Nga Ray Dalio, Linkedin
Përktheu: Sonila Backa-abcnews.al
Unitet rreth liderit apo përplasje të brendshme? Rasti në fjalë është pikërisht i Mario Draghit dhe Italisë. Ky është një prej atyre rasteve klasike, në të cilat mungesa e disiplinës së një vendi dhe lidershipi politik i përçarë kanë çuar në një kombinim të borxheve të mëdha dhe konflikteve të brendshme.
Italia po përballet gjithashtu me një tjetër konflikt të madh të jashtëm siç është lufta Rusi-Ukrainë. Të gjithë këto faktorë e bëjnë Italinë të pambrojtur ndaj një krize të borxhit dhe anarkisë de facto.
Në librin tim të një cikli rendesh dhe problemesh të brendshme, Italia është në fazën 4 të ciklit. Ky rast nuk është vetëm interesant në mënyrën se si do të ndikojë në Itali, Europë dhe më gjerë, por ilustron se si ndodhin përgjithësisht raste të tilla.
Kjo ju jep juve dhe mua mundësinë për të parë një rast ikonik në veprim. Është gjithashtu, për mendimin tim, i njëjtë me rastin e “kanarinave në minierën e qymyrit”, që do të thotë se ajo që ndodh në këtë rast do të tregojë se si funksionojnë marrëdhëniet në këtë fazë të ciklit, gjë që do të jetë një tregues i asaj që mund të ndodhë në raste të tjera të vendeve në këtë fazë të Ciklit të Madh.
Por cila do të jetë zgjedhja e italianëve.
A do të zgjedhin italianët: A) Udhëheqje të zgjuar dypartiake që do t’u kërkojë njerëzve me perspektiva të ndryshme të mos marrin saktësisht atë që duan, ose B) lufta jofunksionale për atë që duan pikërisht?
Në këtë rast, 18 muaj më parë Mario Draghi u bë kryeministër sepse rrethanat e tmerrshme dhe mosfunksionimi i sistemit politik e bënë të qartë se mbështetja e një lideri të aftë jopartiak ishte më e zgjuar se sa konfliktet që po vazhdonin. Draghi e pranoi postin e kryeministrit me kushtin që të kishte mbështetje jopartiake.
Ky ishte një vendim sa fisnik dhe praktik. Ishte fisnike sepse vetëm një hero apo një i çmendur do ta pranonte diçka të tillë, dhe Draghi nuk është i çmendur. Ishte praktike sepse ai dhe e gjithë përpjekja do të dështonin pa mbështetjen jopartiake.
Por situata në shumicën e vendeve demokratike, veçanërisht në Shtetet e Bashkuara, mbetet zgjedhja midis A) të jemi më të unifikuar në mbështetjen e një lideri të zgjuar dypartiak,
Gjatë 18 muajve që Draghi mbajti postin e kryeministrit, bota ndryshoi; borxhi u rrit, filloi lufta në Ukrainë erdhi, inflacioni u rrit dhe politika e parasë së lirë të BQE-së rezultoi në mospërputhje me mandatin e saj për të kontrolluar inflacionin, kështu që po përgatitet të fillojë të rrisë normat e interesit, raporton abcnews.al.
Në të njëjtën kohë, të gjithë e dinë se rritja e normave të interesit do të dëmtojë aftësitë e Italisë dhe të debitorëve të tjerë të mëdhenj për të shlyer borxhet e tyre, duke i bërë ata të rrisin më tej normat e interesit, gjë që mund të shkaktojë një krizë borxhi dhe valutë.
Kjo dinamikë është rasti aktual për shumë vende të tjera, kështu që shembulli i Italisë do të jetë udhëzues për shumë raste të tjera. Sipas mendimit tim, ne jemi qartësisht në fazën 3 të Ciklit klasik të Borxhit të Madh, kur banka qendrore përballet me zgjedhjen midis a) shtrëngimit të parasë dhe kredisë dhe rritjes së normave të interesit, dhe b) shtypjen e parave për të ndihmuar ata që kanë më shumë borxhe të shlyejnë borxhet e tyre dhe mbajtja e normave reale të interesit artificialisht të ulëta, gjë që zhvlerëson paratë, rrit inflacionin dhe borxhin, gjë që e përkeqëson problemin.
Shumica në Europë tani po operojnë në një version të kësaj rruge të dytë që do të kërkojë shumë bashkëpunim, veçanërisht nga italianët. Ata i referohen asaj si “mbrojtja e sistemeve të sigurisë” ose mekanizmi “anti-fragmentimi”.
Draghi është veçanërisht i aftë për t’u marrë me këtë dhe shumica e njerëzve janë dakord që Draghi ka bërë një punë të shkëlqyer, raporton abcnews.al.
Zhvendosja nga uniteti rreth liderit drejt konflikteve të brendshme.
Pavarësisht këtyre arsyeve të mira për të mbështetur Draghin, javën e kaluar partia e dytë më e madhe politike në Itali (Partia Pesë Yjet) u tërhoq nga koalicioni që e mbështeti atë dhe Draghi tha se ai do të japë dorëheqjen pa unitetin e partisë.
