Kriminelë dhe terroristë, si portretizohen emigrantët në mediat europiane

schedule10:42 - 7 Korrik, 2023

schedule 10:42 - 7 Korrik, 2023

The Conversation

Përmbytja e një varke në brigjet e Greqisë e shndërroi Ditën Botërore të Refugjatëve, 20 qershorin, në një ditë zie. Në bord ishin rreth 750 njerëz, 70 u konfirmua se kishin vdekur dhe vetëm 104 u shpëtuan, dhe pjesa tjetër u deklaruan të zhdukur.

Në mars, një tjetër varkë u mbyt, këtë herë jashtë Italisë, duke shkaktuar 100 viktima.

Pothuajse në të gjitha rastet, bëhet fjalë për njerëz që i largohen dhunës, luftës dhe mjerimit.

Një raport i fundit i OKB-së tregon se numri i njerëzve të zhvendosur me forcë në botë arriti në 108 milionë në vitin 2022. Shifrat, të nxitura pjesërisht nga lufta në Ukrainë, madje tejkalojnë ato gjatë krizës së refugjatëve midis 2015 dhe 2016.

Në atë kohë, kriza e migracionit përfshiu një prezencë mediatike që nuk ishte parë më parë. Mjafton të kujtojmë imazhin e Aylan Kurdi , djalit sirian që u mbyt në një plazh turk në shtator 2015, i cili u bë simbol i dramës së migracionit, raporton abcnews.al.

Migrimi në Europën Jugore

Siç ka ndodhur këtë vit me fundosjen e anijeve të përmendura më sipër, fokusi i kësaj krize ishte në Europën Jugore. Për të qenë të saktë, numri më i madh i emigrantëve  u zhvendos nga Greqia (Mesdheu lindor, në 2015), në Itali (Mesdheu Qendror, 2016 dhe 2017) dhe, së fundmi, në Spanjë (Mesdheu perëndimor, në 2018).

Në qershor të atij viti, në Spanjë, mbërritja e varkës Aquarius shënoi një pikë kthese.

Këto vende janë portat kryesore të hyrjes së emigrantëve në Bashkimin Europian. Një nga kërkesat e këtyre vendeve dhe që qëndron pikërisht pas shpalljes së emergjencës së migracionit në Itali, është nevoja e menaxhimit të migracionit në nivel europian, pasi barra e menaxhimit të të ardhurve bie pothuajse ekskluzivisht mbi autoritetet kombëtare, kur ajo është një sfidë europiane.

Kësaj i shtohet edhe gjendja ekonomike e këtyre tre vendeve. Në kohën e krizës humanitare të refugjatëve nga viti 2014 e tutje, këto vende ishin ende duke u rikuperuar nga masat e ashpra  që rezultuan nga kriza ekonomike dhe financiare që filloi në vitin 2008.

Prandaj sfidat e tyre janë veçanërisht komplekse.

Urrejtja në media

Ky realitet migrues ka përkuar jo rastësisht me rritjen e diskurseve të refuzimit. Këto diskurse janë popullarizuar përmes rrjeteve sociale dhe janë të lidhura ngushtë me ngritjen në pushtet të partive të hapura kundër imigracionit, si Vox në Spanjë apo Lega e Matteo Salvinit dhe Fratelli d’Italia e Giorgia Melonit në Itali.

Por fenomeni i racizmit dhe refuzimit të emigrantëve është shumë kompleks, dhe shpesh lidhet me përfaqësimin e këtyre njerëzve në media.

Kjo është diçka që kërkimet akademike e kanë analizuar për një kohë të gjatë, pasi kanë vënë re se ky përfaqësim priret të jetë stereotip, negativ dhe i pamjaftueshëm.

Me këto premisa, një ekip ka udhëhequr një konsorcium së bashku me studiues nga Universiteti i Milanos (Itali) dhe Universiteti Aristotelian i Selanikut (Greqi), për të kuptuar realitetin e përfaqësimit mediatik të migracionit në këto vende, duke i kushtuar vëmendje të veçantë gjuhës së urrejtjes për emigrantët.

