Shkalla e shkrirjes së akullnajës gjigande Thwaites, e cila është e vendosur në pjesën perëndimore të Antarktidës, është dyfishuar në gjashtë vitet e fundit.
Praktikisht, rezulton me një humbje të akullit deri në 800 metra çdo 12 muaj.
Shkencëtarët paralajmërojnë se zhdukja e akullnajës do të rezultojë në një rritje të nivelit të detit prej rreth gjysmë metri, të mjaftueshme për të zhytur disa ishuj të Oqeanit Paqësor dhe zonat bregdetare kontinentale. Por duke qenë se është një kolos i aftë të ndikojë edhe në akullnajat fqinje, sipas studimeve të tjera shpërbërja e tij mund të përcaktojë një efekt zinxhir të aftë për të ngritur nivelin e detit deri në 2 metra. Një katastrofë e vërtetë. Kjo është arsyeja pse Thawites konsiderohet një bombë kohore.
Një ekip studimor amerikan i përbërë nga studiues të Institutit të Teknologjisë Gjeorgji, Laboratori i Propulsionit Jet në Institutin e Teknologjisë në Kaliforni (CALTECH) dhe Universitetin e Uashingtonit, janë bërë bashkë për të llogaritur fatin e akullnajës së Antarktidës.
Shkencëtarët, të koordinuar nga Profesor Hélène Seroussi, përdorën modele të sofistikuara matematikore për të përcaktuar fatin e mundshëm të Thuwites. Pika e kthimit nuk mund të arrihet midis 200 dhe 600 vjetësh, dhe pasi të tejkalohet ky kufi, akullnaja mund të shkrihet plotësisht në 150 vjet. Edhe pse një fenomen jo i afërt është një rrezik serioz për njerëzimin.
Disa dhjetëra vjet më parë Antraktida humbi rreth 40 miliardë ton akull në vit, sot ajo ka arritur në 252 miliardë ton në vit. Fenomeni është i lidhur me ngrohjen globale, veçanërisht me atë të oqeaneve, e cila po shkrihet nga poshtë pllakave të mëdha të akullit që dalin nga detet e Polit të Jugut. Mjafton të themi se pikërisht poshtë Thwaites u gjet gërmimi nga një zgavër gjigande ujë të nxehtë i aftë për të mbajtur 14 miliardë ton akull. Është e pamundur të parashikohet saktësisht se çfarë do të ndodhë me akullnajat e Antarktidës, por alarmi që ngrenë shkencëtarët është rreziku i shtrirjes katastrofike./abcnews.al
