Gazeta e njohur austriake “Der Standard” në një artikull të botuar sot paralajmëron se pasuritë shqiptare në Austri mund të konfiskohen pas një vendimi arbitrazhi. Bëhet fjalë për gjyqin që Shqipëria humbi në arbitrazh kundër biznesmenit italian Francesco Becchetti, pronari i televizionit “Agon”.
“Qeveria në Tiranë ka humbur një procedurë arbitrazhi rreth një procesi gjyqësor investitorësh mbi shpronësimin e një stacioni televiziv dhe nuk dëshiron të paguajë” thotë gazeta dhe në këtë pikë, pasi fitoi gjyqin, biznesmeni italian është vendosur në lëvizje të marrë shumën prej 100 mln eurosh që e dëmshpërbleu gjykata e Arbitrazhit.
Në kushtet kur shteti humbës nuk pranon vendimin e gjyqit, procedura thotë se mund të sekuestrohen pasuritë jashtë vendit, thotë gazeta. “Disa banka austriake dhe kompani energjetike kohët e fundit morën një mesazh të pazakontë. Një kompani ligjore pyet nëse ata kanë ndonjë pasuri nga Republika e Shqipërisë.
Arsyeja është një arbitrazh që investitorët italianë fituan kundër Shqipërisë. Gjykata e arbitrazhit ndërkombëtar në Qendrën për Zgjidhjen e Mosmarrëveshjeve të Investimeve (ICSID) u dha atyre rreth 100 milion euro në kompensim në Prill 2019. Për shkak se qeveria në Tiranë refuzon të respektojë këtë vendim të arbitrazhit, pasuritë shqiptare që nuk mbrohen nga konventat diplomatike tani mund të konfiskohen në të gjithë botën.
Në Austri, një nga partnerët më të rëndësishëm ekonomikë të Shqipërisë, firma ligjore Dorda ka marrë përsipër këtë detyrë dhe është përpjekur të mbledhë deri në 25 milion euro për Francesco Becchetti, një nga tre paditësit. Llogaritë dhe letrat me vlerë në 7 banka, pjesa e koncesionit që Shqipëria ka me kompanitë Verbund dhe EVN për shkak të projekteve të ndërtimit të një termocentrali në vend duket se janë vënë në pikëpyetje” thotë gazeta më tej.
Por cfarë thotë procedura?
Sipas Konventës ICSID, në të cilën Austria është aderuar, vendimet e arbitrazhit duhet të zbatohen nga gjykatat vendase. Urdhri i ekzekutimit u bë në 10 nëntor në Gjykatën e Qarkut të Vjenës.
“Firma tani është akoma duke pritur përgjigjet nga kompanitë në fjalë, të ashtuquajturat deklarata të borxhit të palëve të treta. Përveç Austrisë, ka procedime paralele në vendet e tjera të Evropës. Sapo shuma totale të jetë mbledhur, detyrimi konsiderohet i përmbushur. Procedura të tilla përmbarimore janë mjaft të rralla” thotë Kremslehner, sepse shumica e shteteve i pranojnë vendimet e arbitrazhit.
“Qeveria shqiptare refuzon të paguajë, duke përmendur një proces të vazhdueshëm ankese. Në fakt, sipas një platforme kërkimore shqiptare, ministria e Financave në Tiranë tashmë ka buxhetuar 110 milionë euro si detyrim” thotë gazeta austriake.
Çështja e lirisë së shtypit
Më tej në artikull shkruhet se “çështja shqiptare është veçanërisht pikante sepse ka të bëjë gjithashtu me lirinë e shtypit, përkatësisht për televizionin “Agon”, që sipas mendimit të gjykatës së arbitrazhit, u mbyll sepse ishte tepër kritik ndaj qeverisë”.
“Shqipëria zakonisht merr nota të mira për klimën e saj të investimeve, por tashmë ka humbur disa procedura arbitrazhi kundër investitorëve. Në procesin e pranimit në BE, gjyqësori shihet si pika më e dobët, kjo është arsyeja pse investitorët vështirë se i drejtohen gjykatave vendase në mosmarrëveshje dhe përdorin ligjin ndërkombëtar të arbitrazhit” mbyllet artikulli./ db/Abcnews.al
