Përktheu: Sonila Backa-abcnews.al
Boris Johnson njoftoi të enjten se do të jepte dorëheqjen nga posti i tij si kryeministër i Mbretërisë së Bashkuar sapo të zgjidhej një zëvendësues nga brenda Partisë Konservatore, pasi një sërë skandalesh që rezultuan në një revoltë brenda administratës së tij.
Pra, çfarë pritet të ndodhë tani me “Britaninë Globale” që Johnson po përpiqej të ndërtonte?
Ne kontaktuam ekspertët tanë për të vlerësuar reagimin në kryeqytetet e huaja ndaj dramës në Westminster dhe çfarë pritet të ndodhë me të ardhmen Mbretërisë së Bashkuar.
Një monument dështimi
Boris Johnson tha dikur se u bë pjesë politikës sepse askush nuk ka nderuar një gazetar me një statujë. E vërteta është se askush në Britani nuk do të ndërtojë kurrë një statujë të Boris Johnson, përveç ndoshta për tu tallur.
Ai do të mbahet mend për dy pika kryesore në historinë politike britanike: jo vetëm një Brexit gjithnjë e më të dështuar, por edhe një paralajmërim për kryeministrat e ardhshëm se si mund të largoni personalisht një shumicë prej tetëdhjetë vendesh.
Johnson u përpoq të sundonte në mënyrë presidenciale, madje edhe mbretërore – në dëshpërimin e tij duke folur për mandatin e tij personal, vetëm për të nënvizuar se Westminster mbetet një sistem parlamentar, në të cilin liderët shërbejnë në kënaqësinë e deputetëve të tyre, raporton abcnews.al.
Mund të mos jetë ndërtuar një statujë jashtë Parlamentit, por pavarësisht gjithçkaje, Boris Johnson do të largohet nga detyra me një rrugë me emrin e tij në Ukrainë. Vendimi i tij për të dalë përpara të gjithë aleatëve perëndimorë në mbrojtjen e Ukrainës, nga armët antitank te sanksionet, bëri një ndryshim kritik në mbrojtjen e vendit në sytë e zyrtarëve më të lartë të Ukrainës, të cilët, pothuajse të vetëm, postuan në Twitter respekt dhe mirënjohje për arritjet e tij.
Pjesa më e madhe e asaj që bëri Johnson ishte fuqizimi i një rrjeti me mendje të ashpër të këshilltarëve të politikës së jashtme dhe zyrtarëve të sigurisë për të vënë Ukrainën në vend të parë. Shërbimi civil i lartë britanik nuk është i emëruar politikisht, kështu që shumë prej këtij rrjeti do të qëndrojnë.
Londra pa Johnson nuk do të heqë dorë nga Kievi. Ashtu si në Brexit, ai lë një trashëgimi që pasardhësit e tij thjesht nuk mund ta përmbysin – konsensusi ndërpartiak është i thellë për mbështetjen e Presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskyy por përsëri si në Brexit, lind pyetja si do të vazhdojë.
Kryeministri i ardhshëm nuk ka gjasa të ketë oreksin e Johnson për të rrezikuar, veçanërisht për sanksionet, pasi ekonomia e sëmurë britanike është në nivelin më të ulët.
— Ben Judah është një anëtar i lartë në Qendrën Europiane.
Çfarë do të ndryshojë (dhe jo) në lidhje me politikën e jashtme të Mbretërisë së Bashkuar
Boris Johnson më në fund, dhe pa dëshirë, iu dorëzua të pashmangshmes. Duke refuzuar të dorëhiqej të mërkurën mbrëma, kur dhjetëra ministra të tij kishin dhënë dorëheqjen dhe anëtarët e kabinetit të tij po i kërkonin të largohej, ai tha se kishte fituar një mandat personal nga populli britanik për të qëndruar si rezultat i fitores elektorale të Partisë Konservatore në fund të 2019.
Kolegët e tij e bindën se nuk ishte kështu. Në fjalimin e tij të dorëheqjes jashtë Doëning Street 10, Johnson megjithatë tha se ai do të qëndronte në detyrë derisa partia të kishte zgjedhur pasardhësin e tij. Kjo mund të zgjasë me muaj.
Çuditërisht, në orët para se të jepte dorëheqjen, Johnson caktoi një numër ministrash për të plotësuar vendet vakante të lëna nga ata që kishin dhënë dorëheqjen. Implikimi është se ai synon të vazhdojë të qeverisë për aq kohë sa të mundet.
Është shumë herët për të thënë se çfarë do të thotë largimi i Johnson për lidhjet transatlantike.
Marrëdhëniet me administratën e Bidenit kanë qenë korrekte, por të dëmtuara nga ndjenja e demokratëve se Brexit ishte një politikë e keqe për Shtetet e Bashkuara dhe për Europën, e shitur keq nga Johnson dhe aleatët e tij; me një besim që Johnson do të kishte preferuar që ish-Presidenti i SHBA-së Donald Trump të fitonte një mandat të dytë; dhe nga shqetësimi i irlandezëve-amerikanëve të të gjitha palëve se qasja e qeverisë Johnson ndaj Irlanës së Veriut rrezikon të minojë Marrëveshjen e së Premtes së Mirë/Belfastit të vitit 1998, e cila u dha fund telasheve 30-vjeçare, raporton abcnews.al.
Kushdo që zgjidhet për të zëvendësuar Johnson, mbështetja e fortë e Mbretërisë së Bashkuar për luftën e Ukrainës kundër forcave pushtuese të Vladimir Putinit do të mbetet e njejtë. Më pak e qartë është nëse do të ketë një ndryshim të tonit ndaj partnerëve të dikurshëm të Mbretërisë së Bashkuar në Bashkimin Europian .
