Qindra mijëra koreano-veriorë mund të ekspozohen ndaj materialeve radioaktive që gjenden në ujë, tha një organizatë joqeveritare në Seul.
Ky është gjithashtu një rrezik për njerëzit në Kinë, Korenë e Jugut dhe Japoni, thotë Grupi i Punës për Drejtësinë Tranzicionale.
Grupi po i kërkon Koresë së Jugut të ofrojë teste të ekspozimit ndaj rrezatimit për dezertorët që kanë jetuar pranë Punggye-ri, qendra kryesore bërthamore e Veriut.
Ai vlerëson se deri në 540,000 banorë mund të jenë në rrezik.
Grupi i cili u krijua në Seul në vitin 2014 nga aktivistë dhe studiues nga Koreja e Jugut, Koreja e Veriut, SHBA, Britania e Madhe dhe Kanadaja analizoi të dhënat e disponueshme publikisht.
Ekspertët bërthamorë me të cilët foli BBC janë dakord kryesisht me mundësinë e kontaminimit bërthamor, por thonë se shtrirja e tij do të jetë e vështirë të përcaktohet.
Rrezatimi bërthamor mund të dëmtojë pjesërisht ose plotësisht qelizat e gjalla, ndonjëherë duke rezultuar në kancer. Ashtu si me shumicën e toksinave, rreziqet që lidhen me materialet radioaktive varen nga sasia e ekspozimit.
Koreja e Veriut testoi për herë të fundit një bombë bërthamore në vitin 2017, më e fuqishmja nga gjashtë testet e kryera në Punggye-ri.
Ministria e Unifikimit, një departament ekzekutiv në Korenë e Jugut që promovon ribashkimin e Koresë, ndaloi testimin e dezertorëve për ekspozim ndaj rrezatimit në vitin 2019.
Nëntë nga 40 dezertorët e testuar në 2017 dhe 2018 treguan “nivele shqetësuese” të anomalive gjenetike, tha grupi në raportin e tij. Ndërsa TJWG nuk ia atribuoi këto drejtpërdrejt ekspozimit ndaj rrezatimit, ai vuri në dukje doza më të larta rrezatimi për ata që treguan më shumë anomali.
Ministria e Koresë së Jugut tha se do të konsideronte rifillimin e këtyre testeve nëse dezertorët e Koresë së Veriut raportonin probleme shëndetësore dhe kërkonin mbështetje mjekësore.
Në veçanti, TJWG e cilësoi rrjedhjen e materialeve radioaktive në ujërat nëntokësore si një shqetësim të veçantë, duke pasur parasysh tendencën në rritje të njerëzve për të konsumuar ujërat nëntokësore.
Të dhënat e regjistrimit të vitit 2008 të Koresë së Veriut tregojnë se një e gjashta e familjeve në provincën më veriore të Hamgyong-ut të Veriut, ku ndodhet Punggye-ri, përdorin ujërat nëntokësore si ujë të pijshëm dhe bujqësor.
Ky raport ka të ngjarë të jetë rritur për shkak të mungesës kronike të energjisë elektrike në të gjithë vendin. Energjia elektrike furnizohet vetëm me kohë të pjesshme edhe në kryeqytetin Phenian, i cili ka gjithmonë prioritet në shpërndarjen e burimeve. /abcnews.al
