Astronomët zbulojnë yjet më të largët në skajet e galaktikës sonë

schedule08:53 - 10 Janar, 2023

schedule 08:53 - 10 Janar, 2023

Astronomët në SHBA kanë zbuluar disa nga yjet më të largët të gjetur ndonjëherë në galaktikën tonë, veçanërisht në aureolën galaktike , rajonin sferoidal të zgjeruar që rrethon trupin kryesor të galaktikës. Falë këtyre vëzhgimeve të reja, shkencëtarët tani kanë një pamje më të mirë të kufijve të jashtëm të aureolës.

Konkretisht u gjetën 208 yje variabël të tipit RR Lyrae, më e largëta prej të cilave është më shumë se një milion vite dritë nga Toka, gjysma e rrugës për në galaktikën tonë fqinje Andromeda, e cila është rreth 2.5 milionë vite dritë larg. Këta yje të lashtë kanë një shkëlqim me cikël të luhatur, dhe kështu janë ideal si pikë referimi për matjen e distancave galaktike.

“Kërkimi i ri ripërcakton atë që përbën kufirin më të jashtëm të galaktikës sonë. Në fakt, galaktika jonë dhe Andromeda janë të dyja aq të mëdha sa nuk ka pothuajse asnjë hendek midis dy galaktikave”, tha profesori i astronomisë dhe astrofizikës Raja Guha Thakurta i Universitetit të Kalifornisë, Santa Cruz, i cili e bëri njoftimin në një konferencë të Shoqatës Amerikane Astronomike në Seattle.

Astronomët vunë në dukje se haloja përreth, e përbërë nga yje të ndryshëm të shpërndarë, është shumë më e madhe se disku kryesor i galaktikës sonë, i cili nuk i kalon 100,000 vjet dritë në diametër. Sistemi ynë diellor me Tokën ndodhet në një nga krahët spirale të diskut. Në mes të diskut është një fryrje qendrore dhe rreth saj është aureola që përmban yjet më të vjetër në galaktikën tonë, e cila shtrihet qindra mijëra kilometra në çdo drejtim.

Haloja është e vështirë për t’u studiuar sepse është shumë larg nga Toka dhe yjet e saj janë shumë të rrallë në krahasim me ata në diskun qendror galaktik. Nga ana tjetër, halo dominohet nga materia e errët dhe kështu përmban pjesën më të madhe të masës totale galaktike.

Bazuar në vlerësimet e mëparshme, halo shtrihet deri në 300 kiloparsekë, ose rreth një milion vite dritë nga qendra galaktike (një kiloparsek është 3,260 vite dritë), por studimi i ri e shtrin kufirin e jashtëm të aureolës në të paktën 320 kiloparsekë. /abcnews.al