Një atlas masiv infra i kuq me pesë rrjedhje yjore u krijua nga astronomët duke përpiluar më shumë se një milion imazhe nga teleskopi VISTA i Observatorit Jugor Evropian.
Këta “mozaikë” të mëdhenj zbulojnë yje të rinj në zhvillim, të ngulitur në re të dendura pluhuri. Falë këtyre vëzhgimeve, astronomët kanë një mjet unik me të cilin mund të deshifrojnë enigmën komplekse të lindjes së yjeve.
“Në këto imazhe ne mund të zbulojmë edhe burimet më të dobëta të dritës, si yjet shumë më pak masive se Dielli, duke zbuluar objekte që askush nuk i ka parë ndonjëherë më parë,” thotë Stefan Meinggast, një astronom në Universitetin e Vjenës dhe autori kryesor i studimit, botuar në revistën “Astronomy & Astrophysics”. “Kjo do të na lejojë të kuptojmë proceset që e kthejnë gazin dhe pluhurin në yje”, shton ai.
Yjet formohen kur retë e gazit dhe pluhurit shemben nën gravitetin e tyre, por detajet se si ndodh kjo nuk janë kuptuar plotësisht. Sa yje lindin nga një mjegullnajë? Sa e madhe është masa e tyre? Sa yje do të kenë planetë? Për t’iu përgjigjur këtyre pyetjeve, ekipi hulumtues ekzaminoi pesë rajone të afërta të formimit të yjeve me teleskopin VISTA në Observatorin Paranal në Kili. Duke përdorur kamerën VIRCAM infra të kuqe të VISTA-s, ekipi regjistroi dritën që vinte nga brendësia e thellë e reve të pluhurit.
Ekipi mori më shumë se një milion imazhe gjatë pesë viteve. Imazhet më pas u grumbulluan në mozaikë të mëdhenj që publikohen duke zbuluar peizazhe të mëdha kozmike. Këto panorama të detajuara tregojnë njolla të errëta pluhuri, re të ndezura, yje të porsalindur dhe yje të largët të galaktikës sonë./abcnews.al