Raportet shqetësuese

Së pari, u identifikuan katër kornizat mbizotëruese të përfaqësimit të migrantëve në mediat kryesore në Europën Jugore: normalizimi, viktimizimi, barra sociale dhe kërcënimi.

U zbulua se mediat kryesore në vendet e Mesdheut dominohen nga ato korniza që i paraqesin emigrantët si viktima ose si barrë. Për më tepër, kornizat negative (si ato që i portretizojnë migrantët si barrë ashtu edhe ato që i identifikojnë si kërcënim) janë rritur ndjeshëm midis 2014 dhe 2019. Edhe pse modeli është i përbashkët në të tre vendet, janë mediat greke ato që bëjnë një përfaqësim shumë më negative të migrimit përmes kornizave të tyre.

Nga ana tjetër, gjuha e urrejtjes në Twitter dhe YouTube, e matur përmes teknikave llogaritëse, duket të jetë e vogël në terma absolutë dhe nuk vërehet një rritje shumë domethënëse gjatë viteve të fundit, raporton abcnews.al.

Megjithatë, një analizë e ngushtë e temave themelore të këtyre mesazheve tregon se urrejtja ndaj migrantëve argumentohet kryesisht përmes lidhjes së tyre me kriminalitetin, terrorizmin dhe shpenzimet sociale.

Për shembull, lajme të rreme që deklarojnë  përpara se ta kontrollojnë  se autori i një krimi është me origjinë të huaj, ose artikuj që tregojnë se migrantët kanë më shumë gjasa të marrin më shumë përfitime sociale sesa vendasit.

Këto rrëfime shpesh mbështeten nga ky informacion që më pas qarkullon në internet, duke nxitur frikë të pabaza, por të ngulitura thellë.

Në këtë sfond, gazetarët e specializuar në këtë fushë janë të shqetësuar. Ndonëse mbrojnë veprimet dhe profesionalizmin e tyre, ata pranojnë gjithashtu se ka praktika dhe kufizime të këqija, si pasiguria apo mungesa e kohës, të cilat pengojnë një pasqyrim më objektiv, më të saktë dhe human të fenomeneve migratore.

Ekziston një ndarje midis atyre që e vendosin praktikën gazetareske mbi gjithçka tjetër dhe atyre që mbrojnë humanitetin dhe të drejtat e njeriut të emigrantëve dhe refugjatëve si vlera prioritare.

Një element i fundit që ndihmon për të kuptuar efektet reale të këtyre përfaqësimeve është se krimet e urrejtjes të regjistruara vitet e fundit janë në rritje të vazhdueshme në këto tre vende, por edhe në shumicën e vendeve perëndimore, siç tregohet nga të dhënat e mbledhura nga Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Europë, raporton abcnews.al.

Si ta ndryshojmë këtë situatë:

Ndërgjegjësimi dhe sensibilizimi më i madh për këto çështje nga aktorë të ndryshëm, si gazetarë dhe profesionistë të medias, ashtu edhe nga audienca, përfshirë përdoruesit e platformave sociale.

Më shumë gazetari e bazuar në prova, më shumë verifikime dhe raportime më të thelluara.

Më shumë histori personale, më shumë pjesëmarrje të protagonistëve, të vetë të zhvendosurve dhe më shumë rrëfime që kërkojnë të identifikohen me këta njerëz, duke shmangur stigmatizimin e tyre.

Kjo është e nevojshme për të treguar të gjithë historinë, për të mos kufizuar emigrantët në një masë para kufijve tanë.

Kriza e migracionit e shkaktuar nga pushtimi rus në Ukrainë tregon se ka një mënyrë tjetër jo vetëm për të përfaqësuar emigrantët dhe refugjatët, por edhe për t’u përgjigjur në nivel institucional dhe njerëzor.

/abcnews.al