Volodymyr Zelensky nuk dëshiron të mendojë për një luftë të gjatë, e lëre më të flasë për mundësinë e ukrainasve, shumë prej të cilëve ende ëndërrojnë të fitojnë shumë shpejt.
Por kjo është pikërisht ajo për të cilën ai po përgatitet.
“Unë duhet të jem gati, ekipi im duhet të jetë gati për luftën e gjatë dhe emocionalisht jam gati,” tha presidenti i Ukrainës në një intervistë me The Economist.
Duke folur në margjinat e konferencës ndërkombëtare në Kiev, ai është i qetë, por i zymtë. Lajmet për suksesin e forcave ukrainase në zmbrapsjen e Rusisë nga rajoni i Kharkiv-it po dëgjoheshin në çdo telefon në dhomë.
Këtë vit, atmosfera është shumë ndryshe. Tre muaj pas kundërofensivës të saj, Ukraina ka bërë vetëm përparim modest përgjatë boshtit shumë të rëndësishëm jugor në rajonin e Zaporizhia.
Çështja se sa kohë do të zgjasë, apo nëse do të ketë sukses, sidomos në mendjen e liderëve perëndimorë.
Ata ende thonë se do të mbështesin Ukrainën për sa kohë të jetë e nevojshme. Por Zelensky ka zbuluar një ndryshim humori midis disa prej partnerëve të tij. “Unë e kam këtë intuitë, duke lexuar, dëgjuar dhe parë sytë e tyre kur ata thonë ‘ne do të jemi gjithmonë me ju’,” thotë ai.
“Por ata nuk janë këtu me ne.”
Duke shprehur kështu një zhgënjim. Disa partnerë mund t’i shohin vështirësitë e fundit të Ukrainës në fushën e betejës si një arsye për ta detyruar atë të ulet negociata me Rusinë, raporton abcnews.al.
Pasi nuk arriti të mposhtte shpejt Ukrainën, Putin duket i vendosur të lodhë vendin dhe të lodhë vendosmërinë e partnerëve të tij për të vazhduar financimin dhe furnizimin e tij me armë.
Ai synon ta bëjë Ukrainën një shtet jofunksional dhe të shpopulluar, refugjatët e të cilit shkaktojnë probleme në Europë. Por Zelensky thotë se vetë Rusia është e brishtë.
“Putin nuk e kupton se në luftën e gjatë, ai do të humbasë. Sepse nuk ka rëndësi që 60% apo 70% e rusëve e mbështesin atë. Jo, ekonomia e tij do të shkatërrohet.” Ndërsa Ukraina shton sulmet e saj brenda Rusisë, rusët do të fillojnë të pyesin veten në lidhje me paaftësinë e ushtrisë së tyre për t’i mbrojtur ata.
Autoriteti i presidentit rus u dobësua nga rebelimi në qershor të Yevgeny Prighozhin, bosi i grupit mercenar Wagner, i cili u vra më pas. Do të dobësohet më tej, tha Zelensky.
Në të njëjtën kohë, presidenti i Ukrainës është shumë i vetëdijshëm për rreziqet për vendin e tij nëse Perëndimi fillon të tërheqë mbështetjen e tij ekonomike. Kjo do të dëmtonte jo vetëm ekonominë e Ukrainës, por edhe përpjekjet e saj luftarake.
Ai e shpreh atë në terma të ashpër.
“Nëse nuk jeni me Ukrainën, jeni me Rusinë, dhe nëse nuk jeni me Rusinë, jeni me Ukrainën. Dhe nëse partnerët nuk na ndihmojnë, do të thotë se ata do të ndihmojnë Rusinë të fitojë,” tha presidenti ukrainas.
Me disa nga aleatët e tij perëndimorë (përfshirë Amerikën) që do të mbajnë zgjedhje vitin e ardhshëm, Zelensky e di se mbështetja do të jetë e vështirë, veçanërisht në mungesë të përparimit të rëndësishëm në front, raporton abcnews.al.
Presidenti i Ukrainës ka shkëlqyer për sa i përket mbështetjes së publikut perëndimor, shpesh mbi kokat e politikanëve të tyre. Ai ende beson se mënyra më e mirë “për të bindur qeveritë, për t’i bërë ato të besojnë se janë në anën e duhur, është duke i shtyrë ato nëpërmjet mediave. Njerëzit lexojnë, njerëzit diskutojnë, njerëzit vendosin”, thotë ai.
Ishte opinioni publik ai që i shtyu politikanët të rrisin furnizimet me armë në Ukrainë në ditët e para të luftës. Zvogëlimi i kësaj ndihme, argumenton ai, mund të zemërojë jo vetëm ukrainasit, por edhe votuesit perëndimorë.
Ata do të fillojnë të pyesin se për çfarë ishte e gjithë kjo përpjekje.
