Zhgënjimi është përhapur në Partinë Popullore të Spanjës (PP), pasi rezultati i zgjedhjeve të së dielës ishte shumë i ulët.
Në të njëjtën kohë, partitë separatiste baske dhe katalane po dalin si rregullatorë të zhvillimeve, socialistët nën Pedro Sanchez mund të sigurojnë një mandat tjetër qeveritar.
Ekstremistët e djathtë
Shumë në kampin konservator besojnë se kontaktet lokale dhe partneritetet me të djathtën ekstreme Vox patën një kosto, duke çuar në humbjen e votuesve të moderuar.
Partia Popullore fitoi vendin e parë në zgjedhjet e së dielës si në vota ashtu edhe në mandate, ashtu siç pritej, pas fitores së saj gjithëpërfshirëse në zgjedhjet bashkiake. Megjithatë, pritjet për një rikthim në qeveri u prishën.
Shumica nuk prisnin një rezultat nën 150 vende, e lëre më nën 140. Partia Popullore përfundimisht fitoi 136 mandate me 99.3% të votave të numëruara.
Gjatë fushatës zgjedhore, drejtuesit e saj kishin vendosur 14 mandate shtesë si “kat”, pa përjashtuar shumicën absolute.
Kandidati i PP-së, duke pretenduar të drejtën për të formuar qeverinë, do t’u kërkojë partive të tjera ta mbështesin atë, si fitues të zgjedhjeve.
Siç ka paralajmëruar ai do të fillojë dialogun me fraksionet politike, ndërsa ka apeluar për përgjegjësi.
Feijo argumentoi se vendi drejtohej gjithmonë nga lideri që siguroi më shumë vota dhe këmbënguli se qeveria e ardhshme duhet të jetë ajo që ka arritur “fitoren elektorale”.
Por në demokracitë parlamentare si Spanja, kreu i qeverisë nuk është domosdoshmërisht ai që ka fituar më shumë vota në zgjedhje, por ai që mund të sigurojë mbështetjen e më shumë deputetëve.
Dhe për momentin Feijo nuk ka mbështetjen e nevojshme që kandidatura e tij të konsiderohet e zbatueshme.
Lideri konservator festoi rikthimin e Partisë Popullore në pozitën e partisë së parë politike në vend, por plani i tij për një shumicë “të fortë” dështoi.
Një qeveri humbësish?
Votimi kombëtar jo-përfundimtar rezultoi në një parlament të ndarë pa një shumicë të qartë qeverisëse.
Socialistët e Sanchez-it së bashku me koalicionin e majtë Sumar të udhëhequr nga Yolanda Diaz, e cila premtoi se që në ditën e parë pas zgjedhjeve do të fillonte të punonte për të drejtat në vend, kontrollojnë 153 vende në parlament.
Dy aleatët nuk kanë gjasa të sigurojnë mbështetjen e 176 deputetëve të nevojshëm që Sanchez të drejtojë vendin në votimin e parë.
Megjithatë, në raundin e dytë, kushtet mund të jenë më të favorshme, pasi Sanchez do të mund të bëhet kryeministër duke siguruar pëlqimin, me abstenim, të më shumë deputetëve.
Megjithëse Feijo fitoi zgjedhjet, Pedro Sanchez mund të sundojë përsëri duke formuar një koalicion humbësish dhe me pëlqimin e Junts, partia e themeluar nga Carles Puigdemont.
“Do të shohim se çfarë është gati të bëjë Sanchez dhe çfarë garancish do të ofrojë duke kërkuar mbështetje”, deklaroi Junts, një ditë pas zgjedhjeve, të hënën.
Të dielën, kandidatja e Junts, Miriam Nogueras tha se partia e saj “e kuptoi rezultatin” dhe “do të shfrytëzonte mundësinë”.
Megjithatë, ajo la të kuptohet se negociatat me socialistët nuk do të ishin të lehta dhe se një rezultat pozitiv nuk ishte aspak i sigurt dhe se do të kërkoheshin shkëmbime.
