Ukraina po e humb betejën në terren. Shumë nga ushtarët e saj janë të lodhur dhe të rraskapitur pas tre vjet luftimesh. Pyetja – a mund të durojë vendi një vit tjetër lufte?
Forcat ukrainase janë ende duke i rezistuar përparimeve ruse në lindje. Por ata janë pothuajse të rrethuar pranë qytetit të Kurakhove – skenë e disa prej luftimeve më intensive në javët e fundit.
Black Pack, një njësi mortajash, po përpiqet të parandalojë rrethimin e tyre rreth Kurakhove. Rusët po afrohen nga tre anët.
Surt, komandanti i tyre 31-vjeçar, iu bashkua ushtrisë menjëherë pas pushtimit në shkallë të plotë të Rusisë. Ai më thotë që në fillim mendonte se lufta do të zgjaste tre vjet. Tani, thotë ai, po përgatit mendërisht veten për dhjetë vjet të tjera luftimesh.
Ata të gjithë e dinë se Donald Trump dëshiron t’i japë fund luftës. Volodymyr Zelensky dhe presidenti i Rusisë kanë treguar se janë gjithashtu të përgatitur për bisedime, por ideja e një marrëveshjeje të realizueshme duket e vështirë të imagjinohet. Deri tani flitet vetëm për bisedime.
Surt nuk e hedh poshtë qëllimin e Trump.
“Ai është një person mjaft ambicioz dhe mendoj se do të përpiqet ta bëjë këtë”, thotë ai. Por shqetësohet për rezultatin e çdo negociate.
“Ne jemi realistë, e kuptojmë se nuk do të ketë drejtësi për Ukrainën – shumë do të duhet të gëlltisin faktin që shtëpitë e tyre janë shkatërruar nga raketa dhe predha, se të dashurit e tyre u vranë dhe kjo do të jetë e vështirë”.
Kur u pyet nëse do të preferonte të negocionte apo të vazhdonte të luftonte – Surt përgjigjet prerazi: “Vazhdo të luftosh”.
Është një pamje e reflektuar nga shumica e njësisë. Serhiy, kuzhinieri, beson se negociatat thjesht do ta ngrinin përkohësisht luftën – “dhe konflikti do të rikthehet pas një ose dy vitesh”.
Ai pranon se situata aktuale nuk është e mirë për Ukrainën. Por edhe ai është gati të vazhdojë luftën. Të vritesh, thotë ai, “është thjesht një rrezik profesional”.
Davyd, një artist dhe ushtar, mendon se Trump është i paparashikueshëm. “Ai mund të jetë ose shumë i mirë ose shumë i keq për Ukrainën,” thotë ai.
Njësia kalon një javë në pjesën e përparme dhe javën tjetër duke pushuar. Por edhe kur pushojnë vazhdojnë të stërviten, sepse, thonë ata, kjo i mban të motivuar. Skuadrës së fundmi i është bashkuar edhe Denys, i cili u largua vullnetarisht nga Gjermania.
“I bëra vetes pyetjen – a mund të jetoj në një botë ku Ukraina nuk ekziston?” thotë ai. Ai me ngurrim pranon se tani duket se po humbet, por shton: “Nëse nuk provoni, atëherë me siguri do të humbni. Të paktën unë do të vdes duke u përpjekur të fitoj në vend që thjesht të shtrihem”.
Por, ndryshe nga të tjerët, Denys thotë se ai mendon se Ukraina duhet të paktën të konsiderojë një armëpushim. Ai mendon se viktimat e Ukrainës janë më të larta se ato që pranohen zyrtarisht – më shumë se 400,000 të vrarë dhe të plagosur. Mobilizimi i më shumë popullatës, beson ai, nuk do ta zgjidhte problemin.
“Unë thjesht mendoj se shumë nga ushtarët e motivuar ose janë të humbur ose janë shumë të rraskapitur – dhe kështu për mua nuk është se ne duam një armëpushim, por nuk mund të vazhdojmë për shumë vite të tjera,” thotë ai.
Dnipro, qyteti i tretë më i madh i Ukrainës, pasqyron gjithashtu këtë ndjenjë të lodhjes nga lufta. Është shënjestruar rregullisht nga raketat dhe dronët rusë. Sirenat e sulmit ajror bien ditë e natë. Kur heshtin, ukrainasit përpiqen të gjejnë njëfarë ndjesie normaliteti në këto kohë jonormale – përfshirë këtu duke shkuar në teatër.
Në një shfaqje humoristike, të quajtur Familja Kaidash, ka ende kujtime të luftës – një minutë heshtje për të kujtuar të rënët, e ndjekur nga himni kombëtar i Ukrainës.
Por disa nga audienca pranojnë se po shpresojnë gjithashtu për një publikim më të gjatë. Ludmyla më thotë “për fat të keq jemi më pak. Po marrim ndihmë, por nuk mjafton – prandaj duhet të ulemi dhe të negociojmë.”
Kseniia thotë: “Nuk ka përgjigje të lehtë. Shumë ushtarë tanë janë vrarë. Ata luftuan për diçka – për territoret tona. Por unë dua që lufta të përfundojë”.
Sondazhet e opinionit sugjerojnë gjithashtu se ka mbështetje në rritje për negociatat.
Disa nga thirrjet më të forta për një armëpushim vijnë nga ata që janë detyruar të ikin nga luftimet. Në një strehë pranë teatrit, në ish-strehimin e studentëve, një grup prej katër grash të moshuara kujtojnë shtëpitë që kanë lënë pas.
87 vjeçarja Valentyna: “Është mirë të jesh mysafir, por është më mirë të jesh në shtëpi.”
Shtëpia e saj tani është në territorin e pushtuar nga Rusia. Të katër gratë duan negociata për paqe. Por Mariia, 89 vjeç, thotë se nuk e di se si asnjëra palë do të jetë në gjendje “të shikojë në sytë e njëri-tjetrit pas ferrit të madh që kanë kryer”.
“Tashmë është e qartë se askush nuk do të fitojë ushtarakisht, prandaj ne kemi nevojë për negociata.”
Nëse do të ketë negociata, këto gra mund të përfundojnë duke u detyruar të sakrifikojnë më së shumti – pasi Ukrainës mund t’i duhet të sakrifikojë tokë për paqen.