Kur negocioi Marrëveshjen e Brexit, administrata e Johnson hodhi poshtë ofertën e bashkëpunimit të strukturuar të politikës së jashtme dhe të sigurisë me BE-në. Por konsultimi i ngushtë që po zhvillohet tani midis Londrës dhe kryeqyteteve të tjera europiane për çështje të tilla kyçe të politikës së jashtme si Kina, Irani dhe pjesa tjetër e Lindjes së Mesme, si dhe Ukraina,
— Peter Westmacott është një ambasador në Qendrën Europiane dhe një ish-ambasador britanik në Shtetet e Bashkuara.
“Psherëtima lehtësimi” në Bruksel, por a mund të përkeqësohen marrëdhëniet?
Dorëheqja e Boris Johnson nuk ka gjasa të “shërojë” përçarjen midis Londrës dhe Brukselit dhe madje mund ta thellojë këtë ndarje në afat të shkurtër. Johnson ka njoftuar synimin e tij për të qëndruar si kryeministër derisa partia e tij të vendosë një lidër të ri.
Është e paqartë nëse kjo do të jetë e pranueshme për Partinë Konservatore apo jo, por në fund, Brukseli do të duhet të bashkëpunojë ose me Johnson ose me zëvëndësuesin e tij gjatë asaj që ka të ngjarë të jetë një betejë shumë e vështirë për udhëheqje.
Ndërsa kjo garë zhvillohet gjatë muajve të ardhshëm, shumë kandidatë do të kërkojnë të dëshmojnë sinqeritetin e tyre konservator duke rritur presionin mbi Brexit-dhe veçanërisht kritikat ndaj Protokollit të Irlandës së Veriut. Ndërsa legjislacioni për të anashkaluar protokollin ka të ngjarë të dobësohet gjatë garës për lidership, do të mbetet në plan të dytë si një çështje që do të rifillojë sapo të stabilizohet qeveria e re.
Disa kandidatë konservatorë madje mund të kërkojnë për të hequr dorë nga Protokolli i Irlandës së Veriut . Alternativa ndaj një gare lidershipi konservator për të përcaktuar një qeveri të re është, natyrisht, një votë besimi e humbur dhe një zgjedhje e re e përgjithshme.
Kjo ka të ngjarë të vonojë çdo zgjidhje të çështjes së Irlandës së Veriut edhe më tej, dhe nuk ka asnjë garanci që Partia Laburiste e Keir Starmer do të fitojë në fund dhe do të jetë në gjendje të formojë një qeveri të re, raporton abcnews.al.
Dhe pavarësisht fjalimit të Starmer javën e kaluar, ka ende shumë pikëpyetje në lidhje me marrëdhëniet e një qeverie të re laburiste me Brukselin. Në Bruksel, dorëheqja e Johnson ndoshta ka shkaktuar disa psherëtima lehtësimi që një partner shumë i vështirë tani po largohet nga skena.
Por ka padyshim një shqetësim të vërtetë në lidhje me tarifën që do të përcaktojë gara e lidershipit konservator për atë që mbetet nga marrëdhëniet MB-BE.
A do të jetë në gjendje lideri i ri i konservatorëve të punojë me Brukselin? Apo do t’i duhet vendit fillimisht një zgjedhje tjetër e përgjithshme përpara se të rikthehet vëmendja në marrëdhëniet e MB-së me partnerin e saj më të madh tregtar?
— Frances Burwell është një anëtar i dalluar në Qendrën Europiane dhe drejtoreshë e lartë në McLarty Associates.
Çfarë do të thotë largimi i Johnson për Ukrainën
Dorëheqja e Boris Johnson do të shkaktojë shqetësim dhe spekulime të konsiderueshme në Ukrainë, ku ai shihet gjerësisht si një nga mbështetësit më të palëkundur të vendit. Nën udhëheqjen e Johnson, Mbretëria e Bashkuar ka udhëhequr rrugën në armatosjen e Ukrainës dhe aktualisht renditet si furnizuesi i dytë më i madh i armëve pas Shteteve të Bashkuara.
Në një kohë kur liderët e tjerë perëndimorë kanë theksuar nevojën për kujdes dhe kompromis, kryeministri britanik në largim ka qenë gjithashtu i hapur në dënimin e Putinit dhe angazhimin për fitoren e Ukrainës. Dy vizita të profilit të lartë gjatë kohës së luftës e kanë konsoliduar më tej statusin e tij si politikani i huaj më popullor në Ukrainë.
Shumë në Kiev tani do të pyesin se si largimi i Johnson mund të ndikojë në mbështetjen britanike për Ukrainën. Përgjigja është se nuk ka gjasa të ketë ndonjë ndryshim të madh në politikën e Mbretërisë së Bashkuar për Ukrainën, pavarësisht se kush do të marrë postin e kryeministrit të ardhshëm të vendit.
Gara për të zëvendësuar Johnson pritet të jetë e vështirë, por nevoja për të ruajtur mbështetjen e Mbretërisë së Bashkuar për Ukrainën duket se është një nga çështjet e pakta që do të bashkojë të gjithë kandidatët.
Sondazhet tregojnë vazhdimisht mbështetjen dërrmuese të publikut britanik për pozicionin aktual të qeverisë për Ukrainën, me mbështetjen që vjen nga linjat partiake. Kundërshtimi i fortë i Johnson ndaj pushtimit rus ka qenë një nga politikat e tij më të njohura dhe konsiderohet gjerësisht në përputhje me vlerat britanike dhe interesat britanike.
Ukraina nuk ka frikë nga largimi i Johnson. Megjithatë, ukrainasve me siguri do t’u mungojë nxitja e tij karizmatike në skenën ndërkombëtare, e cila do të jetë pothuajse e pamundur të zëvendësohet.
/abcnews.al
