Në veprën e tij epike tronditëse “Jeta dhe fati”, i konfiskuar në vitin 1961 nga KGB si një vepër “anti-sovjetike”, gazetari dhe autori sovjetik Vasily Grossman, i cili kishte mbuluar kaq shumë beteja të Luftës së Dytë Botërore si korrespondent lufte, vë në skenë një dialog midis Lisit, një oficer SS, dhe bolshevikut Mostovsky.
“Kur shikojmë njëri-tjetrin,” i thotë Lees, “ne nuk po shohim vetëm një fytyrë të urryer, por po shikojmë në një pasqyrë. Nëse ju fitoni, ne do të vdesim, por do të vazhdojmë të jetojmë në fitoren tuaj.
Është një paradoks: nëse e humbim luftën, do ta fitojmë, do të vazhdojmë të zhvillohemi në një formë tjetër, por duke ruajtur thelbin tonë. Mos kini dyshim, ata që na shikojnë me tmerr do t’ju shikojnë edhe ju me tmerr”.
“Fashizmi është një ideologji dhe një praktikë që shpall epërsinë dhe ekskluzivitetin e një kombi ose një race të caktuar dhe synon të nxisë intolerancën etnike, të justifikojë paragjykimet ndaj anëtarëve të popujve të tjerë, të mohojë demokracinë, të vendosë kultin e një lideri kombëtar në përdorimin e dhunës dhe terrorit për të shtypur kundërshtarët politikë dhe të gjitha format e mospajtimit, me justifikimin e luftës si një mjet për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve ndërshtetërore.”
Ky është përkufizimi i dhënë në vitin 1995, me kërkesë të Presidentit Jelcin, nga Akademia zyrtare e Shkencave e Rusisë.
“BRSS, 1954: vendi që mundi fashizmin. Rusia, 2022: vendi fitimtar ndaj fashizmit fitimar’.
Një pankartë me këtë slogan u ngrit, në fund të prillit 2022, nga Oleg Orlov përpara platformave të ngritura nën muret e Kremlinit për të festuar “fitoren mbi fashizmin” në maj 1945.
Nuk ishte hera e parë që ai protestonte për këtë në Sheshin e Kuq.
“Refuzimi ynë për të mësuar të vërtetën dhe heshtja jonë na bëjnë bashkëfajtorë në krime”, shkruhej në pankartën që ai kishte shkruar vetë.
Në total, që nga fillimi i luftës në Ukrainë, ishte hera e pestë që arrestohej. Dhe këto janë vetëm disa momente të fundit të një jete kushtuar mbrojtjes së të drejtave të njeriut.
Filloi në fillim të viteve 1980, kur Orloff po bënte i vetëm, me ndihmën e një poligrafie të improvizuar, postera kundër luftës në Afganistan ose kundër ligjit ushtarak në Poloni.
Një burrë i guximshëm, i palodhur, ai ishte një nga themeluesit, në vitin 1989, të Memorial – organizatës për të drejtat e njeriut që u shpërbë me një vendim të Gjykatës Supreme të Rusisë në dhjetor 2021 dhe iu dha Çmimi Nobel për Paqe dhjetë muaj më vonë.
Më 21 mars, Oleg Orlov, së bashku me tetë anëtarë të tjerë të Memorial, u morën në pyetje nga autoritetet ruse me dyshimin për “rikthimin e nazizmit”.
Në të njëjtën ditë, ai u akuzua për “diskreditim të përsëritur të ushtrisë ruse”, kryesisht bazuar në publikimin, në faqen e internetit në gjuhën franceze Mediapart, të një artikulli që përshkruante Rusinë si një shtet fashist.
Hetuesit me sa duket nuk e kanë perceptuar kontradiktën mes dy akuzave. Fati i Orlovit ishte tashmë i sigurt para se të fillonte gjyqi i tij: izolimi në një nga gulaget e Putinit, së bashku me Alexei Navalny, Vladimir Kara-Murza, Ilya Yashin dhe shumë disidentë të tjerë rusë.
Nga vjen kjo kokëfortësi e disa rusëve, të cilët preferojnë të kalben në birucat e regjimit sesa të largohen, ndërkohë që, shpesh, autoritetet u japin çdo mundësi, madje edhe i inkurajojnë?
Përgjigjja është e vështirë, shkruan në “Le Monde” francezo-amerikani Jonathan Littel, autori i librit“Eumenides”.
Një pjesë e tij është padyshim një patriotizëm i rrënjosur thellë, krejt e kundërta e patriotizmit të gabuar nga ajo parrullë e vjetër mbi autombjete e blinduara në Çeçeni: “Edhe nëse është e gabuar, në çdo rast është vendi i duhur”.
Njerëz si Orloff po luftojnë për atë që duhet të jetë vendi i tyre. Ata e kuptojnë se u takon atyre, rusëve dhe askujt tjetër, ta transformojnë atë, ta pastrojnë atë nga virusi fashist në mënyrë që të bëhet i lirë dhe demokratik.
Dhe me një logjikë krejtësisht ruse, ata besojnë për mirë a për keq, se nuk mund ta luftojnë këtë betejë duke dezertuar dhe se nëse disa duhet të burgosen, apo edhe të vdesin, është çmimi që duhet të paguajnë për lirinë.
Dhe gjithashtu, për t’i dëshmuar pjesës tjetër të botës se krimet në Ukrainë, si dhe në Çeçeni, Siri dhe gjetkë, nuk janë kryer nga ‘rusët’ por nga rusë të veçantë, regjimi fashist që mori pushtetin dhe pasurinë e vendit dhe ata miliona që e ndjekin, nga urrejtja për tjetrin, nga lakmia.
Vërtet, me dorë në zemër, a ka dikush ende dyshime se kush është përgjegjës për shkatërrimin e digës Nova Kahovka në Ukrainë?
/abcnews.al