Në vitin 2019, Sanchez arriti të formonte qeverinë e parë të koalicionit të krahut të majtë të Spanjës duke bërë marrëveshje me partitë rajonale që mbështetën kandidaturën e tij për parlament.
Këtë herë, ai do të ketë nevojë për mbështetjen e grupeve separatiste baske dhe katalanase si EH Bildu dhe e majta republikane e Katalonjës. Ai gjithashtu do të duhet të bindë Junts që të mos votojë kundër tij.
Edhe pse qeveria e koalicionit të majtë nën Sanchez është përpjekur të rivendosë lidhjet dhe të miratojë një qasje të butë me separatistët katalanas gjatë katër viteve të fundit, marrëdhëniet nuk janë aspak ideale.
Puigdemont, i cili u largua nga Spanja menjëherë pas referendumit të pavarësisë së Katalonjës në 2017, mbetet në mërgim të vetë-imponuar në Belgjikë. Politikani, i cili aktualisht është anëtar i Parlamentit Evropian, së fundmi iu hoq imuniteti ligjor nga gjykata më e lartë e BE-së, duke i hapur rrugën ekstradimit të tij në Spanjë.
Kandidaturë e qëndrueshme
Pas një fushate rraskapitëse të shënuar nga sulme personale, parlamenti i Spanjës do të mblidhet sërish më 17 gusht, kur deputetët do të bëjnë betimin.
Menjëherë pas kësaj, Mbreti Filip VI i Spanjës do të thërrasë liderët e partive politike për konsultime në Pallatin Tartuella dhe do t’i pyesë se kush mendojnë se ka mbështetjen më të madhe për të formuar një qeveri.
Feijo do të insistojë që, si kreu i partisë me më shumë vota, të emërohet kandidat për kryeministër.
Kryeministri i Spanjës deri më tani ka qenë vërtet politikani që ka marrë më shumë vota në zgjedhje. Megjithatë, mbreti do të ndjekë rregullat e përcaktuara në kushtetutë.
Me fjalë të tjera, ai do t’i mandatojë formimin e qeverisë atij personi, kandidatura e të cilit konsiderohet e zbatueshme, theksojnë analistët politikë.
Kështu, Sanchez do të duhet të sigurojë që kur të shfaqet në Pallatin Tartuella, të ketë krijuar një listë mbështetësish, mundësisht me disa liderë partish të tjera, të cilët do të shprehin hapur gatishmërinë e tyre për të mbështetur kandidaturën e tij.
Mundësia e zgjedhjeve të reja
Nëse Sanchez-it i kërkohet të formojë një qeveri, por nuk arrin të fitojë mbështetjen e nevojshme në parlament, kjo do të hapë rrugën për zgjedhje të reja në Spanjë.
Mbreti është i detyruar të shpërndajë legjislaturën dy muaj pas votimit të parë të dështuar dhe një votim i ri duhet të bëhet 54 ditë pas përfundimit të mandatit parlamentar. Pra, spanjollët do të shkojnë sërish në votime në fund të këtij viti ose, më shumë gjasa, në fillim të 2024-ës.
Gjatë kësaj periudhe të gjatë, Sanchez do të mbetej si kryeministër i përkohshëm me kompetenca të kufizuara: Asnjë ligj i ri nuk mund të miratohet përveç rasteve emergjente.
Gjithsesi, drama politike në Spanjë nuk përfundoi me zgjedhjet, por rezultati nxori në pah tendencat përçarëse në parlament.
Distanca midis dy formacioneve të para të vendit është vetëm 14 vende. Partia Popullore ka fituar 136 vende parlamentare, 47 më shumë se katër vjet më parë, kur Pablo Casado ishte kreu i partisë.
Socialistët, nga ana e tyre, arritën të shmangnin kolapsin e parashikuar nga shumica e sondazheve dhe shtuan dy vende parlamentare në 120 që kishin fituar në 2019 me perspektivën e formimit të një qeverie ende në ajër.
