Nga Georgios Samaras, Euronews
Zgjedhjet e ardhshme europiane janë një provë kryesore për forcat politike, veçanërisht në Francë dhe Gjermani, pasi disa prej tyre po lundrojnë në një territor të pa eksploruar për herë të parë që nga Lufta e Dytë Botërore.
Me afrimin e zgjedhjeve europiane të qershorit, ankthi midis liderëve të kontinentit është në rritje dhe për një arsye të mirë. Në Gjermani, AfD ka mbi 20% të votave dhe Tubimi Kombëtar i Marine Le Pen në Francë vazhdon të fitojë mbështetje.
Në atë që duket të jetë një apel i dëshpëruar i minutës së fundit, Margaritis Schinas, Zëvendës President i Bashkimit Europian, ka mbështetur idenë e regjistrimit të yllit të popit Taylor Swift për të rritur ndërgjegjësimin për zgjedhjet e ardhshme.
E vërteta është se BE po përballet me një zgjedhje të komplikuar. Rritja e mbështetjes për partitë e ekstremit të djathtë shpesh i atribuohet shqetësimeve rreth migrimit.
Dua Lipa dhe Stromae shihen si “shpëtim”
Votuesit gjithashtu duket se u japin përparësi premtimeve nga parti të ndryshme të ekstremit të djathtë në të gjithë Europën.
Megjithatë, është thelbësore të pranojmë se forcat tradicionale në Europë, veçanërisht partitë kryesore europiane, kryesisht në qendrën e djathtë, kanë guxuar me disa nga këta elementë ideologjikë për vite me rradhë.
Por lind pyetja, a ka një mënyrë efektive për të trajtuar pasojat e këtij normalizimi dhe për të zbutur kërcënimin në rritje të ekstremit të djathtë përpara zgjedhjeve?
Rreziqet e anashkalimit të retorikës së lidhur me ideologjitë e ekstremit të djathtë duhet të pranohen dhe duhet të merren masa strategjike për të kundërshtuar këtë prirje në afat të gjatë, raporton abcnews.al.
Ndërsa Brukseli thuhet se po shqyrton mobilizimin e superyjeve të tjerë europianë, duke përfshirë Rosalía, Måneskin, Dua Lipa dhe Stromae për të ndihmuar që votuesit të shkojnë në qendrat e votimit këtë vit, çështja duket shumë më e madhe se diçka që zgjidhet lehtësisht nga apeli popullor.
Taylor Swift ndoshta nuk mund të japë zgjidhje dhe ndërsa dritarja përpara zgjedhjeve po mbyllet, është e domosdoshme që qendra e djathtë europiane të ndërmarrë urgjentisht hapa për rizbulimin e identitetit të saj.
Shembuj të shumtë se si partitë politike të qendrës së djathtë i kanë përshtatur strategjikisht axhendat e tyre politike për t’u lidhur me ideologjitë e ekstremit të djathtë.
Një rast i dukshëm në këtë pikë është projektligji i diskutueshëm i imigracionit i miratuar në dhjetor në Francë, i cili shërben si një manifestim i hapur i këtij fenomeni.
Përballë ndarjeve të brendshme partiake, presidenti Emmanuel Macron e gjeti veten në kurthin e një krize ideologjike duke propozuar masa të rrepta migracioni.
Projektligji, veçanërisht, paraqet ndryshime në kriteret e përshtatshmërisë për përfitime të caktuara të sigurimeve shoqërore për të huajt. Le Pen e konsideron projektligjin një triumf për qëndrimin e saj ideologjik.
Me rizgjedhjen për një mandat të dytë në vitin 2022, Macron pranoi hapur se mbështetja që ai mori nga votuesit nuk ishte domosdoshmërish një miratim i ideve të tij, por më tepër një lëvizje strategjike për të kundërshtuar ngritjen e së djathtës ekstreme.
Ky njohje nxjerr në pah një kontradiktë të dukshme në qëndrimin e tij politik, duke nënvizuar një paqartësi ideologjike që theksohet më tej nga popullariteti i tij dukshëm i pafavorshëm.
Në verën e vitit 2023, Friedrich Merz, kreu i CDU-së së Gjermanisë, hodhi si ide idenë e bashkëpunimit me AfD-në e ekstremit të djathtë, veçanërisht në nivelin e qeverisjes vendore.
