Konsumi i produkteve të duhanit nga të rinjtë është një shqetësim në rritje. Shumë prej tyre e fillojnë konsumin si një mënyrë përfshirje dhe përshtatje në grupet shoqërore të bashkëmoshatarëve. Fillimi i duhanit në moshë të re, krijon mundësinë e shfaqjes së shqetësimeve serioze shëndetësore.
Por ajo që po shqetëson më shumë së fundmi është ekspozimi i të rinjve ndaj produkteve Vape të pakontrolluara, të cilat ofrohen me cmime të lira dhe joshin të rinjtë përmes shijeve të shtuara. Një problem që vijon ende të ekzistojë në vendin tonë janë dhe shitjet e cigareve të hapura. Por në fund ‘çmimi’ që paguajnë rëndon në shëndetin tyre.
Ndonëse asnjë produkt duhani nuk është i padëmshëm, kur flitet për produkte të pakontrolluara, dëmi shfaqet në të tjera përmasa.
Krahas ekspozimit ndaj elementeve të dëmshëm kimik, përmbajtjet e pakontrolluara të këtyre produkteve i ekspozojnë duhanpirësit edhe ndaj rreziqeve të tjera, që vijnë si pasojë e përmbajtjeve jo cilësore apo përbërësve të shtuar apo magazinimit jashtë standardeve të lejuara. Kushte që ndihmojnë prodhuesit e palicensuar të ofrojnë në treg produkte me çmime më të lira.
Pavarësisht të gjithave më sipër, efektet që përdorimi i produkteve të duhanit si pajisjet ‘Vape’, cigaret elektonike apo edhe cigaret, ka tek moshat e reja janë tejet problematike, disa prej tyre po i listojmë më poshte:
Probleme me ankthin dhe depresionin
Mosha e adoleshencës është faza kur disa nga sëmundjet e shëndetit mendor fillojnë të shfaqen. Ankthi, paniku, stresi i përditshëm, pasiguria apo depresioni, janë të gjitha shqetësime që të rinjtë vuajnë.
Ndaj dhe kërkojnë të gjejnë diçka për të përballuar këtë ndjesi. Sipas të dhënave tymosja është një prej zakoneve që ata përdorin më shpesh. Shtojmë këtu edhe faktin që në treg qarkullojnë pajisje të reja të cilat janë më tërheqëse për fëmijët, siç janë ‘Vape’, të cilat shiten në pika të pa licensuara dhe ata mund t’i blejnë me çmime shumë të ulëta.
Por edhe pse nikotina arrin të qetësojë për momentin, ajo është një lëndë që krijon varësi, sidomos tek moshat e reja. Kjo varësi përkeqëson simptomat e sëmundjeve të shëndetit mendor tek fëmijët duke e bërë më të vështirë trajtimin.
Ndalimi i zhvillimit
Siç e dimë nga fëmijëria deri në adoleshencën e vonët, organizmi është ende duke u zhvilluar e rritur. Nëse në këtë fazë ata përdorin produkte si duhani i përtypshëm, pajisjet ‘Vape’ apo edhe cigaret elektronike, të cilat kanë nikotinë, ata ndalojnë këtë zhvillim duke krijuar kështu probleme serioze me shëndetin.
Dy nga organet kryesore që preken nga ky zakon i rrezikshëm për fëmijët, është truri dhe mushkëria. Të rinjtë që tymosin cigare apo përdorin edhe produkte si vape, kanë vështirësi me përqëndrimin, mësimin e informacioneve të reja madje edhe me reagimet e muskujve.
Varësia, problem i vazhdueshëm
Të gjitha produktet e lartpërmendura përmbajnë nikotinë. Siç e dimë kjo lëndë krijon varësi, kështu që trupi dhe truri krijon një lidhje me nikotinën duke e kërkuar gjatë gjithë kohës. Heqja dorë nga produktet e duhanit kërkon vendosmëri të palëkundur, ndaj për adoleshentët është edhe e vështirë që të shkëputen nga produkte të tilla, kur truri i tyre krijon varësi edhe nga përbërës si sheqeri.
Pavarësisht të gjithave, përdorimi i vape nga rinjtë shkakton një sërë problemesh shëndetësore. Sipas një studimi nga universiteti i Harvard, përdorimi i pajisjeve Vape nga adoleshentët shkakton probleme me frymëmarrjen. Të dhënat treguan se një kimikat i njohur si diacetil shkaktonte simptomën e njohur si ‘mushkëria kokoshkë’ e cila dëmton muret e mushkërisë. Gjithashtu te adoleshentët nxit shfaqjen e problemit me refluksin por edhe me pneumonisë të lipideve.
Disa nga mënyrat që mund të parandalojnë adoleshentët për të përdorur këto produkte, është komunikimi i vazhdueshëm me ta duke shkëmbyer informacione të vlefshme. Diçka tjetër që stafi shkollor mund të bëjë përveç sigurisht monitorimit të adoleshentëve, është ndërgjegjësimi i tyre përmes punonjësve social në shkolla por edhe të punojë në projekte të ndryshme ku fëmijët të jenë ata që përgatisin informacionet. Ndërsa nga ana e institucioneve shtetërore nevojitet forcimi i kontrolleve të shpeshta në pikat e shitjes pranë shkollave apo vende që frekuentohen nga këto grupmosha për të parandaluar shitjen e produkteve të tilla.
