Pasi themeluan Demokracinë moderne në Botën e Vjetër dhe të Re me dy revolucione të mëdha popullore në fund të shekullit të 18-të, Franca dhe SHBA-të trashëguan fantazinë e përbashkët se përfaqësonin kombe “të jashtëzakonshme”, si fenerë të Lirisë në të gjithë botën.
Megjithatë, këtë vit, përvjetorët e tyre kombëtarë, më 4 korrik për amerikanët dhe 14 për francezët, nuk do të kujtojnë vetëm Ditën e Republikës.
Tubimi Kombëtar i ekstremit të djathtë të Marine Le Pen pretendon të formojë qeverinë në zgjedhjet parlamentare me dy raunde, sot dhe më 7 korrik, ndërsa në SHBA mundësia e një mandati të dytë presidencial për Donald Trump duket më e fortë se kurrë.
Asnjëherë në 64 vitet e mëparshme të debateve presidenciale një duel kandidatësh nuk ka pasur një ndikim kaq katalitik. Në vitin 1984, Ronald Reagan pasoi Ëalter Mondale në të parën nga tre debatet televizive. E njëjta gjë ndodhi edhe me Barack Obamën, i cili humbi nga Mitt Romney në debatin e parë të vitit 2012.
Megjithatë, në këto raste kishte dështime të rregullta në komunikim. Në vend të kësaj, për Joe Biden, 90 minutat e studion e CNN në Atlanta përfaqësonin një disfatë strategjike.
Ironia është se vetë Biden dhe personeli i tij bënë thirrje për një debat kaq të hershëm me Trump (zakonisht i mbajtur nga shtatori e tutje) pikërisht për të qetësuar publikun.
Për këtë qëllim, ai qëndroi në rezidencën presidenciale në Camp David për një javë apo më shumë, ku u përgatit intensivisht.
“Me gjithë zemër dhe shpirt mund të kryej detyrat e mia”, tha presidenti amerikan të premten, por imazhi që panë bashkëkombësit e tij në debat e hodhën poshtë.
Kundër Trump, krahasimet ishin dërrmuese. Trump mund të fliste për gënjeshtrat e paturpshme dhe mendimet raciste pa asnjë frikë se do të paguante një çmim. Që nga mbrëmja e së enjtes, në kampin demokrat mbizotëron paniku, me disa që kanë kërkuar dorëheqjen e tij.
I tillë ishte rasti në vitin 1968, kur presidenti Lyndon Johnson u largua nga gara pas zgjedhjeve paraprake, por në fund nuk i pengoi demokratët të humbnin ndaj Richard Nixon.
Vetë Biden, megjithatë, nuk tregoi se kishte frikë nga homobronia.
“Nuk jam më aq i zoti për të debatuar, por di të drejtën nga e gabuara”, deklaroi ai.
Një burrë dhe president i mirë që duhet të dalë në pension
Duke supozuar se Biden përfundimisht bindet të dalë në pension, pyetja është se si do ta bëjë këtë.
Nëse ai jep dorëheqjen si president i Shteteve të Bashkuara, posti i tij do t’i kalojë automatikisht zëvendëspresidentes Kamala Harris. Kjo nuk do të thotë se Harris do të jetë domosdoshmërisht kandidatja presidenciale demokrate, pasi vendimi duhet të merret nga 4500 delegatët e konventës.
Nëse, sërish, Biden mbetet president, duke u tërhequr nga beteja për rizgjedhjen e tij, do të fillojë menjëherë një garë e ashpër mes kandidatëve nga e para.
Guvernatorët demokratë të shtetit dallohen midis emrave të pretendentëve të mundshëm, me guvernatorin e Kalifornisë, Gavin Neësom, të spikatur. Biznesmeni i kthyer në politikan, i cili u përplas me sindikatat si guvernator, shihet si një përfaqësues i krahut të djathtë të demokratëve dhe nuk është aspak e sigurt se do të bashkojë një fraksion thellësisht të ndarë.
Pikërisht aftësia për të bashkuar krahun e majtë dhe demokratët e moderuar ka qenë një nga asetet kryesore të Joe Biden dhe deri më tani nuk është e dukshme në horizont se cili nga zëvendësuesit e tij të mundshëm mund të arrijë të njëjtën gjë.
Paraqitja e Joe Biden në debatin televiziv të së enjtes, ku presidenti vazhdimisht humbi qetësinë dhe dukej i ngjirur dhe i rraskapitur, ngriti pikëpyetje në lidhje me aftësinë e partisë për ta zëvendësuar atë përpara zgjedhjeve presidenciale të nëntorit.
– Po sikur Biden të insistojë të kandidojë për postin?
Biden ka siguruar delegatë të mjaftueshëm për të fituar nominimin në konventën e Demokratëve në gusht. Nëse delegatët e saj mbeten besnikë, nuk ka asnjë mënyrë për të tjetër kandidat.
Komiteti Kombëtar Demokratik mund të mbajë një takim urgjent përpara konventës dhe të ndryshojë rregullat ose të lejojë delegatët të votojnë me ndërgjegje, pavarësisht angazhimit të tyre ndaj Biden.
– Po nëse Biden kërkon të mos kandidojë?
Demokratët më pas do të duhet të zgjedhin një kandidat të ri në konventën e 19 gushtit në Çikago. Delegatët e Biden u mbështetën nga fushata e tij, janë besnikë ndaj presidentit dhe votat e tyre do të shkojnë për kandidatin e zgjedhur të Bidenit.
I ashtuquajturi kongres mbahet në SHBA që nga viti 1960, kur John Kennedy pati një konkurencë me Lyndon Johnson.
Nëse Biden vendos të dalë në pension, kandidatët e mundshëm presidencialë do të duhet të kthehen në arenën e konventës në mënyrë që të bindin delegatët që të votojnë për ta.
– Çfarë do të ndodhë me Kamala Harris?
–Harris nuk bëhet automatikisht kandidate nëse Biden jep dorëheqjen. Megjithatë, qëndrimi i saj në zëvendëspresidente dhe kontaktet e dobishme politike që pati atje i japin asaj një avantazh serioz, veçanërisht nëse siguron mbështetjen e Biden.
– Kandidatë të tjerë të mundshëm?
Guvernatorët e Kalifornisë Gavin Neësom, Illinois J. B. Pritzker dhe Gretchen Ëhitmer nga Michigan, si dhe anëtari i njohur i Shtëpisë së Kalifornisë, Ro Hanna.
– Po sikur Biden të japë dorëheqjen pas konventës?
Zgjedhja e një kandidati të ri pas përfundimit të konventës do të kërkonte miratimin e liderit të Partisë Demokratike Jamie Harrison, si dhe të gjithë guvernatorëve të shtetit demokratë dhe anëtarëve të Kongresit.
Kush e fitoi debatin e parë?
33% Biden – 67% Trump
57% thanë se nuk i besojnë Bidenit për të udhëhequr vendin.
43% thanë se nuk i besojnë Trumpit për të udhëhequr vendin.
/abcnews.al