Dorëheqja ishte e duhura edhe pse do t’i përkeqësojë gjërat për Italinë në një afat të shkurtër. Kjo sepse historia dhe logjika e bëjnë të qartë se të jesh lider i një vendi në të cilin njerëzit janë të prirur për të luftuar me njëri-tjetrin dhe për të rrëzuar përpjekjet dypartiake është e kotë.
Është si të përpiqesh të luftosh kundër rrymës. Dikush gjithashtu mund të qëndrojë mënjanë dhe të lërë të ndodhë ajo që pritet të ndodhë, duke përfshirë edhe rezultatet e tmerrshme nën udhëheqjen e dikujt tjetër.
Në një mënyrë apo tjetër, duhet të ketë një vlerësim më të madh për një udhëheqës të fortë të zgjuar, i cili përpiqet të ndihmojë shumicën e njerëzve, në vend të një udhëheqësi të një fraksioni në një betejë me të tjerët. Historia dhe logjika e bëjnë të qartë se në një demokraci në të cilën ka baza të dobëta që po çojnë në rrethana të dhimbshme dhe fragmentim në vendimmarrjen politike, ai është i destinuar të jetë një lider i dështuar.
Kjo është për shkak se në momente të tilla e vetmja udhëheqje që do të funksionojë është një udhëheqje e zgjuar dhe e fortë që mund të bëjë ndryshimet e nevojshme për t’u marrë me problemet themelore. Këtë javë janë planifikuar dy votëbesimi – një në Senat dhe tjetra në Dhomën e Deputetëve.
Sigurisht, do të ishte më mirë nëse ai merrte shenja të qarta besimi dhe koalicioni jopartiak do ta mbështeste sepse Draghi është i aftë dhe i respektuar gjerësisht si nga investitorët ndërkombëtarë ashtu edhe nga shumica e fraksioneve brenda Italisë, raporton abcnews.al.
Unë personalisht besoj se ai është pikërisht çfarë i duhet Italisë tani. Megjithatë, edhe nëse ai fiton votëbesimin dhe Draghi qëndron në krye të vendit, duket se me këtë nivel borxhi, përçarje politike, nevoja për ashpërsim të politikës monetare, dhe mundësia e reformave që kërkohen për mbrojtjen ndaj normave të interesit duket e pamundur.
Por ia vlen të provohet.
Rreziku më i madh për demokracinë vjen në një kohë kur ekzistojnë kushte të tilla të këqija dhe përçarje të mëdha politike. Kjo shpesh çon në një formë anarkie dhe luftërash civile që çojnë në mënyrë të pashmangshme në fuqizimin e lidershipit autokratik që merr kontrollin e situatës.
Italianët duhet ta dinë shumë mirë këtë.
A mund ta parandalojë këtë lidershipi i Mario Draghit?
Një vëzhgues objektiv do të vinte bast kundër tij, sepse është shumë e rrallë që një vend kaq i sfiduar dhe i përçarë të zgjedhë të ndjekë liderin pa pasur konflikte me njëri-tjetrin dhe liderin.
Ky është një rast ikonik; Kushtojini vëmendje të tjerëve.
Ndërsa ky rast që përfshin Mario Draghin, Italinë dhe Europën është veçanërisht interesant dhe i pasigurt, sepse Italia është shumë e zhytur në borxhe, e përçarë politikisht dhe banka qendrore duhet të rrisë normat e interesit (sepse ato janë jashtëzakonisht të ulëta në raport me inflacionin) gjë që do të jetë shumë e dhimbshme.
Italia është vetëm një nga një numër vendesh në këtë pozitë. Historia na ka dhënë shumë mësime se si përfundojnë këto situata. Sfida tjetër interesante e këtij lloji për t’u parë është ajo e Brazilit.
Tani shumica e liderëve në demokraci nuk mund të udhëheqin. Siç thashë më herët, përpjekja për të udhëhequr kur njerëzit janë të prirur për të luftuar me njëri-tjetrin është si të përpiqesh të parandalosh rrymën.
Dikush mund të qëndrojë mënjanë dhe të lërë pasojat e tmerrshme të vijnë. Unë mendoj se kjo po ndodh tani në shumicën e vendeve. Ajo që nevojitet në kohë vështirësish është lidershipi i fortë që përmirëson gjërat.
Historia dhe logjika tregojnë se kjo zakonisht ndodh vetëm pas një konflikti kur fituesi, i cili përmes një kombinimi të shtypjes së opozitës dhe dhënies së përfitimeve për mbështetësit për t’i bërë ata të lumtur, fiton mbështetje të gjerë dhe ka aftësi dhe fuqi për të bërë gjërat më të mira për shumicën e njerëzve në vend, raporton abcnews.al.
Sigurisht që do të ishte shumë më mirë nëse demokracitë mund të prodhonin liderë të fortë që rregullojnë gjërat pa shkaktuar pasoja të tmershme, por duket e palogjikshme të ndodhë diçka e tillë.
Megjithatë, është diçka për të cilën ia vlen të përpiqesh.
/abcnews.al
