Ky proces ishte një moment historik: Për herë të parë një anëtar i regjimit terrorist sirian të Assadit u dënua në një gjykatë gjermane për krimet e kryera në Siri. Viktimat nuk u zhgënjyen, mendon Maissun Melhem.
Ne njerëzve na pëlqen të besojmë në mrekulli. Për shembull, përvoja biblike e Damaskut, sipas së cilës një persekutor i të krishterëve të parë u bë apostull i kombeve. Ose që puthja e një princi mund ta ringjallë Borëbardhën nga të vdekurit. Dhe që edhe përbindëshat më të këqinj munden.
Në një kontekst fetar ose në përralla, një besim i tillë në mrekulli është krejtësisht i mirë. Por shpresa për mrekulli në bodrumet e errëta të burgjeve të diktaturës së paskrupullt në Siri nuk është aspak e kuptueshme. Edhe argumenti i paraqitur nga avokatët mbrojtës në gjyqin e Koblencit ishte po aq i pakuptueshëm: se dënimi i Anwar Raslan do të dërgonte sinjalin e gabuar për dezertorët e mundshëm nga regjimi i Asadit.
Gjermania si simbol
Procesi ishte i pari i këtij lloji në botë, për krimet e bëra nga regjimi i Assadit në Siri. Anwar Raslan nuk është thjesht një peshk i vogëlnë sistemin e terrorit sirian. Koloneli i shërbimit sekret ishte kreu i departamentit të hetimit në burgun famëkeq Al-Khatib, ku dinjiteti njerëzor shkelet me këmbë edhe sot e kësaj dite.
Gjykata në Koblenc e dënoi atë për krime kundër njerëzimit, 27 vrasje, lëndime të shumta të rënda trupore dhe shumë përdhunime. Thuhet se ka pasur më shumë se 4.000 viktima të torturës gjatë mandatit të tij në Al-Khatib midis prillit 2011 dhe shtatorit 2012 – dmth gjatë kohës së protestave masive të Pranverës Arabe në Siri – para se të dezertonte dhe dy vjet më vonë të arrinte në Gjermani, ku aplikoi për azil.
A është rastësi që hetimi i parë ligjor i mizorive të kryera nga diktatura siriane po zhvillohet në vendin që ka vuajtur nga dy diktatura në historinë e tij? Jo, as rastësi dhe as mrekulli: Është thjesht sepse Gjermania është destinacioni i preferuar për shumë sirianë, të cilëve u është dashur të largohen nga atdheu i tyre për shkak të luftës dhe shtypjes – ose që thjesht shpresojnë për një jetë më të mirë.
Kjo është arsyeja pse probabiliteti këtu është më i madhi që viktimat dhe torturuesit të takohen në ndonjë arkë në supermarket, kur marrin fëmijët nga shkolla ose në metro – siç ishte rasti me Anwar Raslan. Gjyqi i Koblencit nuk ishte i fundit i këtij lloji në Gjermani. Një tjetër gjyq do të fillojë në Frankfurt javën e ardhshme.
Përgjegjësia
Sado absurde të tingëllojë: Edhe në një shtet policor totalitar si Siria nën sundimin e Asadit, nuk është e lehtë të përcaktohet përgjegjësia individuale e autorit përkatës – edhe nëse e dimë se çdo anëtar i sistemeve të tilla terroriste është kryesisht vetëm një marrës i urdhërave.
Prandaj, mbrojtësit e Anwar Raslan theksuan vazhdimisht, se ai ishte vetëm një ndjekës i një regjimi vrasës kundër vullnetit të tij. Dhe një dënim i ashpër kundër tij do të parandalojë anëtarët e tjerë të aparatit sirian të sigurisë që të dezertojnë.
Kjo është e vërtetë për aq sa fotografitë e marra nga fotografi ushtarak sirian Caesar konsiderohen si dëshmi kryesore e torturave sistematike të figurave të opozitës në burgjet siriane. Por ndryshe nga ky rast, Anwar Raslan dha pak kontribut në zgjidhjen e krimeve të regjimit të Asadit. Përgjegjësia e tij për krimet për të cilat u akuzua mund të vërtetohej vetëm nëpërmjet dëshmive të dhjetëra dëshmitarëve, të cilët, megjithë traumatizimin e tyre kryesisht të rëndë, pranuan barrën e këtij gjyqi. Prandaj dënimi “burg i përjetshëm” është më i rëndësishmi – si një sinjal se në fund të fundit ka drejtësi në botë./DW
