Nga PhD.MD.Albana Daka*
-Studimet e reja tregojne se nje regjim i pasur ne fruta dhe perime, kontribuon ne mirefunksionim te sistemit kardiovaskular.
-Kaliumi,magnezi dhe fibrat jane elementet thelbesore qe gjenden ne fruta dhe perime,te cilat permiresojne shendetin e zemres.
-Produktet e fresketa ne krahasim me ato te perpunuara,jane mjeti me i mire shperndares i elementeve ushqimore me vlera te larta ushqyese.
-Ekspertet rekomandojne te beni ndryshime shtese ne regjimin tuaj,si per shembull te nderprisni konsumin e lengjeve qe permbajne sode,gaz e sheqer.
Nje molle ne dite nuk te garanton se te mban larg mjekut,por te perkrahesh kete filozofi eshte nje strategji e mire per shendetin e pergjithshem te zemres.
Kjo sipas hulumtimeve të fundit të botuara në revistën Annals of Internal Medicine.
Në këtë studim u morën të dhënat e njerëzve që ndjekin një dietë të pasur me fruta dhe perime, së bashku me ata që ndjekin dietën për të ndaluar Hipertensionin (DASH).
Këto të dhëna u krahasuan me një dietë tipike amerikane, të marrë nga një grup tjetër.
Pas 8 javësh, studiuesit dolën në përfundimin që njerëzit që ndiqnin dietën e frutave dhe perimeve, si dhe ata që ndqnin dietën DASH, kishin një rrezik më të ulët të dëmtimit kardiak në krahasim me grupin e kontrollit. Hulumtimi i tyre përkon me një studim tjetër të publikuar javën e kaluar që arriti në përfundimin se edhe një vakt i lartë me yndyrna të ngopura mund të pengojë aftësinë për t’u përqëndruar mendërisht.
Studiuesit sugjeruan që njerëzit duhet të hanë më shumë fruta dhe perime, veçanërisht ato me ngjyra të errëta, për një sërë arsyesh shëndetësore.
Dr Stephen P. Juraschek, autori i vjetër i këtij studimi dhe një profesor i mjekësisë në Shkollën Mjekësore Harvard në Masaçusets, thanë se ai dhe kolegët e tij po përpiqen të përcaktojnë se cilat lëndë ushqyese janë të lidhura me shëndetin më të mirë të zemrës.
“Një nga pyetjet që janë bërë shpesh ndër vite në lidhje me DASH është:” Cili është sekreti?” Shpjegoi ai. “Dieta e perimeve dhe dieta DASH kanë të dyja të përbashkëta kaliumin, magnezin dhe fibrat. Këto janë ato tre elementë që dallohen më shumë. ”
Sistemi i transportuesve është i rëndësishëm
Është e ndërlikuar në një qasje dietike që ne te kërkojmë vetëm thjesht mbi përbërësit e një diete. Ndonjëherë është më ë natyrshmë të hulumtohet mbi një model sepse është pikerisht ajo se sa ne hamë. Ne nuk hamë vetëm një gjë, “tha Juraschek. Mund të jenë një numër përbërësish të ndryshëm që kontribojnë dhe ndoshta nuk i masim sic duhet.
Me fjalë të tjera është e vështirë për sistemin kardiovaskular të maten vetëm përbërjet individuale që mund të gjenden në ushqim ose nëpër shishet e suplementeve të ndryshëm.
Dr. Elizabeth Klodas kardiologe dhe zyrtare kryesore mjekësore për Step One Foods tha se frutat dhe perimet kane tendëncë të kenë një ndikim mbi peshën kur bëhet fjalë për trasnportuesit e ushqimit.
Nëse izoloni vitaminat nga boronica, për shembull, dhe i vendosni ato në një pilulë, nuk do të jetë njësoj si të merrni sasinë e saktë të njëjtë të vitaminës C nga një tas me boronica,” shpjegoi ajo. “Ka diçka në lidhje me tansportuesit, kur trupi juaj di saktësisht se çfarë të bëjë me ushqyesit.”
Nëse shikoni produkte” të shëndetshme “në dyqan ushqimesh, ato janë të përqendruara në një lëndë ushqyese me interes, por transportuesit mund të jenë plot me të gjithë këta përbërës, – tha Klodas.
Edhe pse ilaçet dhe medikamentet janë të domosdoshëm për kushte të caktuara, ushqimi i mirë fillon me ato që janë në pjatën tuaj të darkës, thotë ajo.
Pavarësisht nëse është kolesterol i lartë apo presion i lartë i gjakut, shumë njerëz nuk e adresojnë kurrë pse në radhë të parë ato gjëra janë anormale. Nëse e mendojmë këtë del në pëfundimin se është pjesërisht ose në tërësi për shkak të dietës. Nëse një gjendje shkaktohet pjesërisht ose në tërësi nga ushqimet, hapi i pare që duhet të bëhet është të ndryshohet regjimi juaj ushqimor. Por kjo gjë nuk mendohet gjatë, thjesht marrim pilula për problemin që kemi.
Cdo hap ka rëndësi
T’I kerkosh dikujt të ndryshojë dietën e tij, nga dieta amerikane me shumë yndyrna dhe karbohidrate në një dietë të bazuar në fruta dhe perime apo ushqime të tjera, është një propozim frikësues.
Nëse po mendoni të bëni vetë një ndryshim,është më e dobishme – dhe më pak e frikshme – ta shikoni atë si një seri hapash të vegjël sesa një mal për t’u ngjitur. Shumica e njerëzve janë të mendimit se duhet të bëjnë joga dhe të vrapojnë. Mënyra e jetesës duhet të ketë një ndikim, por nuk duhet të jetë gjithçka ose asgjë, “tha Klodas.
Klodas thotë se ajo përpiqet të tregojë se si ndryshimet e vogla mund të shtohen. Si shembull, ajo sjell pirjen e një sode në ditë, e cila nuk duket aq e keqe në një zbrazëti, por mund të shtohet shpejt. “Një marrje e tillë në ditë është 30 kanaçe në muaj dhe 365 në një vit . Kjo është e parabartë me 30 kuti në vit, “shpjegoi ajo. ”Provoni të vendosni 30 kuti sode në kuzhinën tuaj. Është shumë sode. Po sikur, në vend të asaj kutie sode, të kishe një gotë ujë? Ky është një transformim shëndetësor. Në vend të një biskote, hani një mollë. Ky është një tjetër transformim shëndetësor. ”
Mendimi i ushqimit si ilaç – ose, anasjelltas, duke menduar ushqime jo të shëndetshme si kundër-produktive – mund të ndihmojë në ndryshimin e qasjes së një personi për dietën e tyre, thotë Klodas.
Ilacet farmaceutike janë një zgjidhje e shpejtë dhe e lehtë sepse ju merrni një pilulë një ose dy herë në ditë, atëherë ktheheni te mjeku dhe matni rezultatet,” tha ajo. “Pse të mos e marrim idenë e ilaçit si ushqim në masën e tij të plotë? Hani ushqimet tuaja, pastaj shkoni te mjeku juaj dhe kontrolloni kolesterolin tuaj. Shihni se çfarë ndodh ”.
“Kur filloni të ndërtoni një cikël pozitiv të transformimit, është më lehtë ta merrni një sallatë për drekë në vend të një burgeri,” tha Klodas.
*Mjeke laboratori-nutricioniste
