza e madhe e Mbretit Alfred të Madh, Ethelfled ishte martuar me Ethelred, Zotin e Mercians. Anglia në fund të shekullit të 9 – të dhe në fillim të shekullit të 10 -të u rrënua nga bastisjet nga vikingët dhe pasardhësit e tyre që ishin vendosur në veri.

Ethelfled u bë një udhëheqëse e madhe ushtarake dhe politike, duke marrë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e Mercias edhe para se i shoqi të vdiste në 911. Ajo vazhdoi të sundonte deri në vdekjen e saj në 918. Ajo ndërtoi një varg fortesash për tu mbrojtur nga danezët, dhe udhëhoqi një ekspeditë në Uells në shenjë hakmarrjeje për vrasjen e një abati, raporton abcnews.al.

Për një grua të epokës së saj, qeverisja ishte një arritje e jashtëzakonshme dhe flet për guximin dhe forcën e karakterit që tërhoqi imagjinatën e Napoleonit.

Joan of Arc (1412-1431)

Nuk është për t’u habitur që Napoleoni admironte Joan of Arc, një nga heroinat më të mëdha të historisë franceze dhe një udhëheqëse në luftën kundër anglezëve gjatë Luftës njëqindvjeçare.

Joan ishte ikona e përsosur për një komb që po sulmohej në çdo front. Nderimi fetar i gruas luftëtare e bëri atë gjithashtu të dobishme politikisht. Napoleoni mund të ndihmonte në mbylljen e përçarjeve të thella që Revolucioni Francez kishte shkaktuar midis katolikëve dhe modernizuesve.

Historia e Joan-it ishte frymëzuese – një grua me prejardhje modeste, prania karizmatike e së cilës çoi në një ringjallje të pasurive franceze, por jeta e së cilës u ndërpre nga duart e tradhtarëve dhe anglezëve.

Napoleoni i ndërtoi asaj një statujë, një monument publik për një thesar kombëtar.

Perandoresha Maria Tereza (1717-1780)

Gjatë kohës së tij si Perandor, Napoleoni mbajti një statujë në zyrën e tij të Maria Terezës, Perandoreshës së Perandorisë Austriake Habsburge nga 1740 deri në 1780. Maria Theresa ishte një reformatore në të njëjtin stil që Napoleoni synonte të ndiqte – duke përmirësuar dominimet e saj jo përmes idealizmit, por përmes efikasitetit.

Duke ndërmarrë një program reformash arsimore, financiare dhe ushtarake, ajo mbikëqyri përmirësimet në bujqësinë, tregtinë dhe forcat e armatosura të Austrisë, të fundit prej të cilave deri atëherë u panë si të vjetruara dhe të papërshtatshme. Udhëheqja e saj ringjalli Austrinë, duke e kthyer atë në një nga fuqitë kundër të cilave Napoleoni luftoi.

Lavdërimi i Napoleonit për Perandoreshën u bë veçanërisht i dukshëm përpara martesës së tij të dytë, me kryedukeshën Marie Louise të Austrisë. Ndërsa bëri një martesë politike në familjen mbretërore austriake, ai kishte edhe më shumë arsye për të tërhequr vëmendjen për madhështinë e tyre të kohëve të fundit, raporton abcnews.al.

Katerina e Madhe (1729-1796)

Napoleoni admiroi një grua në historinë e pothuajse çdo vendi ku ai luftoi. Në rastin e rusëve, ajo grua ishte ende në pushtet gjatë ardhjes së tij në pushtet. Ajo ishte Perandoresha Katerina II, e njohur si Katerina e Madhe.

Fuqëzimi i Katerinës në pushtet ishte paralele me atë të Napoleonit.  Ashtu si Napoleoni, dominimi i saj u vendos përmes një grushti shteti, kur ajo rrëzoi Pjetrin gjashtë muaj më vonë dhe u bë monark i vetëm.

Sundimi i suksesshëm i Perandoreshës ishte një shembull i shkëlqyer për t’u vënë në dukje kujtdo që kishte frikë nga diktatura e Napoleonit.  Një despote e shkolluar, ajo mbikëqyri reformat e qeverisë dhe një epokë të artë për perandorinë e saj dhe fisnikërinë e saj. Ndërtesat u ndërtuan në stilin klasik, artet u mbështetën nga monarkia dhe, në një lëvizje që Napoleonit mund t’i kishte pëlqyer më pak, Katerina themeloi Institutin Smolny, institucioni i parë për arsimin e lartë të grave që financohej nga një shtet europian.

Si një burrë që e konsideronte gjininë e tij superiore, Napoleoni e lavdëroi Katerinën në një mënyrë që tani tingëllon surreale.

Madame de Staël (1766-1817)

Anne Louise Germaine de Staël-Holstein nuk ishte një figurë nga historia, por një një grua me të cilën ai u përplas publikisht. Një shkrimtare dhe komentatore politike,  de Staël ishte përfshirë rreth trazirave që tronditën Francën revolucionare, duke i komentuar ato nga një këndvështrim i moderuar reformues. Ajo ishte kritike ndaj regjimit të Napoleonit dhe haptazi sfidonte urdhrat e tij.

Kur u ndalua nga Parisi dhe më pas nga Franca, ajo iu lut të  tjerëve që të ndërmjetësonin në emër të saj. Megjithatë, neveria e Napoleonit për de Staël-in u zbeh falë inteligjencës së saj.

Joséphine de Beauharnais (1763-1814)

Frymëzimi më i madh femëror i Napoleonit ishte gruaja e tij e parë, Joséphine. Pavarësisht tradhtisë nga të dyja palët, çifti e adhuronte qartë njëri-tjetrin, Napoleoni sfidoi familjen e tij për t’u martuar me të venë më të madhe. Ai i shkroi asaj shumë letra dashurie nga fushata, dhe kur ai u bë perandor, ajo u bë perandoresha e tij, raporton abcnews.al.

Por Joéphine nuk ishte në gjendje të mbante Napoleonin, një fëmijë. Për stabilitetin e regjimit të tij dhe të Francës, Napoleoni kishte nevojë për një trashëgimtar, dhe kështu çifti u divorcua në 1810 në mënyrë që ai të rimartohej.

Ndarja u bë në një ceremoni publike të trishtë, ku të dy partnerët lexuan deklarata për përkushtimin që ndjenin ende për njëri-tjetrin.

/abcnews.al