Zgjedhjet e ardhshme presidenciale në Meksikë kanë tërhequr vëmendjen e mediave për faktin se pritet të sjellë kryetaren e parë femër në vend.
Sondazhet e opinionit i kanë dhënë kryesueses, Claudia Sheinbaum, dhe rivales kryesore, Xóchitl Gálvez, një avantazh kaq të madh ndaj rivalëve të tyre meshkuj, saqë një presidente femër mund të jetë në Meksikë.
Por kushdo që fiton, do të duhet të merret me marrëdhëniet “e ndjeshme” me Shtetet e Bashkuara, të cilat nuk janë vetëm fqinji verior i Meksikës, por edhe partneri i saj kryesor tregtar.
Një tjetër çështje me rëndësi është ajo se si të trajtohen kartelet meksikane të drogës – të fajësuara kryesisht nga autoritetet amerikane për epideminë vdekjeprurëse të mbidozave të fentanilit dhe vdekjeve në SHBA.
Por nuk është e vetmja çështje e frikshme për kandidatët presidencialë meksikanë.
Fituesi do të duhet gjithashtu të merret me flukset rekord nëpër Meksikë të emigrantëve të huaj të lidhur në SHBA, që janë një temë e debatit të fortë në garën elektorale të SHBA-së për vitin 2024.
Skenari është i ndërlikuar nga mundësia e kthimit në presidencën amerikane të Donald Trump, dhe qëndrimet e ashpra ndaj emigrantëve.
Trump është zotuar se do të kryejë “operacionin më të madh të dëbimit” në historinë e SHBA-së për të larguar emigrantët pa dokumente, nëse ai kthehet në Shtëpinë e Bardhë.
Si Sheinbaum ashtu edhe Gálvez kanë theksuar rëndësinë e marrëdhënieve të Meksikës me SHBA-në dhe të dyja janë zotuar të ndjekin gjerësisht bashkëpunimin e mirë dypalësh.
Sheinbaum, e cila kandidon për partinë qeverisëse Morena, është zotuar të vazhdojë me “krenari” politikën e jashtme të mentorit të saj, presidentit në largim Andrés Manuel López Obrador.
Marrëdhëniet midis SHBA-së dhe Meksikës gjatë gjashtë viteve kur López Obrador ka qenë në pushtet nuk kanë qenë pa tension, për shkak të mosmarrëveshje të ndezura mbi operacionet e SHBA-së kundër narkotikëve brenda Meksikës, si dhe mbi masat e marra nga SHBA në kufirin e saj në përpjekje për të kontrolluar emigrantët.
Kandidatja i opozitës Xóchitl Gálvez e ka quajtur politikën e jashtme të qeverisë në largim një “katastrofë”.
Por si zonja Sheinbaum, ajo gjithashtu ka mbajtur një qëndrim pro-migrant, veçanërisht në lidhje me emigrantët meksikanë në SHBA.
Të vetëdijshëm se krenaria nacionaliste luan fuqishëm në Meksikë, të dy kandidatet theksuan në një debat presidencial të kohëve të fundit, se qeveritë e tyre do të jenë të përkushtuar, veçanërisht për migracionin.
“Koordinimi po, vartësi jo,” tha ajo, duke përmbledhur vizionin e saj të marrëdhënieve me SHBA në muajin mars.
Kandidatja e opozitës Xóchitl Gálvez gjithashtu ka premtuar një marrëdhënie “të sinqertë, të drejtpërdrejtë dhe të qartë” me SHBA-në, të cilën ajo e ka njohur si “tregu ynë më i rëndësishëm”.
Në një nga debatet presidenciale, ajo e qortoi qeverinë aktuale se “u dorëzua” ndaj Presidentit të atëhershëm Donald Trump duke rënë dakord të mbante emigrantët e lidhur me SHBA në Meksikë pasi udhëheqësi i krahut të djathtë të SHBA kërcënoi se do të vendoste gjoba tarifore për mallrat meksikane.
Ajo ka thënë gjithashtu se si presidente nuk do të “përulej pa debatuar”.
Të dy rivalët janë përplasur edhe për politikat e imigracionit dhe sigurisë, fusha kyçe në të cilat Meksika është përballur periodikisht me ankesat e SHBA-së për mungesë të bashkëpunimit të mjaftueshëm.
Të paktën në deklaratat e tyre publike, të dy pretendentët kryesorë presidencialë meksikanë kanë premtuar bashkëpunim me SHBA-në kundër trafikut të drogës.
Ndërsa kritikët në Meksikë dhe SHBA kanë akuzuar Presidentin López Obrador për frenim të bashkëpunimit kundër narkotikëve, veçanërisht në aktivitetet në Meksikë të Administratës Amerikane të Zbatimit të Drogës (DEA), Gálvez ka thënë se nuk do të kufizonte shkëmbimin e informacionit me SHBA.
Përtej kufirit në SHBA, kandidati i Partisë Republikane Donald Trump e ka bërë të qartë se ai do të dyfishonte planet për të siguruar kufirin amerikan me barriera dhe trupa, madje thuhet se ai mund të dërgonte “skuadra vrasëse” në Meksikë për të eliminuar liderët e kartelit.
Kur u pyetën për një fitore të mundshme të Trump, si zonja Sheinbaum ashtu edhe zonja Gálvez thanë se mund të përballonin dhe mbanin lidhje të mira.
/abcnews.al/
