Për dekada të tëra, shkencëtarët kompjuterikë janë përpjekur të imitojnë trurin e njeriut, duke riprodhuar rrjetet e tij nervore për të ndërtuar inteligjencë artificiale edhe më të avancuar.
Në demonstrimin e fundit të efikasitetit të natyrës, një grup zviceran sapo ka lançuar një ‘biokomputer’ që ndërlidhet me qelizat pulsuese të trurit dhe, sipas krijuesve të tij, përdor shumë më pak energji sesa kompjuterët tradicionalë.
Qelizat e trurit grupohen së bashku për të formuar organoide, të cilat vendosen në vargje të lidhura me elektroda. Ndërkohë, truri i njeriut përdor 86 miliardë neuronet e tij duke përdorur vetëm një pjesë të kësaj energjie: vetëm 0.3 kilovat orë në ditë. Tendencat e teknologjisë tregojnë gjithashtu se industria në lulëzim e inteligjencës artificiale do të konsumojë 3.5 për qind të energjisë elektrike globale deri në vitin 2030. Industria e IT në tërësi është tashmë përgjegjëse për rreth dy për qind të emetimeve globale të dioksidit të karbonit, kështu që është gjithnjë e më e nevojshme të gjenden mënyra për të bërë llogaritjen më efikase në energji dhe sinergjitë ndërmjet rrjeteve të qelizave të trurit dhe qarqeve kompjuterike janë një paralele e dukshme për t’u eksploruar.
FinalSpark nuk është kompania e parë që përpiqet të lidhë sondat me sistemet biologjike ose që përpiqet të programojë me besueshmëri rrjetet nervore për të kryer funksione specifike hyrje-dalje me komandë. Kjo temë u trajtua gjithashtu nga studiues në Amerikë, të cilët në vitin 2023 ndërtuan një bioprocesor që lidhte pajisje kompjuterike me organoidet e trurit dhe sistemi mësoi të njohë modelet e të folurit.
Ndërsa qëllimi përfundimtar mund të jetë një qasje e re kompjuterike me efikasitet energjie, tani për tani sistemi po përdoret për të lejuar studiuesit të kryejnë eksperimente të gjata mbi organoidet e trurit, ashtu si paraardhësit e tij. Megjithatë, ka disa përmirësime: Ekipi FinalSpark thotë se studiuesit mund të lidhen me sistemin e tij nga distanca dhe mini-truri mund të mbahet deri në 100 ditë, me aktivitetin elektrik të matur gjatë gjithë orës./abcnews.al
