Peruja pritet të përballet me një tjetër protestë masive në të gjithë vendin të mërkurën kundër qeverisë së presidentes Dina Bolluarte, një ditë pas protestave dhe incidenteve të dhunshme në kryeqytetin Lima.
Bolluarte bëri thirrje të martën për një “armëpushim kombëtar” pasi të paktën 46 njerëz janë vrarë që nga kriza politike që shpërtheu në vendin e Amerikës Latine në dhjetor.
Në Lima, mijëra protestues, të cilët udhëtuan drejt kryeqytetit nga rajonet e varfra të Andeve, shumë me kostume tradicionale, marshuan në qendër, duke valëvitur flamujt kombëtarë dhe duke brohoritur “Dina vrasësja”.
Përleshje të mëdha shpërthyen pasdite dhe mbrëmje midis protestuesve, disa prej të cilëve ishin të armatosur me mburoja metalike dhe hodhën gurë, ndërsa forcat e policisë përdorën kundër protesuesve gaz lotsjellës, raporton abcnews.al.
Dhjetra persona u plagosën në incidentet e reja, duke përfshirë dy gazetarë njëri prej të cilëve punon për Agence France-Presse.
Jo “armëpushim”
Para demonstratës së djeshme, e dyta në Lima në më pak se 24 orë, Boluarte u përpoq, edhe një herë, të qetësonte tensionet, ajo kërkoi rifillimin e “dialogut”. Ajo siguroi se “nuk ka ndërmend” të qëndrojë në pushtet, se do të respektojë Kushtetutën dhe do të tërhiqet pas zgjedhjeve të parakohshme në vitin 2024.
E shqetësuar dukshëm, zonja Boluarte kërkoi falje viktimat dhe premtoi se do të kryhej një hetim për të zbuluar se kush ishin personat përgjegjës. Megjithatë, ndërhyrja e saj nuk bëri asgjë për të bindur protestuesit.
“E dëgjuam zonjën Boluarte. Vizioni i saj është patetik. Populli peruan, të gjithë ne, nuk do të bëjë një armëpushim.
Nuk kemi çfarë të diskutojmë me zonjën Boluarte. E vetmja gjë që populli dëshiron është që ajo të japë dorëheqjen dhe të mbahen zgjedhje të reja”, tha Carlos Abedano, 35 vjeç, duke mbajtur flamurin trengjyrësh të Andahuila, i cili u bë fokusi i trazirave në dhjetor.
“Ne nuk besojmë asnjë fjalë të asaj që ajo thotë,” këmbënguli Rosa Sonko, 37 vjeç, e cila shkoi në kryeqytet nga Acomayo. “Kemi 50 të vdekur. Sa nëna mbajnë zi?’
“Ne kërkojmë: së pari, të japë dorëheqjen, së dyti, të ndryshojë Kongresi, zgjedhje të reja. Ne duam një qeveri tranzitore”.
Një protestuese mbante në dorë një kukull me një thikë të përgjakur, e cila kishte ngjitur një foto të presidentit, i cili mori pushtetin pasi paraardhësi i saj i majtë Pedro Castillo u rrëzua më 7 dhjetor me një vendim të Kongresit.
Dhjetra rezervistë të ushtrisë morën pjesë në marshim. Udhëheqësit “populistë” të vendit “na kanë shtypur për dekada, por tani njerëzit janë ngritur”, tha Crispin Quispe, një rezervist nga rajoni Puno, raporton abcnews.al.
“Ne luftuam, kishim uri, kishim ftohtë. Pa u paguar. Dhe tani po na shkelin. Jemi gati për të gjitha betejat”.
Të martën mbrëma autoritetet njoftuan se po mbyllnin aeroportin e Cusco-s, kryeqytetit turistik të vendit, i cili iu shtua atyre të Punos dhe Arequipa-s.
Trazirat filluan pasi ish-presidenti Castillo, i cili u akuzua për përpjekje për një “grusht shteti” u pezullua dhe u arrestua më 7 dhjetor.
Ish-zëvendëspresidentja, e cila u zgjodh në zgjedhjet e 2021, e sulmoi verbalisht dje.
Ajo ka përsëritur akuzën se ka tentuar të bëjë “grusht shteti” dhe “hiqet si viktimë”, ndërsa nuk ka dhënë “përgjigje” për rastet e korrupsionit në të cilat dyshohet se është përfshirë.
“Këtu nuk ka viktimë, Castillo: ka një vend që rrjedh gjak për shkak të papërgjegjshmërisë suaj”, tha ai, duke kujtuar se edhe ai, si ai, vjen nga një rajon i varfër i Andeve.
Kriza në Peru pasqyron hendekun e madh midis elitës politike dhe ekonomike të kryeqytetit dhe popullsisë së varfër të provincave, ku shumë mbështesin ish-presidentin Castillo, në fitoren zgjedhore të të cilit panë diçka si hakmarrjen e tyre për përbuzjen dhe racizmin e elitave, veçanërisht ndaj vendasve.
Bolluarte do të flasë të mërkurën përpara Organizatës së Shteteve Amerikane (OAS), ndërsa komuniteti ndërkombëtar dhe organizatat e të drejtave të njeriut kritikojnë përdorimin “disproporcional” të forcës për të shuar protestat. Ajo premtoi të thoshte “të vërtetën”: “Qeveria peruane dhe mbi të gjitha Dina Boluarte nuk kanë asgjë për të fshehur,” theksoi ajo.
/abcnews.al
