Një burrë në Senegalin jugor i ka vendosur vetes detyrën ambicioze për të mbjellë pesë milionë pemë gjatë pesë viteve të ardhshme.
Ky projekt vizionar erdhi tek Adama Diémé kur ai u kthye në shtëpi në rajonin Casamance në 2020 pas disa vitesh pune në Evropë.
48-vjeçari u trondit kur pa se në fshatrat që më parë kishin me qindra pemë gjigante në rininë e tij, tani kishin mbetur vetëm shkurre të vogla.
“Në disa fshatra, nuk mund të gjesh një pemë. Ata i presin por nuk mendojnë të mbjellin përsëri,” tha ai për BBC.
Shkretëtirëzimi në të gjithë Afrikën është një nga arsyet që fajësohet për shpyllëzimin, por, në këtë zonë, përgjatë hapësirës gjithëpërfshirëse të lumit Casamance, pemët ka më shumë gjasa të jenë prerë për qëllime ndërtimi, si ndërtimi i shtëpive ose për të bërë qymyr.
Diémé, i cili tani punon si menaxher projekti për një organizatë joqeveritare spanjolle në Casamance dhe gjithashtu vullnetar si trajner bujqësor, është i vendosur të ndryshojë gjithçka.
Pa rezerva të mëdha pasurie, ai filloi të mbledhë para për ta bërë ëndrrën e tij realitet, dhe ka përdorur 5,000 dollarë (4,100 £) nga xhepi i tij për të nisur iniciativën.
Ai ka punuar shumë për t’u angazhuar me komunitetet anembanë rajonit dhe për të kontaktuar gratë, të cilat ai e dinte se do të ishin në gjendje të përballonin sfidën e organizimit të mbjelljes masive të fidanëve.
Gratë që mbjellin pemët janë në gjendje të korrin fruta për t’i shitur.
“Ju shkoni në një fshat dhe nuk ka gra, është një fatkeqësi. Por nëse shkon në një fshat vetëm me gra, është parajsë, ato janë punëtore dhe punojnë çdo ditë gjithë ditën. Nëse doni të udhëheqni një projekt të mirë, filloni me gratë,” shtoi z. Diémé.
Ajo që ai ka bërë është të bashkojë pasionin e tij për të mbjellë pemë duke ndihmuar gratë të fitojnë aftësi për t’u bërë fermerë dhe për të shitur prodhimet e tyre në tregjet lokale.
“Në fillim, ne nuk dinim se si të mbillnim farat dhe çfarë të bënim për të rritur të korrat,” tha një nga gratë, Safi Yetou.
“Tani kemi të gjitha llojet e frutave për të shitur në treg dhe nuk jemi të varur nga askush. Ne të gjithë kemi një llogari në bankë tani dhe askush nuk mund të më thotë se çfarë mund të bëj dhe çfarë nuk mund të bëj. Është e shkëlqyer.”
Projekti i z. Diémé njihet si Ununukolaal, që në gjuhën vendase Jola do të thotë “Pemët tona”.
Deri në 12 lloje janë duke u mbjellë, nga palmat dhe tamarinda te kapokët dhe limonët – varietetet varen nga nevojat e komunitetit dhe terrenit.
Gjatë tre viteve të fundit janë kujdesur për më shumë se 142,000 fidanë dhe kanë zënë rrënjë.
Kjo do të thotë se duhet bërë ende një sasi marramendëse e mbjelljes nëse zoti Diémé do të arrijë qëllimin e tij brenda pesë viteve të ardhshme, por ai dhe partnerja e tij Yolanda Pereñiguez nuk janë të trembur.
Zonja Pereñiguez punon si rrobaqepës dhe ka ndihmuar në organizimin e fondeve duke dizajnuar një bluzë që shitet kryesisht jashtë vendit për 15 dollarë.
Së bashku me kolegen e saj Raymonde Coly, ata punojnë në një rrobaqepësi me dy makina qepëse për t’i bërë ato nga pëlhura lokale, me një imazh të veçantë baobab të qepur. Çdo produkt i shitur mund të paguajë për 15 fidanë pemësh.
“Zgjodha baobabin pasi është simboli i një peme afrikane,” tha zonja Periniguiz. “Është fantastike të dish se këto bluza po shkojnë në të gjithë botën, në Evropë dhe madje edhe në Kanada për të ndihmuar me projektin e pemës”.
Ndërsa më tej në Casamance me kanoe të gërmuar, e ndërtuar vetë nga një copë druri e vetme e latuar nga rrënjët e një peme kapok, vlera e vërtetë e projektit u soll në fokus.
Në një ishull të vogël fshati në mes të lumit, uji hyri deri te ndërtesat periferike.
Dhjetë vjet më parë, nivelet e ujit nënkuptonin se skaji i ujit ishte shumë më larg dhe vështirë se do të arrinte në fshat, përveç në kulmin e sezonit të shirave.
Tani është një situatë e dëshpëruar dhe nëse përkeqësohet mund të nënkuptojë lënien e banorëve të pastrehë.
“Ne kemi jetuar në këtë ishull për qindra vjet, por nëse uji vjen shumë më tej, ne do të duhet të largohemi dhe të shpërndahemi në të gjithë vendin,” tha Conakry Bassene, një nga drejtuesit e fshatit.
Pemët baobab, të cilat mund të jetojnë në tokë dhe në ujë të kripur ose të ëmbël, tani janë mbjellë përgjatë vijës bregdetare si një pengesë.
“Pemët mund të na shpëtojnë,” tha zoti Bassene.
Pemët janë shpresa jonë për jetë.
/abcnews.al
