Përktheu: Sonila Backa-abcnews.al
Më 11 qershor, protestuesit do të mblidhen në Uashington dhe në të gjithë Amerikën, duke bërë thirrje për ligje më të rrepta për armët pas të shtënave masive në Uvalde, Teksas dhe Buffalo, Nju Jork.
Për shumë vëzhgues, marshimet do të jenë si një déjà vu – madje edhe lodhje.
Një vit pas të shtënave në shkollën e mesme Columbine në Kolorado në vitin 1999, qindra mijëra njerëz protestuan në Uashington për atë që në atë kohë ishte tubimi më i madh i vendit për kontrollin e armëve. Por kjo nuk shënoi asnjë ndryshim në Kongres; ligjvënësit nuk i kanë ashpërsuar ligjet federale të armëve që nga viti 1994.
Nëse ata miratojnë legjislacionin tani, do të cilësohet si diçka modeste. Megjithëse një shumicë e vogël e amerikanëve duan kufizime më të ashpra. Kontrolli i armëve ka shumë mbështetës, por jo mjaftueshëm aktivistë. Në shekullin e 20-të lobi i armëve e lidhi pronësinë e armëve të zjarrit me përgjegjësinë personale dhe ndjenjën e mirë të qytetarisë.
Publikimet dhe kurset e trajnimit të Shoqatës Kombëtare të Pushkave (nra) – të cilat regjistrojnë mbi 1 milion pjesëmarrës në vit pretendojnë se të drejtat e Amendamentit të Dytë janë të rrezikuara, raporton abcnews.al.
Lobit të armëve i mungonte një identitet i ngjashëm bindës. Masakrat në shkollën fillore Sandy Hook në Konektikat në vitin 2012 dhe në shkollën e mesme Marjory Stoneman Douglas në Florida në 2018 ishin një nxitje për më shumë veprime. Të mbijetuarit dhe të afërmit e viktimave formuan grupe të shumta. Në të gjithë vendin prindërit iu bashkuan këryre nismave.
Përcaktimi i çështjes si një detyrë e mbrojtjes së fëmijëve i dha asaj një aspekt më të gjerë. Fondet nga donatorët, përfshinin edhe ato nga Michael Bloomberg, një miliarder. Në vitin 2016, Nra dhe tre grupe të tjera të mëdha kishin pothuajse pesë herë më shumë para se gjashtë organizatat më të mëdha të kontrollit të armëve.
Pronarët e armëve të zjarrit kanë dy herë më shumë gjasa sesa ata që nuk janë pronarë të bëjnë peticion për kongresmenët e tyre dhe gati pesë herë më shumë të ngjarë të ofrojnë ndihma për kandidatët ose grupet që ndajnë pikëpamjet e tyre për armët, sipas Pew Research Centre, një institut kërkimor.
Por avokatët e kontrollit të armëve kanë ndryshuar gjithashtu strategjinë e tyre. Në vitet 1970 ata kërkuan reforma të mëdha dhe hodhën poshtë hapat e ndërmarrë duke i cilësuar si të papërshtatshëm.
Në vitin 1975, kur Gerald Ford, një republikan, propozoi ndalimin e pistoletave por demokratët e kundërshtuan, duke u përpjekur për një ndalim të plotë të armëve që nuk u realizua kurrë.
Kaloi më shumë se një dekadë që Kongresi nuk mori asnjë vendim për kontrollin e armëve. Në vitet që nga Sandy Hook, reformatorët kanë miratuar ndryshime në rritje në disa shtete: përmirësimin e kontrolleve , rritjen e kufirit të moshës për blerjen e armëve, heqjen e armëve të zjarrit nga abuzuesit në familje dhe njerëzit që shfaqin sjellje kërcënuese.
Janë miratuar rreth 300 ligje për kontrollin e armëve, shumica prej tyre në shtetet liberale por disa në shtete ku zakonisht kufizimet nuk janë të mirëpritura si për shembull në Florida, Vermont dhe Virxhinia.
Sigurisht që kjo qasje ka boshllëqe. Shtetet dashamirës të armëve kanë lejuar përdorimin e armëve kryesisht edhe pa leje. Gjykatat mund të heqin kufizimet shtetërore: në maj një gjykatë federale e apelit anuloi ndalimin për shitjen e armëve gjysmë automatike për blerësit e moshës 18 deri në 21 vjeç në Kaliforni.
New York pritet të marrë së shpejti një vendimin në lidhje me mbajtjen e armëve në publik. Megjithëse aktivistët e kontrollit të armëve janë të finacuara dhe të organizuara më mirë se sa 22 vite më parë në Uashington.
/abcnews.al