Nëse Putin shpreson se një fitore e Donald Trump në zgjedhjet presidenciale të Amerikës në 2024 do t’i jepte atij fitore, ai gabon. Trump “kurrë” nuk do ta mbështeste Vladimir Putinin. Kjo nuk është ajo që bëjnë amerikanët e fortë.”
Ai pret që Joe Biden të vazhdojë të mbështesë Ukrainën nëse zgjidhet dhe ai shpreson që Bashkimi Europian jo vetëm që do të vazhdojë të ofrojë ndihmë, por do të hapë negociatat mbi procesin e pranimit për Ukrainën këtë vit.
(Kjo lëvizje pritet gjerësisht të ndodhë në një samit në dhjetor.) “
Do të mbështesë moralin në Ukrainë. Do t’ua japë këtë energji njerëzve.”
“Ngritja e moralit është thelbësore. Kjo është arsyeja pse, thotë Zelensky, edhe përparimi i kufizuar në vijën e parë është thelbësor.
Në frontin dytësor të kundërofensivës, pranë qytetit lindor të Bakhmut, forcat ukrainase po marrin gjithashtu ngadalë territorin.
“Gjatë ditëve të para të luftës në shkallë të gjerë, ne vazhduam kundërsulmin. Cdo ditë. Morën disa qytete, qindra fshatra”, thotë ai. Tani, forcat ukrainase po përparojnë. Por trupat përballen me një detyrë të hekurt.
Në përgjigje të ankesave perëndimore për përparimin e ngadaltë të ofensivës, Zelensky thotë se ajo pasqyron nivelin ekstrem të rrezikut.
“Ushtarët duhet të zvogëlojnë rreziqet: të kryejnë zbulim, të përdorin dronë, të shmangin përplasjet e drejtpërdrejta. Ukraina do të kishte humbur “mijëra” nëse do të ndiqte këshillën për të vendosur shumë më shumë trupa, thotë ai.
Kjo nuk është lloji i luftës ku “udhëheqësi i një vendi thotë se çmimi nuk ka rëndësi”. Ky është ndryshimi mes tij dhe Vladimir Putinit. “Për të, jeta nuk është asgjë.”
Pas muajsh pritjesh për kundërsulm, Zelensky po përshtat me kujdes mesazhin e tij me realitetin.
Fitorja nuk do të vijë “nesër as pasnesër”, thotë ai. Por kjo nuk është një ëndërr e parealizueshme. Ukraina meriton të fitojë dhe Perëndimi duhet ta mbështesë atë. Ushtria ruse po humbet “shumë njerëz” dhe po ridislokon rezervat e saj për të ndaluar përparimin ukrainas, thotë ai: “Kjo do të thotë se ata humbasin”.
Zelensky hodhi gjithashtu poshtë idenë e kompromisit me Vladimir Putin. Lufta do të vazhdojë “për aq kohë sa kohë trupat rusë do të jenë në territorin ukrainas”, thotë ai.
Presidenti rus e ka zakon të krijojë “konflikte të ngrira” në kufijtë e Rusisë (në Gjeorgji, për shembull), jo si qëllim në vetvete, por sepse qëllimi i tij është “rikthimi i Bashkimit Sovjetik”.
Ata që zgjedhin të flasin me Putinin po “mashtrojnë veten”, njësoj si liderët perëndimorë që nënshkruan një marrëveshje me Adolf Hitlerin në Mynih në 1938 vetëm për ta parë atë të pushtonte Çekosllovakinë.
“Gabimi nuk është diplomacia. Gabimi është diplomacia me Putinin. Ai negocion vetëm me veten.
Reduktimi i ndihmës për Ukrainën vetëm do ta zgjasë luftën, argumenton Zelensky. Dhe kjo do të krijonte rreziqe për Perëndimin në oborrin e tij të shtëpisë. Nuk ka asnjë mënyrë për të parashikuar se si do të reagonin miliona refugjatë ukrainas në vendet europiane ndaj braktisjes së vendit të tyre.
Ukrainasit në përgjithësi kanë treguar sjellje të mirë dhe janë shumë mirënjohës ndaj atyre që i kanë strehuar. Ata nuk do ta harrojnë atë bujari.
Ndërkohë, një luftë e gjatë rrënimi do të nënkuptonte një degëzim në rrugën për Ukrainën. Vendi do të humbiste akoma më shumë njerëz, si në vijën e parë të frontit, ashtu edhe në emigracion.
Do të kërkonte një “ekonomi totalisht të militarizuar”. Qeverisë do t’i duhej t’ua jepte këtë perspektivë qytetarëve të saj, thotë Zelensky. Pothuajse 19 muaj pas luftës, presidenti thotë se është “moralisht” gati për ndryshimin.
Por ai do ta diskutojë idenë me njerëzit e tij vetëm nëse dobësia në sytë e mbështetësve të tij perëndimorë bëhet një “trend”.
Ka ardhur ai moment? Jo, ende jo, thotë ai. “Faleminderit Zotit.”
/abcnews.al
