Një studim i ri i balenave vrasëse të Paqësorit të Veriut zbulon se nënat bëjnë “sakrifica të jetës” për pasardhësit e tyre meshkuj.
Në fakt, rritja e një djali zvogëlon ndjeshëm shanset e një balene femër për të lindur në të ardhmen.
Energjia e nevojshme për të ushqyer meshkujt e tyre duket se rrezikon shëndetin e tyre, duke i bërë ata më pak të aftë për të riprodhuar dhe për të rritur të rinj të tjerë.
“Mama orcas sakrifikojnë ushqimin e tyre dhe energjinë e tyre,” shpjegon profesor Darren Croft nga Universiteti i Exeter.
Orkat mbajnë lidhje të ngushta me familjet e tyre gjatë gjithë jetës së tyre. Megjithatë, edhe pse fëmijët femra bëhen të pavarura në adoleshencë, meshkujt janë ende të varur nga nënat e tyre madje kërkojnë një pjesë të ushqimit nga gjahu i rastësishëm i prindit të tyre.
Siç vë në dukje profesor Croft, ky hulumtim prej dekadash, gjetjet e të cilit u botuan në revistën Current Biology, jep “një pasqyrë të re në jetën komplekse sociale dhe familjare të këtyre kafshëve madhështore”.
“Sigurimi Evolucionar”
Hulumtimi u krye nga Qendra për Kërkimin e Balenave (CWR) e cila ndoqi jetën e një popullate balenash vrasëse, të njohura si “jugorët”, për më shumë se 40 vjet.
Në këtë kontekst, shkencëtarët ekzaminuan jetën e 40 balenave femra midis viteve 1982 dhe 2021 dhe zbuluan se për çdo djalë të gjallë, mundësia vjetore e nënës për të rritur një tjetër deri në një vit përgjysmohej.
“Hulumtimi ynë i mëparshëm tregoi se djemtë kanë një shans më të lartë për të mbijetuar nëse kanë nënën e tyre pranë,” vëren Dr. Michael Weiss nga Universiteti i Exeter dhe CWR.
“Ne donim të zbulonim nëse kjo ndihmë ka një çmim dhe përgjigja është pozitive. Nënat orka paguajnë një çmim të lartë përsa i përket riprodhimit të tyre në të ardhmen për të mbajtur gjallë djemtë e tyre”, shton ai.
Sipas shkencëtarëve, kjo sjellje e balenave mund të jetë një lloj “garancie” evolucionare, bazuar në faktin se meshkujt më të mëdhenj, për nga madhësia dhe mosha, bëhen prindër të shumë pasardhësve.
“Nëse një nënë arrin ta bëjë djalin e saj mashkullin më të madh të komunitetit, atëherë ai mashkull do të jetë babai i shumicës së brezit të ardhshëm”, shpjegon profesor Croft.
Që nga viti 1976, CWR ka bërë një regjistrim të plotë të popullsisë jugore, gjë që i ka lejuar biologët të kryejnë studime të shumë brezash si ky, duke hedhur dritë mbi sjelljen sociale dhe lidhjet familjare që ndikojnë drejtpërdrejt në mbijetesën e kafshëve.
Mund të tingëllojë paradoksale dhe oksimoronike që kafshë të tilla të forta dhe inteligjente mbeten të varura nga nënat e tyre gjatë gjithë jetës së tyre, por siç argumentojnë studiuesit, meshkujt nuk kanë nevojë të “zhvillohen” pasi nëna e tyre mbetet në krah.