Ky largim nga tradita ngre shqetësime rreth dobësimit të vendosmërisë së CDU-së, duke shënuar një zhvillim të rëndësishëm në politikën konservatore pas Luftës së Dytë Botërore.
Një prirje e ngjashme është shfaqur në Spanjë, ku Partia Popullore konservatore ishte shumë pranë formimit të një qeverie koalicioni me të djathtën ekstreme Vox.
Vox, i njohur për axhendën e tij anti-LGBTQ+ pengoi votuesit, duke çuar përfundimisht në një fitore të papritur për të majtën dhe kryeministrin Pedro Sanchez. Ndërkohë, “Demokracia e Re” e të djathtës në Greqi po kalon një zhvendosje të dukshme nga rrënjët e saj tradicionale të qendrës së djathtë.
Kohët e fundit, partia po përballet me rezistencë serioze brenda radhëve të saj, pasi fraksioni i saj ultrakonservator refuzon të mbështesë legalizimin e martesave të të njëjtit seks, duke nënvizuar më tej qasjen e partisë ndaj të djathtës ekstreme, raporton abcnews.al.
Pavarësisht zhvendosjes djathtas brenda vendit në shumë parti tradicionale të qendrës së djathtë, Partia Popullore Europiane (EPP) shquhet për përkushtimin e saj ndaj ideologjisë së saj.
Veçanërisht, EPP ka refuzuar përfshirjen në negociata me grupin e Konservatorëve dhe Reformistëve Europianë (ECR) ose Identitetit dhe Demokracisë (ID), duke e veçuar veten nga peizazhi më fleksibël i politikës së brendshme të qendrës së djathtë.
Sondazhet e fundit tregojnë se EPP dhe Socialistët dhe Demokratët (S&D) pritet të sigurojnë përkatësisht 171 dhe 141 vende.
Mundësia e formimit të një koalicioni me Liberalët nënvizon angazhimin e PPE për të ruajtur aleancat tradicionale brenda Parlamentit Europian. Megjithatë, gati 25% e vendeve parashikohet të pretendohen nga dy grupet e ekstremit të djathtë në Parlamentin Europian, sipas sondazheve të fundit.
Është e rëndësishme të theksohet se kjo shifër nuk llogaritet për partitë, si Fidesz hungarez.
Rreziqet midis qendrës së djathtë dhe ekstremit të djathtë në Europë nuk përjashtohen, dhe pa asnjë dyshim, normalizimi i ideologjisë mund të depërtojë edhe në axhendën e politikave të parlamentit.
Ujëra të pa eksploruara përpara
Rritja ndaj ekstremit të djathtë është dëshmuar të jetë një përpjekje e rrezikshme për entitetet europiane të qendrës së djathtë.
Rritja e vazhdueshme në të gjithë Europën, duke përfshirë ngritjen e neo-fashistëve Fratelli d’Italia të Italisë dhe Geert Wilders në Holandë, tregon se partitë e qendrës së djathtë po përballen me presion të konsiderueshëm nga e djathta ekstreme dhe duhet të përshtaten ideologjikisht me peizazhin politik në zhvillim.
Zgjedhjet e ardhshme europiane janë një provë kryesore për forcat politike të vendosura, veçanërisht në Francë dhe Gjermani, pasi po hasin një territor të pa eksploruar për herë të parë që nga Lufta e Dytë Botërore, raporton abcnews.al.
Kërcënimi i afërt i një rritjeje të papritur të ndikimit të ekstremit të djathtë në qershor paraqet një sfidë të frikshme që mund të jetë e vështirë për t’u menaxhuar në zgjedhjet e mëvonshme.
Nëse e djathta ekstreme fiton një shumicë të konsiderueshme në parlament në qershor dhe ruan ndikimin e saj më pas, Europa mund ta gjejë veten duke lundruar nëpër ujëra të pa eksploruara brenda radhëve të saj.
Pasojat e një ndryshimi të tillë mund të kenë jehonë në të gjithë kontinentin, duke riformuar peizazhin politik dhe duke paraqitur sfida të reja për Bashkimin Europian në tërësi.
/abcnews.al