Mënyra se si ushqehemi, por edhe mënyra se si ushqimi prodhohet dhe arrin në pjatën tonë , mund të bëjë një ndryshim të madh në mjedis dhe sistemet ushqimore në të cilat marrim pjesë mund të bëhen bazë për komunitete, ekosisteme dhe ekonomi të shëndetshme. Por duket se diçka nuk shkon deri tani.
Sipas hulumtimeve të reja, sistemet ushqimore që deri më tani janë projektuar qëllimisht për të përmbushur nevojat tona ushqimore mbështeten në logjikën e rritjes, ato duhet të rriten vazhdimisht në mënyrë që oferta të përmbushë kërkesën, pavarësisht vendndodhjes apo sezonit, duke eksportuar gjithnjë e më shumë burime sesa mjedisin natyror. Pra, nëse duam sisteme ushqimore vërtet të qëndrueshme dhe ekologjike, duhet të bëjmë një riorganizim thelbësor. Sistemet e reja, sipas hulumtimeve, duhet të bazohen në parime të tilla si mjaftueshmëria, rigjenerimi, shpërndarja dhe kujdesi.
Provat e reja shkencore u bëjnë thirrje politikëbërësve, studiuesve dhe aktivistëve që të rimendojnë mënyrën se si sistemet e ushqimit kanë funksionuar deri më tani dhe të marrin në konsideratë ndikimet e tyre në mjedis, komunitetet rurale dhe shëndetin. Modeli aktual shfrytëzon kafshët, punën njerëzore dhe burimet mjedisore, përdor sasi të jashtëzakonshme të lëndëve djegëse fosile dhe drejtohet nga disa korporata të fuqishme shumëkombëshe. Me fjalë të tjera, nuk është e qëndrueshme me kalimin e kohës.
Por si është projektuar një sistem ushqimor i qëndrueshëm dhe ekologjik? Shkencëtarët janë fokusuar në 4 karakteristika kryesore.
- Prodhimi i ushqimit
Integrimi i blegtorisë dhe hortikulturës agro-ekologjike në sistemet ekzistuese mund të përmirësojë biodiversitetin, të ruajë tokat pjellore dhe të përmirësojë qëndrueshmërinë e tyre ndaj ndryshimeve të papritura sociale dhe ekologjike.
- Sipërmarrja dhe tregtia
Ekologjia dhe qëndrueshmëria e ushqimit mund të bazohen në modele biznesi të bazuara në komunitet , siç janë kooperativat, qëllimi kryesor i të cilave nuk është maksimizimi i fitimit, por mirëqenia e njerëzve dhe mjedisit.
- Kultura
Për të rimenduar marrëdhënien tonë me ushqimin, duhet të njohim nga vjen ai, proceset e prodhimit dhe punën e njerëzve të përfshirë në të dhe kështu të ndërtojmë një kulturë mirënjohjeje.
- Qeverisja e sistemeve ushqimore
Ushqimi është i lidhur me bujqësinë dhe blegtorinë, shëndetin publik, planifikimin hapësinor, arsimin, turizmin dhe shumë aspekte të tjera të qeverisjes , të cilat funksionojnë në mënyrë të pavarur nga njëra-tjetra, por duhet të kryejnë detyrat e tyre në koordinim. Një shembull i mirë i një lloji të ri qeverisjeje janë këshillat e politikave ushqimore ; ato mbështeten në përfshirjen dhe përfaqësimin e një morie aktorësh privatë dhe publikë nga sektorë të ndryshëm të fokusuar në ushqim.
Është e qartë se me krizën klimatike që prek tani çdo aspekt të jetës sonë, ushqimi që hamë nuk është vetëm një burim energjie dhe lëndësh ushqyese, por rezultat i një sistemi që përfshin prodhuesit, mekanizmat qeveritarë, konsumatorët dhe shumë faktorë të tjerë. Pra, nëse duam që ushqimi ynë të jetë organik dhe sistemi që e ka prodhuar atë të qëndrueshëm dhe ekologjik, duhet t’i hedhim një vështrim të kujdesshëm modelit aktual agroushqimor dhe t’i qasemi ridizajnimit të tij bazuar në vlera që shkojnë përtej maksimizimit të fitimit./abcnews.al
